کوگانی: احیای پوشش کُردی به‌عنوان یک عنصر فرهنگی و هویتی، نیازمند مشارکت همگانی از سوی مسئولان، تولیدکنندگان، طراحان، و مردم است. تبلیغات هدفمند، سبک‌سازی طراحی‌ها، و معرفی کاربردی این لباس‌ها در زندگی روزمره می‌تواند گامی مؤثر در جهت حفظ این میراث ارزشمند باشد. 

صنایع‌دستی، به‌ویژه تولید و استفاده از لباس‌های محلی، بخشی از هویت فرهنگی هر منطقه است؛ در کرمانشاه، کارگاه‌های متعددی در حوزه تولید لباس‌های محلی، به‌ویژه پوشش کردی، فعال هستند، این کارگاه‌ها با حمایت‌هایی مانند تسهیلات و نظارت لازم، به حفظ و توسعه این هنر بومی مشغول‌اند؛ با این حال، ترویج استفاده از این لباس‌ها در سطح عمومی نیازمند مشارکت گسترده‌تر نهادها و مردم است. 

اداره میراث فرهنگی و صنایع‌دستی متولی مستقیم ترغیب مردم به استفاده از لباس‌های محلی نیست؛ اما در حوزه تولید و نمایش این لباس‌ها نقش مؤثری ایفا می‌کند؛ به‌عنوان نمونه، سال گذشته در یک نمایشگاه ملی، سالن اصلی به نمایش لباس محلی کرمانشاهی اختصاص یافت که با استقبال قابل‌توجهی از سوی بازدیدکنندگان روبه‌رو شد؛ بسیاری از این افراد نه‌تنها از این لباس‌ها بازدید کردند بلکه اقدام به خرید آن‌ها کردند. 

با این حال، برای آن‌که پوشش کردی و دیگر لباس‌های سنتی به بخشی از فرهنگ روزمره مردم بازگردد، نیازمند هم‌افزایی و همکاری نهادهایی مانند اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری‌ها و حتی اتحادیه‌های صنفی هستیم؛ یکی از اقدامات پیشنهادی، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی مدل لباس است که علاوه بر معرفی طرح‌های نوآورانه و سنتی، می‌تواند به فرهنگ‌سازی و احیای این پوشش‌ها کمک کند. 

پوشش کردی، باوجود زیبایی و اصالت فرهنگی، با چالش‌هایی همچون گرانی و تغییر سبک زندگی مواجه است؛ لباس‌های محلی، به‌ویژه نوع مجلسی آن، با هزینه‌های بالا تولید می‌شوند و این موضوع باعث شده که بسیاری از خانواده‌ها توان خرید آن‌ها را نداشته باشند، در برخی مناطق، حتی استفاده از این لباس‌ها رو به فراموشی است. 

به‌عنوان مثال، در مناطقی مانند گیلانغرب و قصرشیرین، استفاده از لباس کُردی کاهش یافته است؛ زنان و دختران جوان به‌ندرت از این پوشش استفاده می‌کنند و این تغییرات در نسل‌های جوان‌تر بیشتر دیده می‌شود؛ از سوی دیگر، لباس‌های کردی مجلسی که اغلب سنگین و پرهزینه هستند، معمولاً فقط در مجالس خاص استفاده می‌شوند و این محدودیت نیز بر رواج آن‌ها تأثیر گذاشته است. 

یکی از ویژگی‌های شاخص لباس کردی، حفظ حجاب و پوشیدگی آن است؛ این ویژگی می‌تواند در ترویج استفاده از این لباس‌ها نقش مهمی ایفا کند، به‌ویژه در مناطقی که فرهنگ پوشش اسلامی مورد توجه است؛ با این حال، در سال‌های اخیر برخی تغییرات در طراحی این لباس‌ها باعث شده که این ویژگی کاهش یابد؛ نظارت بر کارگاه‌های تولیدی و هدایت آن‌ها به‌سمت حفظ این اصالت فرهنگی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به این مسئله کمک کند. 

ایجاد فضاهایی برای نمایش و فروش لباس‌های کُردی، با مشارکت هنرمندان و تولیدکنندگان محلی؛ ارائه تسهیلات مالی و حمایتی به کارگاه‌های تولیدی برای کاهش هزینه‌ها؛ استفاده از ظرفیت صدا و سیما و دیگر رسانه‌ها برای معرفی و ترویج لباس‌های محلی؛ ترکیب سنت و مدرنیته در طراحی لباس‌های کُردی، به‌گونه‌ای که برای نسل جوان جذاب باشد؛ همکاری شهرداری‌ها، اداره ارشاد و سایر نهادها برای توسعه فرهنگ استفاده از لباس‌های سنتی از جمله عواملی است که باعث ترویج پوشش لباس کردی در جامعه می‌شود. 

صفری: پوشش کُردی، به‌عنوان یکی از نمادهای اصیل فرهنگی مناطق کردنشین، همچنان در میان مردم این مناطق جایگاه ویژه‌ای دارد، این لباس که به‌طور خاص در مجالس شادی و مراسم عروسی استفاده می‌شود، نمادی از هویت و تاریخ غنی مردمان کُرد است؛ با این حال، استفاده از این پوشش در برخی مناطق کاهش یافته و نیازمند اقدامات جدی برای حفظ و ترویج آن است. 

