
محصولی که شُکرانه دارد؛
قطب تولید گیلاس در استان کرمانشاه درگیر مشکلات
کرمانشاه با داشتن ظرفیت بالای تولید گیلاس، یکی از قطبهای مهم این محصول در کشور است؛ اما مشکلاتی مانند کمبود صنایع تبدیلی، نوسانات قیمت و محدودیت آب، توسعه پایدار این بخش را به چالش کشیده است.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ کشاورزی همواره یکی از پایههای اصلی اقتصاد کشورها بهشمار میآید و نقش تعیینکنندهای در تأمین امنیت غذایی، اشتغالزایی و توسعه پایدار مناطق مختلف ایفا میکند؛ در این میان، تولید میوههای هستهدار مانند گیلاس بهدلیل ارزش اقتصادی بالا، نقش مهمی در ایجاد درآمد پایدار برای کشاورزان دارد.
استان کرمانشاه با توجه به شرایط طبیعی و اقلیمی خاص خود، بستر مناسبی برای کشت و توسعه باغات گیلاس فراهم آورده است؛ این استان در سالهای اخیر توانسته با افزایش سطح زیر کشت و بهرهگیری از ارقام متنوع و مرغوب، جایگاه خود را تثبیت کند.
کرمانشاه بهعنوان یکی از قطبهای تولید گیلاس در کشور، فرصتهای اقتصادی متعددی ایجاد کرده است، اما توسعه این باغات با چالشهایی همچون کمبود صنایع تبدیلی، نوسانات قیمت و مشکلات تأمین آب روبهرو است که نیازمند توجه مسئولان و برنامهریزان است.
گزارش حاضر با هدف بررسی وضعیت فعلی باغات گیلاس استان کرمانشاه، ظرفیتهای بالقوه، مشکلات و راهکارهای پیشنهادی تهیه شده است تا تصویری جامع از این صنعت مهم کشاورزی ارائه دهد و مسیر توسعه پایدار و بهرهوری بهتر را هموار سازد.
برداشت ۱۲ هزار تن گیلاس در استان کرمانشاه
رحمان فیض قربانی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: در سال ۱۴۰۴ سطح زیر کشت باغات گیلاس به حدود ۸۵۰ هکتار رسیده است؛ بیشترین سطح به شهرستان صحنه و پس از آن کرمانشاه و هرسین اختصاص دارد.
وی افزود: این موضوع اهمیت بالای شهرستان صحنه در تولید گیلاس استان را نشان میدهد که نقش مهمی در تأمین نیازهای بازار کشور ایفا میکند و جایگاه ویژهای در اقتصاد کشاورزی استان دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با اشاره به ظرفیت تولید آلبالو، تصریح کرد: ۲۵۰ هکتار از باغات استان به این محصول اختصاص یافته است که سهم چشمگیری در تولید میوههای هستهدار استان دارد.
فیض قربانی خاطرنشان کرد: توجه به توسعه باغات گیلاس میتواند فرصتهای شغلی و درآمدزایی بیشتری برای کشاورزان منطقه ایجاد کند و موجب تقویت اقتصاد کشاورزی استان شود.
وی عنوان کرد: برآوردها نشان میدهد حدود ۱۲ هزار تن محصول در سال جاری برداشت شده که بخش زیادی به بازار تهران ارسال و باقیمانده در بازارهای محلی استان توزیع شده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در پایان گفت: این آمار نشاندهنده ظرفیت بالای تولید گیلاس و اهمیت اقتصادی این محصول در منطقه است که نقش مهمی در توسعه کشاورزی استان کرمانشاه دارد.
نقش کلیدی باغات گیلاس صحنه در صادرات
محمود ملکینسب در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: استان کرمانشاه و بهویژه شهرستان صحنه جایگاه برجستهای در تولید گیلاس و آلبالو دارد؛ این شهرستان با برخورداری از باغات وسیع، هرساله محصولاتی تازه به بازارهای منطقهای ارسال میکند.
وی افزود: شهرستان صحنه دارای بیش از ۵۵۰ هکتار باغات مثمر است که سالانه حدود ۴ هزار و ۴۰۰ تن گیلاس و آلبالو را به بازار عرضه میکند، این رقم نشاندهنده ظرفیت قابل توجه این منطقه در تولید میوههای هستهدار است.
مدیر جهاد کشاورزی صحنه با اشاره به تنوع ژنتیکی ارقام گیلاس در شهرستان بیان کرد: ارقام تکدانه مشهد، سیاه مشهد، زرد دانشکده و صورتی لواسان بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص دادهاند و از محبوبترین ارقام منطقه محسوب میشوند.
