هزار و یک ترکش طلاق؛
از طرد شدن تا محرومیت
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، طلاق به معنی پایان شرعی و قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان میرود.
به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ بر اساس تحقیقات صورت گرفته، طلاق به معنی پایان شرعی و قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان میرود، طلاق معمولاً زمانی اتفاق میافتد که استحکام ازدواج از بین میرود و میان زوجین ناسازگاری و تنش وجود دارد.
طلاق در اسلام منفورترین حلال نامیده شده است و از این واقعه عرش الهی میلرزد؛ قرآن به مردان مسلمان سفارش میکند که از طلاق همسرانشان خودداری ورزند و سازش را بهتر دانسته است به همین خاطر عموماً میزان طلاق در جوامع اسلامی کمتر از جوامع غیراسلامی است.
بسیاری از شوهرانی که زنان را مورد سوءاستفاده و سوءرفتار قرار میدهند، از طلاق دادنشان خودداری میکنند، در بسیاری از کشورهای اسلامی، دادگاههای خانواده برای اجرای عدالت تأسیس شدهاند، لذا با توجه به تبعات و آسیبهای این حلال منفور، شهرستان سنقر و کلیایی هم از این معضل اجتماعی دور نیست، در این راستا، گفتگویی با سه کارشناس در این حوزه داشتهایم.
طلاق با پیامدهای بیشماری همراه است
فردین پرویزی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: پدیده طلاق امری است که حتی در بهترین حالت و زمانی که تنها راه حل باقیمانده به نظر میرسد، با پیامدهای بیشماری همراه است و عواقبی دارد که هم از نظر اجتماعی و هم از نظر فردی گریبانگیر فرد میشود.
مدیر مرکز مشاوره آویستا شهرستان سنقر و کلیایی عنوان کرد: در برخورد با پروندههای طلاق میبینیم که وقتی فرد در زندگی دچار مشکلات میشود، احتمالاً آرزو میکند که ای کاش زودتر برای طلاق اقدام کند و اصطلاحاً از شر این مشکلات راحت شود، اما زمانی که این آرزو واقعاً به وقوع میپیوندد، قضیه تا حدی متفاوت میشود؛ در این موقعیت، معمولاً فرد شروع به مرور گذشته میکند و به دنبال مقصر میگردد و خود، همسرش یا دیگران را مورد شماتت قرار میدهد و در بهترین حالت تلاش میکند تا به هر نحو ممکن اوضاع را سر و سامان دهد.
وی ادامه داد: در هر حال، ممکن است یک روز به شدت دچار احساس تنفر شود و در روز دیگر به شدت بهخاطر از دست دادن آن فرد، خودش و خوشیهایی که در زندگی داشته است، اندوهگین باشد، حتی ممکن است ترس از عواقب بعدی طلاق (خصوصاً در مورد خانمها) فرد را دچار تعارض کند.
این کارشناس و مشاور خانواده ضمن اشاره به تأثیرات طلاق بر احساسات فرد عنوان کرد: در میان مراجعان میبینیم که احساسات و افکار گوناگون تا لحظه وقوع رسمی طلاق، موضوع رایجی است که تقریباً برای همه اتفاق میافتد و به شدت فرد را از نظر روانی تضعیف میکند، باید بدانید این احساسات ناشی از حس بلاتکلیفی است و پس از طلاق نیز معمولاً احساسات مختلفی به سراغ فرد میآید.
وی گفت: در اکثر مواقع این حالات شامل شوک یا حالتی از بیحسی است که ممکن است با خشم یا انکار همراه باشد؛ در نهایت فرد با غم و اندوه روبهرو میشود و به سمت پذیرش موضوع میرود و سازگاری پیدا میکند.
پرویزی ضمن برشمردن عوامل طلاق خاطرنشان کرد: هنگام بررسی مشکلات ازدواج و زندگی مشترک در پروندهها و مراجعان، انتخابهای نادرست، نداشتن تفاهم و همدلی کافی زن و شوهر، زندگیهای سرد و بیمهر و پر از درگیری و تنش و فرساینده روح، خشونتهای خانوادگی، خیانت، بالا رفتن سن ازدواج و آمار رو به فزونی طلاق در دیار خود و... دیده میشود.
وی با بیان اینکه مردان هم از طلاق آسیب میبینند و در واقع در پدیده طلاق آنها از زنان آسیبپذیرترند، بیان داشت: در بررسی آثار طلاق بر مردان در مراجعین، میبینیم که آسیبهای جدی روحی و روانی غیرقابل جبرانی به آنان وارد میشود، نتیجه بررسی محققان حاکی از آن است که در پدیده طلاق، به مردان بیش از کودکان آسیبهای غیرقابل جبران وارد میشود.
این کارشناس روانشناس بالینی ضمن اشاره به آسیب طلاق در مردان افزود: تفکر رایج آن است که در پدیده طلاق تنها زنان آسیب میبینند و به مردان به دلیل برخورداری از قدرت اجتماعی و مالی بالا و مهیا بودن شرایط ازدواج مجدد، آسیبی وارد نمیشود؛ این تفکر به طور کامل غلط است و آنها برخلاف حفظ ظاهر خود که حاکی از پیروزی است، در باطن دچار آشفتگی و خلأهای عاطفی شدیدی میشوند.