در مناطق غربی کشور، به‌ویژه در کرمانشاه، ارومیه، ایلام و بخش‌هایی از لرستان، لباس کُردی همچنان مورد توجه است؛ این پوشش، به‌ویژه در مجالس شادی، باوجود هزینه‌های بالا، جایگاه خود را حفظ کرده است؛ در بازار کرمانشاه، مشتریانی از استان‌های همدان و لرستان نیز برای تهیه این لباس‌ها حضور پیدا می‌کنند؛ در مجالس شادی و عروسی، این لباس به شکل ساده‌تر و سبک‌تر استفاده می‌شود که معمولاً از پارچه‌های حریر یا نخی دوخته می‌شود. 

با این حال، استفاده روزمره از این پوشش، به‌ویژه در مناطق شهری و در میان نسل‌های جوان، کمرنگ‌تر شده است؛ در مناطقی که به سمت مرکز کشور نزدیک‌تر هستند، لباس کُردی بیشتر جنبه تشریفاتی و مجلسی پیدا کرده و از پوشش سنتی روزانه فاصله گرفته است. 

یکی از نگرانی‌های اصلی، کاهش میزان استفاده از این پوشش در میان نسل‌های زیر ۶۰ سال است؛ تغییر سبک زندگی، نبود آموزش مناسب و کاهش حمایت‌های دولتی از تولید و عرضه این لباس‌ها، از دلایل این روند کاهشی هستند؛ برخی از مدل‌های اصیل لباس کُردی، مانند مدل‌هایی که با جلیقه و روسری همراه هستند، به دلیل تغییرات فرهنگی و حذف برخی اجزای پوشش، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ علاوه بر این، افزایش هزینه تولید لباس کردی مانعی برای گسترش استفاده از این لباس‌ها شده است. 

نبود مکان‌های آموزشی یکی از چالش‌های جدی است؛ ایجاد کارگاه‌ها و مراکز آموزشی برای انتقال دانش طراحی و دوخت این لباس‌ها می‌تواند به حفظ اصالت آن کمک کند. 

حمایت از تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان این لباس‌ها، به‌ویژه از طریق ارائه تسهیلات مالی، می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی مردم به این لباس‌ها منجر شود. 

استفاده از ظرفیت رسانه‌ها و برگزاری رویدادهایی مانند نمایشگاه‌های لباس محلی، نقش مؤثری در حفظ و ترویج فرهنگ پوشش اصیل کردی دارد. 

حفظ ویژگی‌های سنتی و حجاب این پوشش از اهمیت بالایی برخوردار است؛ نظارت بر تولید لباس‌هایی که این اصالت را نقض می‌کنند، از جمله اقداماتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. 

طراحی مدل‌های سبک‌تر و ساده‌تر که برای استفاده روزمره مناسب باشند، می‌تواند به افزایش استقبال مردم از این پوشش کمک کند. 

مرصادنیوز: ضرورت باز طراحی پوشش با عرفیت کُردی در استان چقدر احساس می‌شود و مسئولان چقدر پای کار هستند؟ 

نقدی: باز طراحی یک پوشش با عرفیت کُردی در استان حدود ۵۰ درصد احساس می‌شود، به‌ویژه در مراسم‌های رسمی و نمایشگاه‌ها، استفاده از لباس‌های کُردی می‌تواند جلب توجه کند و به هویت فرهنگی منطقه ارزش دهد؛ اما در واقعیت، وقتی به تالارها یا نمایشگاه‌ها مراجعه می‌کنم، مشاهده می‌کنم که اکثر کارکنان از لباس‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و لباس‌های کُردی کمتر در این فضاها دیده می‌شود؛ به نظر من، پیشنهاد می‌شود که بخشی از پرسنل تالارها یا نمایشگاه‌ها، به ویژه در قسمت‌های عمومی و پذیرایی، از لباس‌های محلی استفاده کنند، این اقدام می‌تواند باعث شود که مهمانان و بازدیدکنندگان در مواجهه با لباس‌های سنتی سئوالات بیشتری مطرح کنند و همین می‌تواند به معرفی فرهنگ منطقه کمک کند. 

کوگانی: در این راستا، می‌توانیم از طریق اتحادیه هتل‌داران و معاونت گردشگری جلساتی برگزار کنیم تا به این مهم پرداخته شود؛ در یک هتل در خیابان شریعتی، یکی از کارکنان با لباس کُردی بسیار زیبا مشغول به کار بود، این پوشش واقعاً جلب توجه می‌کرد و نشان می‌دهد که استفاده از لباس‌های محلی در هتل‌ها و رستوران‌ها می‌تواند تاثیرگذار باشد. 

ما امیدواریم که بتوانیم با پیگیری این موضوع، یک تفاهم‌نامه یا مصوبه بگیریم که هتل‌داران و دیگر مجموعه‌ها را به استفاده از لباس‌های محلی ترغیب کنیم. 