هدررفت میوهها در نبود صنایع تبدیلی
اکبر میرزایی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: بهترین شرایط اقلیمی برای احداث باغ گیلاس مناطق معتدل است و خاک مناسب باید بافت متوسط داشته باشد، یعنی نه خیلی سبک و نه خیلی سنگین، تا امکان زهکشی مناسب و ریشهدوانی بهتر فراهم شود.
وی با اشاره به عوامل مؤثر در افزایش کیفیت میوه، افزود: یکی از مهمترین موارد، انتخاب رقم مناسب است و در منطقه ما رقم «تکدانه» بهدلیل درشتی و بازارپسندی از بهترین گزینهها محسوب میشود و بسیار مورد استقبال باغداران قرار دارد.
این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: رعایت فواصل منظم کاشت حدود ۵ در ۶ متر ضروری است تا از کشت در هم و شلوغ جلوگیری شود و همچنین برخلاف گذشته چالههای نیممتری بهصورت سنتی حفر میشد اکنون روش مکانیزه توصیه میشود.
میرزایی درباره آمادهسازی خاک، بیان کرد: امروزه با بیل مکانیکی چالههایی به ابعاد حدود یک در یک متر حفر و خاک سطحی و زیرین جدا میشود که با کود دامی پوسیده، شن و مواد آلی مخلوط و دوباره در چاله ریخته میشود، این کار باعث ریشهدوانی بهتر خواهد شد.
وی عنوان کرد: با این حال عمده باغداران منطقه بهدلیل کیفیت بالاتر و بازارپسندی بیشتر به کشت رقم تکدانه روی آوردهاند چون این رقم نسبت به ارقام خوشهای که میوههای ریزتری دارند ارجحیت و ارزش اقتصادی بالاتری دارد.
این کارشناس کشاورزی درباره بهترین روش آبیاری باغ گیلاس، عنوان کرد: در شرایط فعلی روش آبیاری قطرهای یا آبیاری زیرسطحی تحت فشار بهترین گزینه است چون موجب مصرف بهینه آب، تغذیه دقیقتر ریشه و سلامت بیشتر درختان خواهد شد.
میرزایی اذعان کرد: همچنین با استفاده از تانکهای کود امکان کوددهی همزمان با آبیاری فراهم شده که تغذیه گیاه را هدفمندتر و مؤثرتر میکند و این موضوع نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت محصول و افزایش عملکرد ایفا میکند.
وی درباره روش برداشت مناسب برای کاهش آسیب به میوه، بیان کرد: با توجه به مقیاس کوچک باغات منطقه استفاده از دستگاههای برداشت مکانیزه اقتصادی و عملی نیست و باغداران از روش سنتی استفاده میکنند.
این کارشناس کشاورزی خاطرنشان کرد: برداشت سنتی اگر با دقت انجام شود کمترین آسیب را به میوه وارد خواهد کرد و موجب حفظ کیفیت محصول و در عین حال بهدلیل اشتغالزایی و شرایط اقتصادی منطقه ترجیح داده میشود.
میرزایی درباره بیماریها و آفات مهم گیلاس در منطقه، گفت: یکی از بیماریهای مهم شانکر باکتریایی است اما با رعایت بهداشت باغ، مدیریت صحیح و اقدامات پیشگیرانه میتوان آن را به خوبی کنترل کرد و از خسارت جدی جلوگیری بهعمل آورد.
وی تأکید کرد: تولید محصول درجه یک کلید موفقیت در بازار است و استفاده از ارقام خوب، سیستم آبیاری تحت فشار و روشهای تغذیه دقیق موجب تولید میوهای با کیفیت عالی و بازارپسند خواهد شد و جایگاه محصول را ارتقا میدهد.
این کارشناس کشاورزی افزود: با وجود طعم ممتاز و کیفیت بالای گیلاسهای کرمانشاه که در بازارهای غرب کشور شهرت یافتهاند، نبود امکانات مناسب در زمینه بستهبندی، فرآوری و صادرات همچنان از مهمترین چالشهای پیش روی باغداران بهشمار میآید.
میرزایی در پایان گفت: فقدان صنایع تبدیلی باعث شده هر سال ۱۵ تا ۲۰ درصد محصولات به ضایعات تبدیل شود، ایجاد این صنایع میتواند این معضل را به فرصتی اقتصادی بدل کند؛ فرصتی که سالهاست بهصورت بلااستفاده باقی مانده است.