وی ادامه داد: مردان با طلاق و روبهرویی با شکست عاطفی، بهدلیل تعلق خاطر عاطفی دنبالهداری که به همسر و فرزند و زندگی خود دارند، با حجم بالایی از ناکامی، یأس و تأملات روحی شدید مواجه میشوند که به سادگی برایشان قابل جبران نیست.
پرویزی گفت: مردان همچون زنان از حلقه حمایتی دوستان و خانواده برخوردار نیستند تا بتوانند تأملات روحی پس از طلاق را درمان کنند و به ناچار آن تالمات و ناکامیها را درون خود میریزند، اما در عوض آسیبهای وارده به زنان طلاق کمتر از مردان است چرا که آنان از این حمایتها برخوردارند.
وی خاطرنشان کرد: آمار طلاق در استان و شهرستانها و پیچیده و دشوار شدن شرایط تداوم زندگی مشترک، جوانان را در انتخاب همسر محتاط کردهاند، گویی میخواهند، گرچه دیر، ولی عاقلانه و استوار برای آغاز زندگی مشترک گام بردارند.
این کارشناس و مشاور خانواده سنقر در پایان افزود: خوشبختانه آمار بالای سازش پروندههای طلاق اخیراً در استان کرمانشاه و بهخصوص در شهرستان سنقر نشانی از موفقیت در زمینه کاهش آسیب اجتماعی طلاق است که امیدواریم با حمایت کارگروه آسیبهای اجتماعی شاهد آمار سازش هر چه بیشتر طلاق و جلوگیری از فروپاشی خانوادهها در شهرستان باشیم.
طلاق میتواند اثرات منفی زیادی را به بار بیاورد
لیلی صفریقمام در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: یکی از راهکارهایی که میتواند در صورت داشتن یک ازدواج ناموفق برای زوجین مؤثر باشد، طلاق است، اما این طلاق میتواند اثرات منفی زیادی را برای طرفین رابطه به بار بیاورد و شاید بتوان گفت بیشترین تاثیر منفی متوجه فرزندان آن است.
این کارشناس و مشاور خانواده ضمن اشاره به تأثیرات طلاق بر فرزندان عنوان کرد: در مواجهه با پروندههای طلاق در شهرستان سنقر، این نوجوانان و فرزندان هستند که بیشتر از خود والدین در این زمینه آسیب میبینند، حتی اگر نوجوان در بهترین و شادترین شرایط خانوادگی زندگی کند، بهدلیل ترشح هورمونهای بلوغ در معرض آسیب قرار خواهد داشت و در نتیجه داشتن احساسات منفی بسیار شدید بهدنبال طلاق در نوجوان دور از ذهن نخواهد بود.
وی با بیان اینکه نوجوانان بیشتر از سایر گروههای سنی در معرض تأثیرات ناشی از طلاق هستند، عنوان کرد: نوجوانی میتواند بدترین سن برای طلاق محسوب شود چرا که کودکان در سنین کم قادر به تحلیل مسائل و واقعیتها نیستند.
صفریقمام خاطرنشان کرد: نوجوان توان بیشتری برای بررسی واقعیت دارند و میتوان گفت که نوجوان جدایی والدین را نوعی خیانت میداند و همین مسأله منجر به این میشود که نوجوانان بیشتر از سایر گروههای سنی پس از طلاق از والدین خود فاصله بگیرند.
وی انواع واکنش نوجوانان در مقابل پدیده طلاق برشمرد: طلاق میتواند احساس خشم نسبت به والدین را در نوجوان تحریک کند که این امر ممکن است به یکی از والدین یا هر دوی آنها معطوف شود و با واکنشهایی از جمله فریاد زدن یا صدا کردن والدین به اسم کوچک همراه باشد، حتی این احساس میتواند بهکارگیری نوجوان از روابط خانوادگی منجر شود.
وی افزود: طلاق میتواند به شکل رفتارهای نامناسب و قطع ارتباط کامل با یکی از والدین و طرفداری از والد دیگر خود را در احساس نوجوان نمایان کند.
صفریقمام خاطرنشان کرد: نوجوان پس از طلاق احساس نیاز بیشتری به گذراندن اوقات خود با دوستان پیدا میکند و در تلاش است که تا حد ممکن از محیط خانه و خانواده دور باشد، این تمایل به حدی زیاد است که گاه نوجوان در صورت منع شدن از انجام آن با رفتارهای پرخاشگرانه با والدین خود مقابله میکند.
وی اذعان کرد: نوجوان پس از طلاق حس مسئولیتپذیری خود را از دست میدهد و این رفتار بهصورت افت شدید در نمرات و عدم حضور در کلاسهای درس بروز پیدا میکند.
