در حوزه اقلیت‌های دینی و قومی نیز جمهوری اسلامی ایران همواره بر تضمین حقوق اقلیت‌ها و حفظ آزادی‌های مذهبی و فرهنگی تأکید داشته است؛ این اقلیت‌ها، که در برخی مواقع به‌دلیل شرایط خاص خود نیازمند حمایت‌های ویژه هستند، در چارچوب اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی از حقوق برابر برخوردارند به‌ویژه اقلیتی چون کُردها، بلوچ‌ها، ترکمن‌ها و آذری‌ها در ایران با وجود تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی، در بسیاری از حوزه‌ها از فرصت‌های برابر برخوردارند. 

در مجموع، جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش کرده است تا با اجرای برنامه‌هایی که از اقشار آسیب‌پذیر حمایت می‌کنند، شرایط بهتری برای آن‌ها فراهم آورد؛ حمایت‌های اقتصادی، آموزشی، درمانی و مسکن از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که برای این گروه‌ها در نظر گرفته شده‌اند. 

مرصادنیوز: در شرایطی که امروز دنیای دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی نقش به‌سزایی در جوامع دارند، به‌نظر شما نقش رسانه‌ها و فضای مجازی در تقویت هویت ملی و دینی کشور چیست و چگونه می‌توان از این ابزارها به‌درستی بهره برد؟ 

همتی: رسانه‌ها و فضای مجازی بدون شک ابزارهای بسیار مؤثری در دنیای امروز هستند که می‌توانند در تقویت هویت ملی و دینی کشورها نقش ویژه‌ای ایفا کنند؛ در ایران، رسانه ملی به‌ویژه از طریق تلویزیون، رادیو و رسانه‌های دیجیتال، می‌تواند نقش بسیار مهمی در تقویت هویت اسلامی و ایرانی ایفا کند؛ این رسانه‌ها نه‌تنها می‌توانند ارزش‌های اسلامی را به جامعه منتقل کنند بلکه می‌توانند باعث تقویت افتخار به تاریخ و فرهنگ ایرانی شوند. 

فضای مجازی به‌دلیل امکانات گسترده‌ای که فراهم می‌آورد، فرصتی مناسب برای انتقال پیام‌های فرهنگی و دینی به اقصی‌ نقاط جهان است؛ برای مثال، شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها و رسانه‌های آنلاین می‌توانند به‌عنوان پلتفرم‌هایی برای تبادل ایده‌ها و اطلاعات عمل کنند، در این فضا ما شاهد تعاملات گسترده‌تری میان افراد، گروه‌ها و ملت‌ها هستیم که موجب می‌شود فرهنگ ایرانی و اسلامی در سطح بین‌المللی شناخته‌تر شود. 

اما در کنار این مزایا، فضای مجازی به‌دلیل وجود محتوای مخرب، اطلاعات نادرست و تهاجم فرهنگی می‌تواند تهدیداتی را نیز برای هویت ملی و دینی کشور به همراه داشته باشد؛ بنابراین، استفاده مؤثر از این فضا نیازمند مدیریت و نظارت دقیق است تا از تهاجم فرهنگی جلوگیری شود و ارزش‌های اسلامی و هویت ملی کشور محافظت شود؛ به همین دلیل، آموزش‌های دیجیتالی و تولید محتوای بومی از سوی نهادهای دولتی و خصوصی باید تقویت شود. 

مرصادنیوز: به‌نظر شما هنوز در چه زمینه‌هایی چالش‌های اجتماعی جدی وجود دارد و چه برنامه‌هایی برای حل آن‌ها در نظر گرفته شده است؟ 

همتی: چالش‌های اجتماعی همواره در هر جامعه‌ای وجود دارند و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها که همچنان ادامه دارد، فقر و نابرابری اقتصادی است؛ هرچند جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر اقدامات متعددی برای کاهش فقر انجام داده است، اما فقر در مناطق مرزی و روستایی هنوز یک مشکل جدی است، در این زمینه باید برنامه‌های اشتغال‌زایی و توسعه زیرساخت‌ها در این مناطق با سرعت بیشتری پیگیری شود. 

چالش دیگر، بیکاری جوانان به‌ویژه در مناطق دورافتاده است، بیکاری یکی از اصلی‌ترین مشکلات اجتماعی است که به بی‌ثباتی اجتماعی و افزایش آسیب‌های اجتماعی منجر می‌شود؛ بنابراین، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و حمایت از کارآفرینی در میان جوانان باید در اولویت قرار گیرد. 

فساد نیز یکی دیگر از چالش‌های اساسی است که باعث ایجاد نابرابری و کاهش اعتماد عمومی می‌شود؛ برای مبارزه با فساد، اصلاحات ساختاری و تقویت شفافیت در نهادهای دولتی ضروری است؛ تضمین حقوق زنان و مشارکت آن‌ها در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز از جمله مسائلی است که همچنان نیاز به اصلاحات دارد. 

