حجت‌الاسلام والمسلمین دانیال بهرامی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: اخلاق‌گرایی به‌عنوان مهم‌ترین محور شکل‌دهنده فعالیت فرد در سبک زندگی اسلامی به معنای چگونگی به‌کارگیری و پرورش استعدادهای درونی انسان در راستای رشد و تثبیت صفات پسندیده اخلاقی به‌منظور انجام رفتارهای شایسته و دوری از رذایل است؛ به‌طوری که این ویژگی‌ها برای انسان به‌صورت ملکه درآید. 

این کارشناس مذهبی افزود: موضوع تربیت اخلاقی، نفس انسان است که افعال زیبا و زشت به‌طور ارادی از او صادر می‌شود؛ هدف تربیت اخلاقی، پرورش استعدادهای درونی انسان برای ایجاد و رشد صفات و رفتارهای پسندیده است. 

وی تصریح کرد: از دیدگاه علامه طباطبایی، هدف تربیت اخلاقی، رسیدن به توحید در زمینه اعتقاد و عمل است؛ بنابراین، تربیت اخلاقی باید به عبودیت الهی منتهی شود؛ علامه معتقد است این هدف و روش، مخصوص قرآن است 

بهرامی بیان داشت: برای شناسایی مبانی تربیت اخلاقی قرآن، باید ساحت‌های گوناگون انسان‌شناسی از نظر قرآن را مورد توجه قرار داد و رابطه انسان با خداوند، جهان هستی، خود و دیگران در نظر گرفته شود و در این راستا، به محدودیت‌ها، استعدادها و ضرورت‌های حیات انسانی توجه شود. 

کارشناس مذهبی عنوان کرد: در اسلام سه بخش برای تأمین سعادت دنیا و آخرت مردم پیش‌بینی شده است: اول، بخشی مربوط به احکام و حق‌الله است که فقه متکفل بیان مسائل و احکام آن است و هیچ‌کس حق تسامح و تساهل در آن ندارد؛ «وَلا تَأْخُذْکُمْ بِهِمَا رَأْفَةٌ فِی دِینِ اللَّهِ». 

بهرامی ادامه داد: بخشی دیگر حقوق متقابل میان انسان‌هاست که باید بر پایه عدل باشد؛ یعنی اگر کسی نسبت به دیگری بدرفتاری کرد یا حقی را از او ضایع ساخت، می‌توان برابر با عدل، حق او را استیفا کرد: «فَمَنِ اعْتَدَی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَی عَلَیْکُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ»؛ «وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ وَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ». 

وی اذعان کرد: اما نکته مهمی که از همین آیات فهمیده می‌شود، این است که گاهی عدل دوجانبه مقدور نیست و اصرار بر آن، مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه اینجا جای اخلاق است؛ یعنی اگر کسی بخواهد بر پایه «وَجَزَاءُ سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِثْلُهَا» (و جزای بدی، مانند آن، بدی است) حق خود را استیفا کند، نه‌تنها مشکلات جامعه حل نخواهد شد، بلکه معضلات دیگری را نیز به وجود خواهد آورد، که شاهد این ادعا همین پرونده‌های انباشته دستگاه قضائی است. 

این کارشناس مذهبی در پایان گفت: بخشی هم مربوط به خود انسان است که باید هم رابطه‌اش را با خدا در سایه اخلاق تنظیم کند و بنده خاضع و خاشع او شود، هم رابطه‌اش را با خود سامان دهد و هم رابطه‌اش را با جامعه مدیریت کند. 

انتهای خبر/