این کارشناس خانواده در خصوص نحوه کمک به نوجوان در زمینه طلاق بیان داشت: قطعاً طلاق برای اعضای خانواده سخت خواهد بود، اما نکته اصلی اینجاست که چگونه نوجوان با این مسئله کنار بیاید، یکی از راهحلهای خوب و مثبت این است که با نوجوان در این زمینه صحبت شود و علاقه واقعی به فعالیتهای او میتواند راهگشا باشد و بهترین گزینه این است که به راههایی فکر شود که نوجوان اجازه میدهد در این دوران سخت به او نزدیک شد.
وی ادامه داد: دومین راهحل این است که والدین در کمک به نوجوان خود در کنترل احساسات پیچیده طلاق نقش مؤثری را ایفا کنند و ارتباط صریح و واضح در زمان طلاق میتواند حیاتی باشد و شاید سومین راهحل این باشد که درک نوجوان در زمینه طلاق را ارزیابی کرده و او را آماده ایفای نقشی به اسم طلاق کنند که این خود مؤثرترین راهحل برای مراجعه در مورد احساسات نوجوان به والد است.
صفریقمام ضمن برشمردن سازگاری نوجوان در امر طلاق مطرح کرد: به نوجوان اجازه داده شود که در مورد زندگی خودش تصمیم بگیرد، در مورد تغییرات در خانواده ارتباط صادقانه و منطبق با قوانین تطابق داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که آنها از پرسیدن سئوالات راحت هستند.
طلاق آخرین گزینه برای فرار از یک زندگی است
زهرا درخشان در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: گاهی طلاق آخرین گزینه برای فرار از یک زندگی است، اما طلاق از جمله تصمیمهایی است که باید همه جوانب آن سنجیده شود، زیرا قطعاً آثار زیانباری بر خانواده و فرزندان حتی در جامعه بهویژه در شهرستانهای کوچک خواهد گذاشت.
این وکیل دادگستری در خصوص آثار طلاق در جامعه ضمن بررسی پروندههای طلاق در شهرستان سنقر افزود: یکی از زیانبارترین آثار طلاق، بهویژه در شهرستانها، میتواند منجر به طرد اجتماعی اعضای خانواده در جامعه باشد، چرا که طرفین معمولاً دچار انزوا، افسردگی و عدم میل به حضور در جامعه و انجام فعالیتهای مؤثر خواهند شد.
وی ضمن اشاره به پیامدهای اجتماعی طلاق در شهرستان عنوان کرد: طلاق به هر دلیل قطعاً پیامدهایی برای طرفین و اجتماع و فرزندان طلاق به همراه خواهد داشت. طبق بررسی پروندههای طلاق در شهرستان، غالباً طرفین بعد از طلاق احساس عدم اعتماد به نفس خواهند داشت و زنان و کودکان بیشترین آسیب اجتماعی را خواهند خورد.
درخشان ضمن اشاره به نگرش اجتماع به طلاق و افراد مطلقه بیان داشت: متأسفانه اجتماع نسبت به افراد مطلقه، بهویژه زنان مطلقه، یک نوع نگاه خاص دارد. این در شهرستانها بیشتر از کلانشهرها نمود پیدا میکند، در شهرستانها بهدلیل حاکم بودن افکار سنتی نسبت به شهرهای مدرن، طلاق منفورتر به چشم میآید و غالباً نسبت به افراد مطلقه نگاه بدبینانهای دارند که این خود موجب سرخوردگی و عدم تحقق رشد اجتماعی افراد میشود.
وی ضمن اشاره به تصمیم عجولانه زوجین در بحث طلاق مطرح کرد: آنچه که در پروندههای شهرستان مشهود است، میتوان گفت بیش از یکسوم از زوجهای طلاقگرفته از تصمیم خود برای پایان دادن به ازدواج پشیمان میشوند، چرا که پس از مواجهه با آثار زیانبار طلاق، افراد به این نتیجه میرسند که میتوانستند به سازگاری بیشتری با هم برسند.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ طلاق و جدایی، مهمترین عامل از همگسیختگی ساختار بنیادیترین بخش جامعه، یعنی خانواده است، زنان بهدلیل فشارهای اجتماعی و اقتصادی احساس درماندگی میکنند و اغلب زندگی محدود و دردناکی دارند، طرفین بعد از طلاق دچار افسردگی، تنهایی، گوشهگیری و دیگر مشکلات روانی میشوند، یکی از قشرهای آسیبپذیر نوجوانان و کودکان طلاق هستند.
نوجوان احساس میکند که همه چیز در دوران طلاق و بعد از آن کاملاً از کنترل آنها خارج است و ممکن است که مجبور شود از خانهای به خانه دیگر نقل مکان کند یا از خانه بیرون برود، احساس این تعدیلها و از دست دادن کنترل میتواند احساس غرق شدن و ناامیدی را در نوجوان و فرزندان ایجاد کند که این امر نیاز به حمایت بیش از پیش مسئولان امر در ایجاد کارگاههای آموزشی و مهارتهای پیش از ازدواج و حتی کارگاههای مهارتهای زندگی بعد از ازدواج دارد.
گزارش به قلم سمانه فعلهگری
انتهای خبر/