مرصادنیوز: در زمینه تقویت هویت ملی و دینی، جمهوری اسلامی ایران چه اقداماتی را انجام داده است؟ 

همتی: با توجه به جایگاه ویژه هویت ملی و دینی در جمهوری اسلامی ایران، دولت و نهادهای مختلف در طول سال‌ها تلاش کرده‌اند تا این هویت را در تمام ابعاد اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی تقویت کنند؛ در این راستا، اقدامات متعددی به‌ویژه در عرصه فرهنگی انجام شده است؛ یکی از مهم‌ترین اقدامات جمهوری اسلامی ایران در تقویت هویت ملی و دینی، تأکید بر ارزش‌های اسلامی و ایرانی در آموزش و پرورش، رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی است؛ تلاش‌های زیادی برای احیای میراث فرهنگی، زبان فارسی و همچنین تقویت آموزه‌های دینی در مدارس، دانشگاه‌ها و جامعه صورت گرفته است. 

همچنین، نهادهای مختلف مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی، با برگزاری جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی در سطح ملی، به‌دنبال تقویت هویت ملی و دینی و ترویج ارزش‌های اسلامی - ایرانی بوده‌اند؛ به علاوه، تأسیس مراکز علمی و فرهنگی برای تحقیق و ترویج تاریخ ایران و اسلام و ارتقای شناخت مردم از تاریخ و فرهنگ خود نیز از دیگر اقدامات برجسته جمهوری اسلامی ایران است. 

در کنار این موارد، رسانه‌های داخلی نیز نقش به‌سزایی در تقویت هویت ملی و دینی ایفا کرده‌اند؛ از طریق برنامه‌های تلویزیونی، مستندها، فیلم‌ها و دیگر رسانه‌های تصویری و نوشتاری، تلاش‌های فراوانی برای معرفی چهره‌ای مثبت و شایسته از فرهنگ ایرانی و اسلامی در سطح بین‌المللی صورت گرفته است. 

مرصادنیوز: چگونه می‌توان فرهنگ عمومی را در ایران تقویت کرد و چه برنامه‌هایی برای ارتقای فرهنگ کار، اخلاق اجتماعی و وحدت ملی در دست اجرا است؟ 

همتی: تقویت فرهنگ عمومی در جامعه‌ای با تاریخ و فرهنگ غنی مانند ایران، نیازمند اقدامات متنوع و چندجانبه است؛ به نظر می‌رسد برای تقویت فرهنگ عمومی، نخستین گام، توجه به آموزش و پرورش نسل جوان است؛ مدارس و دانشگاه‌ها می‌توانند بستر مناسبی برای انتقال فرهنگ‌های صحیح اخلاقی و اجتماعی به جوانان باشند؛ در این راستا، وزارت آموزش و پرورش و سازمان‌های فرهنگی دولتی برنامه‌هایی را برای تربیت نسلی با آگاهی بالا از ارزش‌های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی طراحی کرده‌اند. 

یکی از مسائلی که به‌ویژه در چند سال اخیر بر آن تأکید شده، اهمیت فرهنگ کار است؛ ارتقای فرهنگ کار و کارآفرینی، همچنین تقویت حس مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی در جامعه، از جمله برنامه‌هایی است که در دستور کار دولت قرار دارد در این زمینه، ارائه آموزش‌های شغلی و کارآفرینی برای جوانان و حمایت از پروژه‌های کارآفرینانه در سطح ملی، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. 

همچنین، برای تقویت اخلاق اجتماعی، ارتقای رفتارهای مثبت اجتماعی، نظیر احترام به حقوق دیگران، توجه به محیط زیست و تقویت همبستگی اجتماعی، اقدامات متعددی در قالب کمپین‌های فرهنگی و رسانه‌ای در حال اجراست، این کمپین‌ها به آموزش مهارت‌های زندگی، مانند مهارت‌های ارتباطی، همکاری و حل تعارضات، می‌پردازند. 

در نهایت، مسأله وحدت ملی یکی از اولویت‌های اساسی جمهوری اسلامی ایران است؛ وحدت ملی در شرایطی که کشور با چالش‌های مختلف داخلی و خارجی مواجه است، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ دولت و نهادهای مختلف فرهنگی با تأکید بر مشترکات ملی، همچون تاریخ، زبان و ارزش‌های اسلامی - ایرانی، به‌دنبال تقویت این وحدت هستند، برنامه‌هایی مانند جشن‌های ملی، همایش‌های علمی و فرهنگی و همچنین حمایت از پروژه‌های وحدت‌بخش در سراسر کشور می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد همبستگی بیشتر میان اقوام و گروه‌های مختلف جامعه باشد. 

در این راستا، رسانه‌ها نیز نقش بسیار مهمی دارند، آن‌ها می‌توانند با برجسته کردن نمونه‌های مثبت از وحدت و همبستگی در داخل کشور و همچنین آگاهی‌بخشی به مردم درباره اهمیت این همبستگی، تأثیرگذاری فراوانی داشته باشند. 

انتهای خبر/