جلال الفتی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: دانشگاه‌ها امروز در شرایطی قرار دارند که برای افزایش اشتغال‌پذیری دانشجویان، ناگزیر از تقویت مجموعه‌ای از مهارت‌ها هستند؛ این مهارت‌ها در چهار حوزه اصلی شامل مهارت‌های تخصصی، عمومی، فنی و فردی دسته‌بندی می‌شود و هر یک نقش ویژه‌ای در ورود مؤثر دانشجویان به بازار کار دارند. 

وی با اشاره به مهارت‌های تخصصی دانشگاهی، افزود: این مهارت‌ها مجموعه توانایی‌هایی است که دانشجو در کنار آموزش نظری کسب می‌کند و باعث می‌شود آموخته‌های علمی در محیط واقعی کاربرد داشته باشد؛ ارتقای این مهارت‌ها، پایه اصلی توانمندسازی شغلی به شمار می‌رود. 

این پژوهشگر و مشاور طرح کسب و کار مهارت‌های عمومی یا توانمندسازی محیط کار را نیز ضروری دانست و تصریح کرد: دانشجو زمانی می‌تواند فردی مؤثر در سازمان باشد که مهارت‌هایی مانند نظم‌پذیری، ارتباط مؤثر، مسئولیت‌پذیری و مدیریت وظایف را بیاموزد؛ این مهارت‌ها همان چیزی است که در محیط‌های کاری واقعی از فارغ‌التحصیلان انتظار می‌رود. 

الفتی در ادامه به مهارت‌های فنی و حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: این مهارت‌ها الزاماً وابسته به رشته تحصیلی نیستند اما می‌توانند مسیرهای شغلی تازه‌ای ایجاد کنند؛ بسیاری از کسب و کارهای جدید بدون مهارت‌های عملی قابل ورود نیستند و دانشجویان باید نگاه چندبعدی‌تری به آینده کاری خود داشته باشند. 

وی مهارت‌های فردی را نیز بخش مکمل فرآیند توانمندسازی دانست و بیان کرد: مهارت‌هایی مانند مدیریت زمان، توسعه فردی، خودآگاهی، مهارت‌های زندگی و توانایی تعامل اجتماعی، شالوده رشد حرفه‌ای و شخصی دانشجویان را تشکیل می‌دهد و دانشگاه‌ها باید توجه جدی‌تری به این حوزه داشته باشند. 

برنامه‌های فرهنگی برای ارتقای مهارت‌محوری

این پژوهشگر و مشاور طرح کسب و کار درباره اقدامات فرهنگی با رویکرد اشتغال‌پذیری در دانشگاه‌ها، گفت: برگزاری کارگاه‌های آموزشی، جشنواره‌های کارآفرینی، مسابقات مناظره در حوزه کسب و کار و ایجاد قطب‌های علمی و انجمن‌های مهارتی، از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که می‌تواند مهارت‌محوری را در فضای دانشگاهی تقویت کند. 

الفتی با اشاره به تغییرات گسترده اقتصادی و فناوری در سال‌های اخیر، اذعان کرد: جامعه امروز به دانش‌آموختگانی نیاز دارد که علاوه بر دانش دانشگاهی، توانایی حل مسئله، تفکر انتقادی و مهارت‌های عملی داشته باشند؛ از این رو، توسعه دوره‌های مهارت‌افزایی در دانشگاه‌ها ضرورتی انکارناپذیر است. 

وی ادامه داد: همکاری مستمر دانشگاه با صنایع استان، اجرای دوره‌های کارآموزی هدفمند و ارائه مشاوره‌های شغلی و آموزشی می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در آشنایی دانشجویان با مشاغل و مسیرهای حرفه‌ای داشته باشد؛ فاصله میان دانشگاه و بازار کار باید به حداقل برسد. 

