به بهانه هفته جهانی تغذیه با شیر مادر؛
شیر مادر؛ معجون عشق و زندگی
اهمیت تغذیه با شیر مادر تا جایی است که در دنیا هفتهای را به این عنوان نامگذاری کردهاند تغذیهای که از آن به معجون عشق و زندگی هم تعبیر میشود.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ شیر مادر یک غذای كامل و یک نعمت خدادادی برای نوزاد و حتی خود مادر است كه علاوه بر آثار عاطفی، سلامتی نوزاد را از ابتدای تولد تا پایان عمر تضمین میكند.
در بیان اهمیت تغذیه با شیر مادر همین نکته کافی است که در قرآن کریم حداقل هشت بار به طور مستقیم به شیر مادر اشاره شده و در احادیث و آموزههای دین مبین اسلام بسیار به این موضوع تأکید شده است برای نمونه رسول اکرم (ص) میفرمایند: «برای کودک هیچ شیری بهتر از شیر مادرش نیست».
امیر مؤمنان حضرت علی (ع) نیز شیر مادر را مبارکترین غذای کودک میدانند و در این باره میفرمایند: «کودک با هیچ شیری تغذیه نمیشود که به اندازه شیر مادر خودش مبارک و با برکت باشد».
گفتنی است؛ هر سال از یکم تا هفتم آگوست (۱۰ تا ۱۶ مرداد)، در سالگرد تصویب «اعلامیه جهانی اینوچنتی» درباره تغذیه با شیر مادر، در کشورهای مختلف جهان، به نام هفته جهانی تغذیه با شیر مادر گرامی داشته میشود.
شیر مادر سیستم ایمنی شیرخواران را تقویت میکند
مریم اویسی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: تمام نیازهای طفل در طول ۶ ماهه نخست زندگی او توسط شیر مادر برآورده میشود مگر در مواردی خاص اگر طفل مشکلی داشته باشد با تجویز پزشک متخصص میتواند در کنار شیر مادر، دارو نیز استفاده کند.
کارشناسمسئول سلامت خانواده و جوانی جمعیت مرکز بهداشت کرمانشاه افزود: در فصل گرما برخی از مادرانی که اطفال زیر ۶ ماه دارند فکر میکنند که کودکانشان به غیر از شیر مادر به آب هم نیاز دارند در حالیکه طفل حتی به آب اضافی هم نیازی ندارد و تغذیه با شیر مادر برای او کافی است.
وی با بیان اینکه ترکیبات شیر مادر همزمان با رشد کودک تغییر میکند تا نیازهای طفل را برآورده کند، گفت: تاکنون کودکی یافت نشده که نسبت به شیر مادر حساسیت نشان دهد.
اویسی تصریح کرد: برخی مواقع مادران تصور میکنند که کودک نسبت به شیر آنها حساسیت دارد ولی واقعیت این است که اینگونه ابراز نظرها از لحاظ علمی ثابت شده نیست بلکه برعکس حساسیت و آلرژی در کودکانی که از شیر مادر تغذیه میکنند بسیار کمتر از کودکانی است که از شیر مصنوعی استفاده میکنند.
وی ادامه داد: زمان شیردهی تقریباً دو سال است، در سال اول اولویت با شیر مادر است و در سال دوم ابتدا غذادهی شروع و در کنار آن از شیر مادر تا پایان دو سالگی تغذیه میکنند.
اویسی تصریح کرد: شیر مادر سیستم ایمنی شیرخواران را تقویت میکند، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند کمتر بیمار میشوند و در صورت بیماری طول مدت بیماری و زمان بستری آنها بسیار کمتر است و همچنین اطفالی که از شیر مادر تغذیه میکنند از بهره هوشی بالاتری برخوردارند.
وی در ادامه گفت: با توجه به مشکلات معیشتی موجود در جامعه ما، استفاده از شیر خشک توجیه ندارد و استفاده از شیر مادر هیچگونه بار اقتصادی را به خانواده تحمیل نمیکند.
کارشناسمسئول خانواده مرکز بهداشت کرمانشاه گفت: شیر مادر برای کودک سهلالهضم است و کودکانی که از شیر مادر استفاده میکنند شادابتر هستند و از نظر روانی مادرانی که کودکانشان را با شیر خود تغذیه میکنند، اعتماد به نفس بیشتری دارند و رابطه عاطفی بهتری با کودک خود برقرار میکنند و نسبت به احوال آنها واقفتر هستند.
وی افزود: مادرانی که بسیاری از شبها را بیدار میمانند و نیازهای کودکان خود را به صورت ۲۴ ساعته برطرف میکنند پیوند عاطفی را با کودکانشان مستحکمتر میکنند و همچنین بار بیماریها در کودکانی که از شیر مادر تغذیه میکنند بسیار کمتر از کودکانی است که از شیر خشک استفاده میکنند.
