به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ارتفاعات بازی‌دراز در منطقه غرب کشور و استان کرمانشاه، اهمیت ویژه و استراتژیکی در هشت سال دفاع مقدس داشته است؛ به دلیل موقعیت خاصی که قله‌های بازی‌دراز دارد استقرار بر آن به معنی مشرف بودن بر کل مناطق حساس مرزی است، بدین خاطر با شروع جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، ارتش عراق با تصرف این ارتفاعات استراتژیک، از آن برای دیده‌بانی منطقه استفاده می‌کردند؛ لذا به دلیل اهمیت ویژه این موضوع به گفتگو با مولاداد رشیدی از رزمندگان و فرماندهان هشت سال دفاع مقدس نشسته‌ایم. 

مرصادنیوز: از حضورتان در دفاع مقدس و اهمیت منطقه بازی‌دراز بگویید

رشیدی: بنده سال ۱۳۵۹ به عضویت بسیج عشایری درآمدم و پس از مدت‌زمان کوتاهی که در تیم بازرسی مناطق مرزی بودم برای شناسایی محورهایی که نیاز به اعزام نیرو داشت به منطقه سرپل‌ذهاب و پادگان ابوذر اعزام شدیم و در ستاد هماهنگی نیروهای بسیج عشایری استان کرمانشاه مستقر شدیم؛ بعد از درگیری‌های که در دشت‌ذهاب خصوصاً عملیات سیدصادق و کُلینه در دو مرحله توسط ارتش و سپاه به‌صورت مشترک انجام شد و نیروهای گردان مالک‌اشتر، گردان تکاور ارتش، رزمندگان عملیات سپاه کرمانشاه و نیروهای مردمی و پاسدار شهرستان سرپل‌ذهاب که بومی منطقه بودند در این عملیات حضور داشتند که هر دو عملیات موفقیت‌آمیز بود و منجر به سد حرکت ماشین جنگی صدام در دشت‌ذهاب شد. 

در منطقه غرب دو ارتفاع مهم وجود داشت، نخست ارتفاع قراویز که از شهر سرپل‌ذهاب تا قصرشیرین امتداد داشت و دوم ارتفاعات مهم بازی‌دراز که دیده‌بانی منطقه را از سرپل‌ذهاب، دشت‌ذهاب، گیلانغرب تا قصرشیرین برای دشمن مهیا کرده بود و با استقرار یک مرکز دیده‌بانی به نام دیدگاه صدام، کل منطقه را پوشش می‌داد. 

اهمیت این ارتفاعات به حدی است که اگر رزمندگان اسلام توفیق پیدا می‌کردند مجموعه این ارتفاعات را تصرف کنند شهرستان قصرشیرین در معرض آزادسازی قرار می‌گرفت و گیلانغرب به‌صورت کامل از تیررس دشمن خارج می‌شد، بنابراین رزمندگان اسلام در آن منطقه اعم از ارتش و سپاه از بهمن‌ماه سال ۱۳۵۹ کار شناسایی ارتفاعات بازی‌دراز را آغاز کردند و با شناسایی معبرها و استعداد دشمن به دنبال طراحی عملیات در این منطقه بودند و این کار تا شروع عملیات ادامه داشت و این شناسایی‌ها سه ماه طول کشید. 

مرصادنیوز: چه نیروها و افراد شاخصی در عملیات بازی‌دراز نقش داشتند؟ 

رشیدی: علاوه بر نیروهایی که از استان تهران در این عملیات شرکت داشتند تا جایی که به یاد دارم گردان ۶ و گردان ۹ که بعدها تیپ حضرت رسول (ص) از این گردان‌ها تشکیل شد، حضور داشتند؛ شهدای بزرگواری مثل شهید محسن وزوایی، شهید علیرضا موحد دانش از فرماندهان این گردان‌ها بودند، شهید غلام‌علی پیچک، شهید ادبیان، شهید علی‌اکبر شیرودی، شهید محسن حاج‌بابا، برادر ابراهیم شفیعی، سردار سعید قاسمی و بسیاری از رزمندگان تهرانی در این عملیات حضور داشتند از فرماندهان کرمانشاهی سردار کوروش آسیابانی که مدت‌ها کار شناسایی را انجام دادند و یکی از محورهای شناسایی در این عملیات سردار اکبر حمزه‌ای و عزیزان دیگر از سپاه کرمانشاه بودند و نقش اساسی در عملیات بازی‌دراز داشتند؛ با وجود اینکه بیش از ۴۰ سال که از عملیات می‌گذرد شاید تنها به همین اسامی اشاره‌شده و نقش نیروهای مردمی و بومی در این عملیات به‌صورت کامل چه در آفند و چه در پدافند بیان‌نشده است چرا که در این عملیات شهدای زیادی را تقدیم انقلاب کردیم. 