این پژوهشگر و مشاور طرح کسب و کار بر ضرورت سازماندهی دوره‌های مهارتی متناسب با نیاز آینده صنایع تأکید کرد و گفت: برای اینکه اشتغال‌پذیری دانشجویان افزایش یابد، برنامه‌ریزی آموزشی باید بر پایه نیازهای واقعی بازار کار و روند رو به رشد فناوری انجام گیرد و این موضوع نیازمند هم‌افزایی بین دانشگاه‌ها و نهادهای تخصصی است. 

الفتی همچنین تقویت فرهنگ کار و کارآفرینی را یکی از رسالت‌های مهم دانشگاه دانست و یادآور شد: تعامل مؤثر دانشگاه با صنعت می‌تواند زمینه تولید ثروت، ایجاد شغل و رشد انگیزه‌های کارآفرینانه را در دانشجویان تقویت کند. 

توجه به مشاغل نوپدید و اقتصاد دیجیتال

وی درباره ظهور مشاغل نوپدید و استارت‌آپ‌ها نیز تصریح کرد: دانشگاه‌ها باید مهارت‌های فارغ‌التحصیلان را متناسب با تغییرات روز بازار کار ارتقا دهند و دوره‌های آموزشی خود را به سمت نیازهای جدید اقتصاد دیجیتال هدایت کنند. 

این پژوهشگر و مشاور طرح کسب و کار از جمله برنامه‌های مهم مهارت‌افزایی را همکاری با سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای برشمرد و افزود: ایجاد مراکز جوار دانشگاه و جایگزینی دوره‌های مهارتی استاندارد با دوره‌های کارآموزی سنتی می‌تواند کیفیت تجربه عملی دانشجویان را به‌طور چشم‌گیری افزایش دهد. 

الفتی ایجاد مراکز هدایت شغلی و کاریابی‌های تخصصی در دانشگاه‌ها را اقدامی حیاتی دانست و عنوان کرد: این مراکز کمک می‌کنند دانشجویان شناخت دقیقی از توانمندی‌های خود و الزامات شغلی بازار کار پیدا کنند و تصمیمات حرفه‌ای آگاهانه‌تری بگیرند.

وی با تأکید بر ضرورت رصد اشتغال دانش‌آموختگان، گفت: پایش وضعیت اشتغال رشته‌های دانشگاهی، اطلاعات ارزشمندی برای برنامه‌ریزی آموزشی فراهم می‌کند و موجب می‌شود شکاف میان نیاز بازار کار و مهارت دانشجویان کاهش یابد. 

مهارت‌آموزی، رکن توسعه سرمایه انسانی

این پژوهشگر و مشاور طرح کسب و کار خاطرنشان کرد: مهارت‌آموزی رکن اصلی توسعه سرمایه انسانی است و بدون سرمایه انسانی ماهر، توسعه اقتصادی امکان‌پذیر نیست؛ کشورهای پیشرفته، آموزش را هزینه نمی‌دانند بلکه آن را سرمایه‌گذاری می‌دانند و نتیجه آن نیز در رشد پایدار اقتصادی مشهود است. 

الفتی تأکید کرد: دانشگاه‌ها برای ایفای نقش مؤثر در توسعه و کارآفرینی باید دوره‌های آموزشی خود را به‌طور مداوم بر اساس نیازهای حال و آینده دانشجویان به‌روزرسانی کنند، زیرا بخشی از دوره‌های موجود اثربخشی کافی ندارند و باید با بررسی‌های علمی اصلاح شوند. 

وی در پایان تصریح کرد: نسل جوان برای موفقیت در بازار کار باید مهارت‌هایی چون خلاقیت، نوآوری، تصمیم‌گیری، انعطاف‌پذیری و تفکر راهبردی را فراگیرد و دانشگاه‌ها مسئولیت دارند مسیر یادگیری این مهارت‌ها را هموار سازند تا دانش‌آموختگان بتوانند در محیط‌های پیچیده و رقابتی آینده، عملکردی موفق داشته باشند. 

انتهای خبر/