به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ بحران، جزء جدایی‌ناپذیر زندگی بشر است و هر جا حادثه‌ای به وجود بیاید، رسانه، به یکی از مهم‌ترین صحنه‌گردانان آن بدل می‌شود، تا حدی که دیگر نمی‌توان حادثه بدون رسانه را تصور کرد، اما آیا صرفاً وظیفه رسانه در روایت یک بحران خلاصه می‌شود؟ 

سرزمین ایران به‌دلیل موقعیت سوق‌الجیشی و نیز قرارگرفتن در منطقه حادثه‌خیز مورد آماج بلایای طبیعی و انسانی قرار گرفته است و به همین خاطر اهمیت خبرنگاری بحران بیش از پیش احساس می‌شود. 

خبرنگاری بحران شاخه‌ای از  علوم ارتباطات و خبرنگاری است که به نحوه تولید و انتشار اخبار و اطلاعات در زمان بحران‌ها چه بحران‌های طبیعی و غیرمترقبه و چه بحران‌های سیاسی و اجتماعی جامعه می‌پردازد که چگونه گردش اطلاعات در جامعه شکل بگیرد تا بتواند به حفظ انسجام و وحدت آن کمک کند. 

پاسخ‌گویی به افکار عمومی، شفافیت، کنترل ابعاد بحران، دعوت به مشارکت و استفاده از توان جمعی و همچنین انعکاس کارهای صورت گرفته برای قوت قلب افراد از ویژگی‌های اصلی خبرنگار بحران است. 

امروز بشر وارد عصری شده است که از آن به جامعه شبکه‌ای و پلتفرمی یاد می‌کنند و از ویژگی‌های چنین جامعه‌ای نیز گسترش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی است، که می‌تواند در صورت‌عدم دقت در استفاده از اخبار و منابع خبری عامل ایجاد شایعه و نگرانی در جامعه شود اما اگر از منابع و اخبار موثق استفاده شود مانع نگرانی و ایجاد شایعه در جامعه خواهد شد. 

حرکت به سمت جامعه شبکه‌ای و پلتفرمی واقعیت امروز روزگار ما است، این جامعه جدید، شباهت اندکی با گذشته داشته و تحول‌خواه و سیال است و در عین حال مجموعه‌ای از تضادها و فرصت‌ها را شامل می‌شود. 

در عصری که انفجار اطلاعات نام گرفته است فضای مجازی هم می‌تواند به عنوان یک کاتالیزور، استحکام‌بخش حوزه اطلاع‌رسانی، ذهنیت، فرهنگ و رفتار اجتماعی  تحت تأثیر قرار دهد. 

اگر وضعیت در فضای حقیقی و واقعی جامعه آن‌قدر آشفته، بلاتکلیف و سست باشد که فضای مجازی مجال عرض اندام پیدا کند، می‌تواند ساختارها و باورهای انسانی را زیر سئوال برده و ستون باورها و ذهنیت‌ها را متزلزل سازد. 

مغشوش کردن هوش انسانی و مضمحل کردن حیات معنوی و ایجاد نگرانی از آینده و رعب و وحشت در بدنه مردم به تحقق اهداف مهاجم کمک شایانی می‌کند. 

در این بزنگاه‌ها و بحران‌ها که اخبار بی‌نام و نشان منتشر می‌شود مهم‌ترین مسئله منبع‌شناسی و اعتبار منبع است. 

دسترسی به منابع موثق یکی از ضروریات فعالیت رسانه‌ای در شرایط بحرانی است تا اطلاعات به شکل صحیح و قابل اعتماد به مخاطبان منتقل شود. 

تحلیل همه‌جانبه و غیرجانبدارانه موضوعات، در کنار شنیدن و بازتاب روایت‌های مردمی در کنار روایت‌های رسمی، از جمله الزامات فعالیت رسانه‌ای مؤثر است. 

زمانی که خبرنگار بتواند با استفاده از تیترهای خلاقانه و تأثیرگذار، نگاه مخاطب را به خود جلب کند، در واقع گام بلندی به سوی موفقیت در حرفه خبرنگاری برداشته است. این موضوع به‌ویژه در دنیای پرشتاب و رقابتی رسانه‌ای امروز، اهمیت دوچندان دارد. 

رسانه‌ها باید در راستای مقابله با تبلیغات دشمن و ارائه روایت‌های جایگزین فعالیت کنند. 

نویسنده: بهمن کریمی؛ فعال رسانه‌ای