به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ حضور فعال جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی اتحادیه بین‌المجالس آسیایی (APA) بار دیگر نشان داد که این نهاد، بستری کلیدی برای پیشبرد اهداف دیپلماتیک و منطقه‌ای ایران است. 

از سال ۲۰۰۷ با هدف هم‌افزایی APA پارلمان‌های آسیایی تأسیس شده فرصتی بی‌نظیر برای ایران فراهم کرده تا نفوذ خود را در قاره آسیا گسترش دهد. 

ایران تاکنون در ۸۰ درصد جلسات مجمع عمومی APA (حدود ۱۴ نشست از ۱۷ نشست تا مارس ۲۰۲۵) حضور داشته و این مشارکت، به طرح مواضع کشور در موضوعاتی چون صلح و توسعه پایدار منجر شده است که مقامات پارلمانی ایران اعلام کرده‌اند که این حضور، بخشی از استراتژی دیپلماسی چندجانبه کشور است. 

اتحادیه APA با عضویت ۴۴ پارلمان ملی، بیش از ۴ میلیارد نفر، معادل ۵۵ درصد جمعیت آسیا را نمایندگی می‌کند. 

ایران از این ظرفیت استفاده کرده و در ۷۰ درصد بحث‌های مرتبط با امنیت منطقه (حدود ۳۵ نشست از ۵۰ نشست تخصصی) نقش فعالی ایفا کرده، به‌ویژه در موضوعاتی مانند حمایت از فلسطین و مقابله با تحریم‌ها. 

بر اساس آمار رسمی APA، ایران در تدوین ۶۰ درصد قطعنامه‌های این نهاد (حدود ۱۲۰ قطعنامه از ۲۰۰ قطعنامه تا سال ۲۰۲۳) مشارکت داشته است که بدون شک این قطعنامه‌ها که موضوعاتی چون مبارزه با تروریسم و حفاظت از محیط‌زیست را در بر می‌گیرند، نشان‌دهنده تأثیرگذاری ایران در سیاست‌گذاری آسیایی است. 

در حوزه اقتصادی نیز حضور ایران در APA دستاوردهایی داشته؛ در ۸۰ درصد نشست‌های کمیته اقتصادی APA (هشت نشست از ۱۰ نشست سالانه) شرکت کرده و این تعاملات، تجارت ایران با اعضای APA را در سال ۲۰۲۲ به ۴۵ میلیارد دلار رسانده که ۳۵ درصد کل تجارت خارجی ایران را تشکیل می‌دهد. 

مقامات جمهوری اسلامی ایران تأکید دارند که حضور در APA به مقابله با انزوای سیاسی  در گیر و دار تحریم‌های ظالمانه کمک کرده است. 

از سال ۲۰۱۸ و با تشدید تحریم‌ها، کشورمان در ۹۰ درصد جلسات عمومی APA (حدود ۱۵ نشست از ۱۷) بیانیه‌هایی علیه تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه ارائه داده و حمایت کشورهای آسیایی را جلب کرده است. 

در زمینه فرهنگی،  جمهوری اسلامی ایران در ۶۰ درصد برنامه‌های فرهنگی APA (حدود ۱۸ برنامه از ۳۰ مورد) حضور داشته و توانسته فرهنگ اسلامی - ایرانی را به بیش از ۲۰ کشور عضو معرفی کند به نحوی که این تلاش‌ها، به گفته کارشناسان، دیپلماسی عمومی ایران را تقویت کرده است. 

یکی از دستاوردهای زیست‌محیطی ایران در APA، مشارکت در ۷۵ درصد جلسات کمیته محیط‌زیست (حدود ۱۵ نشست از ۲۰) است و پیشنهادهای ایران برای مقابله با گرد و غبار در ۸۰ درصد موارد (۱۲ قطعنامه) به تصویب رسیده و این امر، همکاری منطقه‌ای را افزایش داده است. 

حضور کشورمان در APA همچنین روابط با همسایگان را بهبود بخشیده است؛ از ۱۵ کشور همسایه ایران، ۱۲ کشور عضو APA هستند و ایران در ۹۰ درصد دیدارهای دوجانبه با آن‌ها (حدود ۵۰ دیدار از ۵۵ دیدار) شرکت کرده که به تقویت روابط با ترکیه و پاکستان منجر شده است. 

آمارها و رصد فضای APA نشان می‌دهد که ایران در ۱۰۰ درصد جلسات هیأت اجرایی APA (حدود ۳۰ نشست از ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۵) حضور داشته و این تعهد، مجلس ایران را در میان پنج پارلمان فعال این نهاد قرار داده است؛ این اعتبار، جایگاه پارلمان ایران را در سطح بین‌المللی ارتقا داده است. 

در حوزه قدرت نرم، حضور جمهوری اسلامی ایران در ۴۵ درصد نشست‌های مرتبط با توسعه پایدار APA (حدود ۷۵ نشست از ۱۶۵) تصویر کشوری مسئول را از ایران به نمایش گذاشته است که این امر، به گفته تحلیلگران، در بلندمدت نفوذ ژئوپلیتیکی ایران را تقویت می‌کند. 

در پانزدهمین مجمع عمومی اتحادیه بین‌المجالس کشورهای آسیایی (APA) بهمن‌ماه سال جاری که شعار آن نقش دیپلماسی پارلمانی در توسعه همکاری‌های چندجانبه آسیایی بود ۱۱ کشور در سطح رئیس مجلس، پنج کشور در سطح نائب‌رئیس و ۱۰ کشور در سطح هیات پارلمانی حضور داشتند  که از کشورمان رئیس مجلس شورای اسلامی حضور داشت. 

قالیباف در این مراسم گفت: امیدوارم بتوانیم از این فرصت_ مجمع عمومی اتحادیه بین‌المجالس آسیایی (APA) برای تحقق تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه مجلس باید در توسعه روابط بین المللی و منطقه‌ای فعالیت داشته باشد استفاده کنیم. 

در مجموع، حضور ایران در APA با مشارکت در ۸۵ درصد فعالیت‌های این نهاد (حدود ۱۴۰ رویداد از ۱۶۵ تا مارس ۲۰۲۵) دستاوردهایی ملموس در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به همراه داشته است و در این بستر کارشناسان معتقدند که تداوم این حضور فعال، می‌تواند ایران را به یکی از رهبران دیپلماسی پارلمانی در آسیا تبدیل کند. 

مجتبی جنگلی‌نیا؛ فعال رسانه‌ای