نقدی: تجربه شخصی من در تبریز نشان می‌دهد که هتل‌ها و رستوران‌ها می‌توانند به استفاده از لباس‌های کُردی به عنوان یک مزیت رقابتی نگاه کنند؛ در یک هتل در تبریز، پرسنل با لباس‌های کردی وارد اتاق می‌شدند و غذا را سرو می‌کردند، این موضوع موجب جلب توجه و استقبال مردم شد و حتی باعث افزایش مشتریان شد، اگر مسئولان از این طرح حمایت کنند، قطعاً تاثیرات مثبتی در جذب توریست و تقویت اقتصاد محلی خواهد داشت. 

کوگانی: درست است، لباس کردی می‌تواند در جلب توجه بسیار موثر باشد؛ در حال حاضر ما در حال تحقیق برای احیای کلاش هرسینی هستیم که یک پوشش محلی دیگر استان است، هدف ما این است که این صنایع دستی و پوشش‌های محلی از بین نروند و به نسل‌های آینده منتقل شوند. 

نقدی: نمایشگاه‌های آموزشی و ترمیم لباس‌های محلی می‌تواند راه‌کاری مؤثر باشد؛ مردم بسیاری هنوز از روش‌های تولید گیوه یا کلاش اطلاعی ندارند، به همین دلیل لازم است که در نمایشگاه‌ها به مردم آموزش داده شود که چگونه این لباس‌ها تولید می‌شوند و چه مواد اولیه‌ای در آن‌ها به کار رفته است، همچنین باید تلاش کنیم تا بازدیدکنندگان از ارزش این صنایع محلی آگاه شوند و به خرید آن‌ها ترغیب شوند. 

صفری: اخیراً لباس کردی خریداری کردم و در یکی از مراسم‌ها در تبریز از آن استفاده کردم، مردم خیلی از آن استقبال کردند اما متأسفانه در کرمانشاه، به دلیل برخی قوانین و مقررات، استفاده از لباس کردی در مراسم‌های عروسی کمتر رایج شده است، این یکی از چالش‌هایی است که باید برطرف شود. 

نقدی: به نظر من، لباس کردی نباید فقط در مراسم‌های خاص یا مختلط استفاده شود، بلکه باید در تمام مراسم‌ها و مناسبت‌ها از آن استفاده شود. در صورتی که مدیران هتل‌ها، رستوران‌ها و ارگان‌های دیگر جلسه‌ای برگزار کنند و به استفاده از لباس‌های محلی ترغیب شوند، این امر می‌تواند به گسترش فرهنگ پوشش محلی کمک کند؛ مسئولان باید در جلسات متعدد، اهمیت استفاده از لباس کردی را برای توسعه فرهنگ و جذب گردشگر توضیح دهند. 

صفری: مشکل اصلی قیمت بالای لباس‌های کردی است؛ بسیاری از مردم به‌دلیل گرانی، از خرید آن‌ها صرف‌نظر می‌کنند، اگر مواد اولیه ارزان‌تری برای تولید این لباس‌ها استفاده شود، ممکن است که استقبال بیشتری از این لباس‌ها صورت گیرد؛ باید تلاش کنیم که هزینه‌ها را کاهش دهیم و دسترسی به این لباس‌ها را برای مردم آسان‌تر کنیم. 

نقدی: به نظر من، باید از پارچه‌های مناسب‌تر و ارزان‌تر برای تولید لباس‌های کردی استفاده کنیم، ولی در عین حال نباید طراحی و اصالت این لباس‌ها را تغییر دهیم؛ باید به فکر کاهش هزینه‌ها و استفاده از مواد با کیفیت مناسب باشیم؛ همچنین باید فرهنگ‌سازی کنیم که لباس کردی تنها مختص به مراسم‌های عروسی نیست، بلکه در سایر مناسبت‌ها نیز می‌توان از آن استفاده کرد. 

صفری: به عنوان مسئول اتحادیه و تولیدکننده، متوجه‌ام که مشتریان به‌دلیل قیمت‌های بالا از لباس‌های کردی استفاده نمی‌کنند، باید برای این مشکل راه‌حلی پیدا کنیم و مواد با قیمت مناسب‌تری برای تولید این لباس‌ها استفاده کنیم؛ در همین راستا، باید از تبلیغات بیشتری، به‌ویژه از طریق صدا و سیما استفاده کنیم تا لباس کردی بیشتر معرفی شود و مردم به استفاده از آن ترغیب شوند. 

نقدی: در نهایت، به‌نظر من، استقبال از لباس کردی بیشتر خارج از استان بوده است، اما ابتدا باید در داخل استان کار فرهنگی و تبلیغاتی بیشتری انجام دهیم تا مردم محلی نیز از این لباس‌ها استقبال کنند، این امر تنها با همکاری مسئولان، تولیدکنندگان و فعالان فرهنگی امکان‌پذیر است و در نهایت به حفظ هویت فرهنگی استان کمک خواهد کرد. 

انتهای خبر/