صحنه قطب مهم تولید گیلاس غرب کشور
علیرضا صفری در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ مهمترین دغدغه تولید گیلاس را نوسانات شدید قیمت دانست و اظهار داشت: قیمت محصول تحت تأثیر شرایط صادراتی است و در نبود صادرات مناسب، تولیدکنندگان متضرر میشوند.
وی سرمازدگی شدید را از دیگر مشکلات مهم اعلام کرد و افزود: این پدیده باعث کاهش شدید محصول میشود، بهگونهای که امسال برخی باغها از چند تُن تولید به چند 100 کیلوگرم کاهش یافتند و خسارت قابل توجهی دیدند.
این باغدار صحنهای تصریح کرد: آفات و بیماریها بهصورت روتین هر سال وجود دارند و نیازمند مدیریت و پیشگیری هستند، امسال مشکل خاصی از نظر آفات نداشتیم، اما کنترل و مراقبت سالانه در باغات گیلاس الزامی است.
صفری در مورد نحوه عرضه محصول، بیان کرد: بیشتر تولیدات به بازارهای کرمانشاه منتقل میشوند و بخش دیگری از طریق میدان ترهبار شهرستان یا کرمانشاه و توسط دلالان خریداری و به سایر استانها بهطور غیرمستقیم ارسال خواهند شد.
وی با اشاره به قیمت مناسبتر امسال، گفت: بهدلیل کاهش تولید، قیمتها نسبتاً خوب بود و باغداران رضایت داشتند، اما نباید وضعیت قیمت وابسته به حوادث غیرقابل پیشبینی مانند سرمازدگی باشد که تولید را کاهش میدهد.
این باغدار صحنهای افزایش هزینههای تولید را مشکلی جدی خواند و عنوان کرد: هزینه نهادههایی مثل کود، سم و دستمزد کارگران امسال بیش از ۵۰ درصد بالا رفت، اما باغداران هیچ حمایتی یا یارانهای برای این موارد دریافت نمیکنند.
صفری اذعان کرد: در بخش باغداری هیچ نهادی کود یا نهاده یارانهای نمیدهد و باغداران مجبورند تمام نیازهای خود را بهصورت آزاد و با واسطهها تهیه کنند که این موضوع هزینهها را به شدت افزایش میدهد.
وی درباره جایگاه صحنه در تولید گیلاس، گفت: اگرچه آمار دقیقی نیست، اما بسیاری از روستاهای شرق صحنه دارای باغات گسترده گیلاساند و این منطقه ظرفیت تبدیلشدن به قطب اصلی تولید گیلاس غرب کشور را دارد.
این تولیدکننده درباره برنامه توسعه سطح زیر کشت، بیان کرد: متأسفانه بهدلیل محدودیت منابع آبی و خشکسالی، امکان افزایش متراژ باغات وجود ندارد، مگر این که تسهیلات بانکی برای اجرای سیستمهای بهینه آبیاری در اختیار باغداران قرار گیرد.
صفری خواستار حمایت جدی مسئولان از ظرفیتهای صحنه شد و گفت: اگر زیرساختها فراهم شود، این منطقه میتواند قطب اصلی تولید گیلاس غرب کشور شود و همچنین برگزاری جشنوارهها و عرضه مستقیم به حذف واسطهها کمک میکند.
این باغدار صحنهای در پایان گفت: گیلاس میوهای بسیار ظریف و فسادپذیر است که در صورت تأخیر در انتقال به سردخانه یا نبود بستهبندی استاندارد، بخش زیادی از کیفیت و ارزش اقتصادی خود را از دست میدهد؛ متأسفانه در این زمینه استان ما همچنان عملکرد ضعیفی دارد.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ با توجه به ظرفیتها و مشکلات مطرحشده در تولید گیلاس استان کرمانشاه، روشن است که این منطقه ظرفیت بالایی برای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی در بخش کشاورزی دارد؛ بهرهگیری از فناوریهای نوین، میتواند تحول چشمگیری ایجاد کند.
توجه به بهینهسازی مصرف آب و ایجاد صنایع تبدیلی از مهمترین عوامل کاهش ضایعات و افزایش ارزشافزوده محصول است؛ حمایت هدفمند مسئولان و تقویت زیرساختها نهتنها به پایداری تولید کمک میکند بلکه جایگاه استان را در بازارهای داخلی و صادراتی ارتقا میدهد.
مدیریت بهینه منابع و برنامهریزی دقیق موجب میشود کرمانشاه به الگویی موفق در توسعه کشاورزی پایدار تبدیل شود و فرصتهای اقتصادی جدیدی برای کشاورزان و جامعه محلی فراهم آورد.
انتهای خبر/
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!