علی سروستانی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: فردوسی، خالق شاهنامه، در حدود هزار سال پیش در شهر توس از توابع خراسان متولد شد، خراسان که امروزه در شمال شرقی ایران قرار دارد، در دوران پیش از حمله اعراب، یکی از مهم‌ترین بخش‌های امپراتوری ایران به شمار می‌رفت.

این دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه افزود: فردوسی در دورانی زندگی می‌کرد که پس از تسلط اعراب، هویت ملی و فرهنگی ایران در معرض فراموشی و تهدید قرار گرفته بود، در آن زمان، تلاش‌هایی برای جایگزینی زبان و فرهنگ عربی به‌جای فرهنگ ایرانی در جریان بود، با این‌ حال، تاریخ و اسطوره‌های ایران باستان به‌صورت شفاهی حفظ شدند و گروهی از فرهیختگان ایرانی برای پاسداری از این میراث ارزشمند، کوشیدند.

وی گفت: فردوسی یکی از برجسته‌ترین این افراد بود که در برابر هجوم فرهنگی و زبانی ایستادگی کرد و با سرودن شاهنامه، زبان فارسی را از خطر نابودی نجات داد، او حدود سال ۳۶۷ هجری شمسی به سرودن این اثر سترگ پرداخت و پس از بیش از ۳۰ سال تلاش، سرانجام در سال ۴۰۰ هجری آن را به پایان رساند.

سروستانی خاطرنشان کرد: این شاهکار ادبی به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: اول بخش اسطوره‌ای که با داستان کیومرث آغاز می‌شود، دوم بخش حماسی که نبردهای پهلوانانی چون رستم را با تورانیان به تصویر می‌کشد و سوم بخش تاریخی که به دوران پادشاهان ساسانی اختصاص دارد.

وی خاطرنشان کرد: فردوسی تنها یک شاعر نبود؛ او احیاگر فرهنگی بود که با سروده‌هایش، تاریخ و هویت ایرانی را جاودانه ساخت، در آن دوران، زبان عربی رفته‌رفته جای زبان فارسی را می‌گرفت، اما شاهنامه ستون استوار زبان فارسی شد و سبب شد که امروز همچنان به این زبان سخن بگوییم.

این دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی افزود: برخی به‌اشتباه، فردوسی را نژادپرست می‌خوانند، اما این قضاوتی ناعادلانه است، شاهنامه بر پایه نبرد خیر و شر شکل گرفته و شخصیت‌های آن نه بر اساس تبارشان، بلکه بر اساس کردارشان قضاوت می‌شوند لذا می‌توان گفت که میهن‌دوستی فردوسی از جنس دفاع از فرهنگ بود، نه ناسیونالیسم تهاجمی.

سروستانی خاطرنشان کرد: فردوسی با خلق کاخی بلند از سخن، نه‌تنها فرهنگ ایرانی را از خطر فراموشی حفظ کرد، بلکه پلی میان گذشته پرافتخار ایران و نسل‌های آینده ساخت، به گفته یکی از روزنامه‌نگاران مصری:

«اگر مصر فردوسی داشت، امروز زبان و فرهنگ ما همچنان مصری بود»

وی گفت: این گنجینه ادبی - تاریخی که تأثیری عمیق بر ادبیات، هنر و هویت ایرانی داشته، همچنان الهام‌بخش نسل‌های مختلف است، از نقالی در زورخانه‌ها تا آثار شاعران بزرگی چون خیام، سعدی و حافظ، همگی وام‌دار میراث فردوسی هستند.

انتهای خبر/