اویسی خاطرنشان کرد: شیردهی یک امر غریزی است و یک مادر حتی اگر سابقه زایمان هم نداشته باشد با استفاده از مشاورههایی که دریافت میکند میتواند با کمک مکیدنهای مکرر طفل به او شیر دهد، پس مادری که توانایی شیردادن نداشته باشد وجود ندارد اما برخی خانوادهها اعتماد به نفس را با بیان جملاتی از مادران میگیرند مثلاً میگویند کودک رشد کافی نداشته است و باید به او شیر خشک یا شیر مصنوعی داد.
وی افزود: برخی زوجهای جوان یکی از دلایل تمایل نداشتنشان به فرزندآوری را همین بحث شیر خشک عنوان میکنند، این در حالی است که هیچ کودکی به شیر مصنوعی یا شیر خشک احتیاجی ندارد مگر به چند دلیل مثلاً فوت مادر، جدایی والدین، استفاده مادر از داروهای شیمیدرمانی و یا داروهای اعصاب و روان و سوختگی سینههای مادر که بسیار نادر است.
اویسی گفت: کودکانی که نارس متولد میشوند اگر از شیر مادر تغذیه کنند زودتر به وزن طبیعی میرسند و سیستم ایمنیشان با شیر مادر تقویت میشود و کمتر دچار بیماری میشوند اما متأسفانه برخی خانواده ناآگاهانه به نوزادان نارس خود شیر مصنوعی میدهند.
وی افزود: برخی میپرسند از کجا بدانیم شیر مادر برای نوزاد کفایت میکند؟ در پاسخ باید گفت نوزادانی که به خوبی از شیر مادر تغذیه میکنند، اولاً شاداب هستند و گریههای زیاد و غیرطبیعی از خود بروز نمیدهند، دوماً در طول شبانهروز بین ۶ تا هشت پوشک را خیس و بین دو تا سه بار در طول شبانهروز اجابت مزاج دارند و سوم اینکه حداقل ۵۰۰ کیلوگرم در ماه اضافهوزن دارند.
اویسی گفت: یکی از مشکلات موجود و رایج بین عامه مردم این است که وزن نوزادان را با یکدیگر مقایسه میکنند، این در حالی است که حتی وزن دو نوزاد دوقلو را هم نباید با یکدیگر مقایسه کرد.
وی خاطرنشان کرد: هر شیرخواری که متولد میشود صاحب یک کارت رشد میشود، اگر نموداری که بر اساس این کارت رشد ترسیم میشود، مشکل نداشته باشد، مادر میتواند با خیال راحت در ۶ ماه اول زندگی نوزادش را با شیر خود تغذیه کند.
اویسی گفت: مادری که خودش امکان شیردهی دارد باید نوزادش را در آغوش خود بغل کند او را به سینه بچسباند و به او شیر دهد چرا که در آغوشگرفتن نوزاد در هنگام شیردهی یک ارتباط بینظیر بین مادر و فرزند ایجاد میکند و بار عاطفی وصفناپذیری را پدید میآورد در مورد شیر خشک اینگونه نیست و هر کسی میتواند بطری شیر را آماده کند و حتی بدون بغلکردن نوزاد، به او شیر دهد، از اینرو بار عاطفی در این حالت کم میشود.
وی ادامه داد: علاوه بر این موارد، شیر مصنوعی، بار اقتصادی را در این شرایط سخت معیشتی به خانواده تحمیل میکند به همین خاطر شاهد این هستیم که برخی خانوادهها شیر خشک را مطابق دستورالعملی که بر روی قوطی آن نوشته شده است تهیه نمیکنند و برای صرفهجویی آن را رقیقتر میکنند که باعث میشود نوزاد دچار سوءتغذیه و مشکلات متعاقبِ آن شود.
اویسی تصریح کرد: شیر مصنوعی را پس از تهیه و ترکیب آب جوش و ریختن درون شیشه شیر قبل از یک ساعت باید به نوزاد شیرخواره خوراند اما گاهی برخی افراد به دلایلی از جمله مشکلات معیشتی و اقتصادی از دور ریختن شیری که حتی دو تا سه ساعت درون شیشه شیر بوده است امتناع میکنند و آن را به کودک خود میخورانند و این باعث میشود که بیماریهایی همچون اسهال و استفراغ در کودک پدیدار شود.
وی ادامه داد: برخی مادران میخواهند بدانند که آیا جانشینی برای شیر مادر وجود دارد یا نه؟ در پاسخ باید گفت جانشینی که تمام مزایای شیر مادر را داشته باشد به هیچ عنوان وجود ندارد ولی در شرایط اضطرار و فراهمنبودن شیر مادر بهتر است نوزاد را از شیر مادر دیگری که نوزادی با همان سن و سال دارد تغذیه کرد که قبلاً به این روش، تغذیه از شیر دایه میگفتند.
مادران میتوانند شیر اضافه را به بانک شیر در بیمارستان امام رضا (ع) اهدا کنند
اویسی در بخش دیگری از سخنانش با بیان در بیمارستان امام رضا(ع) کرمانشاه یک بانک شیر وجود دارد، گفت: مادرانی که فکر میکنند شیرشان اضافه است میتوانند مقداری از شیر خود را برای استفاده نوزادان شیرخواره به این بانک اهدا کنند.
وی خاطرنشان کرد: قبل از اهدای شیر، از مادر تعدادی آزمایش سلامت همچون آزمایش HIV، هپاتیت و نیز آزمایشهای سلامت روانی گرفته میشود پس از اصول اطمینان از سلامت جسمی و روانی، ظرفهایی در اختیار مادران قرار داده میشود تا اضافه شیر خود را به بانک شیر اهدا کنند سپس شیرهای اهدایی در بانک شیر استریلشده و در اختیار نوزادان محروم از شیر مادر قرار داده میشوند.
اویسی یادآوری کرد: مادرانی که زایمان طبیعی دارند هوشیار هستند و درد کمتری پس از زایمان طبیعی دارند، بنابراین پس از زایمان زودتر حال و هوای شیردهی به فرزندانشان را پیدا میکنند، هرچه مادر پس از زایمان زودتر شیردهی را شروع کند، بهویژه در ساعات اولیه، در تداوم و استمرار شیردهی موفقتر خواهد بود.
لزوم حمایت از مادران شاغل شیرده
وی تصریح کرد: حمایت اطرافیان از مادران شیرده و بهویژه مادران شاغل شیرده از اهمیت بالایی برخوردار است، طبق قانون جوانی جمعیت کلیه مادران شاغلی که یک فرزند دارند از ۹ ماه و مادرانی که صاحب دوقلو میشوند از یک سال مرخصی زایمان برخوردار میشوند.
اویسی افزود: پس از پایان این مدت تا دو سالگی نیز هر مادر شاغل که صاحب یک نوزاد است یک ساعت و مادر دارای دوقلو دو ساعت از زمان کاری خود در طول روز را حق شیر دارد انشاءالله با حمایت جامعه و افراد خانواده از مادران، سلامت آنها تضمین و کودکان سالمی تحویل جامعه شوند.
وی تصریح کرد: جامعهای که خواهان جوانان، میانسالان و حتی سالمندان سالم است، باید به تغذیه دوران شیرخوارگی نوزادان توجه کند و قطعاً مهمترین مبحث در تغذیه دوران نوزادی، شیر مادر است.
شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را کاهش میدهد
زهرا سیفی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: شیردهی به عنوان یک عمل طبیعی و مهم برای تغذیه نوزادان، مزایای زیادی برای مادر و کودک دارد.
این متخصص زنان و زایمان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: یکی از مزایای شیردهی برای کودک، تغذیه کامل است چرا که شیر مادر حاوی تمام مواد مغذی ضروری برای رشد و توسعه نوزاد است.
وی گفت: شیر مادر شامل آنتیبادیها و عوامل ایمنی است که به تقویت سیستم ایمنی کودک کمک میکند و خطر ابتلا به بیماریها را کاهش میدهد.
سیفی با بیان اینکه کاهش خطر بیماریها یکی از مزایای شیر مادر است، تصریح کرد: نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، کمتر به بیماریهایی مانند عفونتهای تنفسی، اسهال و عفونتهای گوش مبتلا میشوند.
وی خاطرنشان کرد: شیردهی به رشد سالم و متعادل کودک کمک میکند و احتمال چاقی در آینده را کاهش میدهد.
سیفی با اشاره به آثار روحی و عاطفی شیردهی، تصریح کرد: شیردهی فرصتی برای ایجاد ارتباط نزدیک و عاطفی بین مادر و کودک فراهم میکند.
وی در بخش دیگری از سخنانش به مزایای شیردهی برای مادر اشاره کرد و گفت: شیردهی به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان کمک میکند و همچنین خطر دیابت نوع ۲ را کاهش میدهد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: شیردهی میتواند به مادران کمک کند تا سریعتر به وزن قبل از بارداری خود بازگردند.
سیفی با اشاره به صرفهجویی اقتصادی خاطرنشان کرد: شیر مادر رایگان است و هزینههای خرید شیر خشک را کاهش میدهد.
وی ادامه داد: شیردهی میتواند به افزایش احساس رضایت و شادی در مادران کمک کند و همچنین ممکن است خطر افسردگی پس از زایمان را کاهش دهد.
سیفی افزود: شیردهی باعث ترشح هورمونهایی مانند اوکسیتوسین میشود که به انقباض رحم و بهبود سلامت عمومی مادر کمک میکند.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ شیردهی یک فرآیند سودمند برای هر دو طرف است که نه تنها به سلامت جسمی بلکه به سلامت عاطفی و روانی نیز کمک میکند.
برخی مادران شیر خشک را جایگزین این غذای كامل كرده و سلامت نوزاد را در آینده دستخوش خطر میكنند در حالیکه تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه نخست تولد از مهمترین ضروریاتی است كه مادران برای حفظ سلامت فرزندانشان در آینده باید به آن توجه كنند.
انتهای خبر/