مرصادنیوز: از شروع عملیات بازی‌دراز و اتفاقات آن بگویید

رشیدی: عملیات بازی دراز بعد از مراحل شناسایی در سحرگاه دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۰ بر روی چهار قله یک هزار و ۵۰، یک هزار و ۱۰۰ گچی، یک هزار و ۱۵۰، یک هزار و ۱۰۰ صخره‌ای انجام شد و هر چهار ارتفاع جزو اهداف عملیات بودند؛ عملیات به‌صورت مشترک با توجه به واگذاری بعضی مأموریت‌ها به برادران ارتشی به‌صورت مشترک بین ارتش و سپاه انجام شد و در عملیات تکاوران مالک‌اشتر به فرماندهی شهید حسین ادبیان پشت ارتفاعات یک هزار و ۱۵۰ و یک هزار و ۱۰۰ برای تسهیل هجوم نیروهای سپاه از روبرو به ارتفاعات بازی‌دراز، هلی‌برن کرده بودند و هوانیروز نیز در اجرای عملیات و به‌کارگیری توپخانه پس از عملیات نقش بی‌بدیلی داشتند و بسیج عشایری استان کرمانشاه نیز یک گروهان تحت امر در قله یک هزار و ۵۰ داشت و مابقی نیروها به گردان‌های عمل‌کننده تزریق‌شده بودند و یا در خدمات پشتیبانی رزم خدمت می‌کردند که هر کدام به گوشه‌ای از این بار را برداشته بودند ولی عمده نیروهای ما در شب عملیات حضور داشتند. 

عملیات به‌صورت نیمه‌گسترده و مشترک بود و همین مشترک بودن یکی از نکات حائز اهمیت این عملیات است چرا که این عملیات در شرایطی صورت گرفت که در منطقه جنوب تهدیدات جدی متوجه آبادان بود و سه لشکر ارتش صدام آماده بودند که تکلیف آبادان را یک‌سره کنند و علاوه بر آن آقای بنی‌صدر به‌عنوان رئیس‌جمهور کاملاً مخالف حضور نیروهای غیر ارتشی بود و معتقد بود که این عملیات صرفاً توسط ارتش باید صورت گیرد و دستور بنی‌صدر دست و بال ارتش در کمک‌رسانی به نیروهای پاسدار و بسیجی که در جنگ حضور داشتند برای آتش پشتیبانی بسته بود، لذا این عملیات مشترک به دلیل همین موضوع اهمیت پیدا می‌کرد و حضور فرماندهان با بصیرت و بسیجی در ارتش از نکات عطفی بود که در این عملیات مشترک صورت گرفت. 

ارتفاعات بازی‌دراز اهمیت راهبردی داشت به‌طوری‌که صدام با حضور بر روی قله یک هزار و ۱۵۰ به نیروهایش گفته بود که حفظ این نقطه یعنی حفظ کل منطقه و این باعث شده بود که دشمن تمام توان خود را برای حفظ این ارتفاعات به‌کار گیرد، لذا با توجه به اینکه از ورودی شهرستان سرپل‌ذهاب و کل‌داود نیروهای ما زیر آتش شدید دشمن قرار می‌گرفتند یک‌شب قبل از عملیات بازی‌دراز، عملیات محدودی توسط شهید بزرگوار سعید گلاب‌بخش مشهور به محسن چریک و یارانش در منطقه دشت دیره به سمت روستای فتحی افشار انجام شد و در حقیقت جای پایی برای انجام عملیات بازی‌دراز باز کردند ضمن اینکه خطر را از روی پادگان ابوذر نیز در روزهای آغازین جنگ دور کردند همه آن عزیزانی که همراه شهید گلاب‌بخش بودند در منطقه به شهادت رسیدند و تاکنون پیکر مطهرشان پیدا نشده است. 

عملیات پس از نیمه‌شب در هر چهار نقطه ارتفاعات شروع شد و ما بر روی قله ۱۰۵۰ حضور داشتیم و عملیات در دو نقطه ۱۰۵۰ و ۱۱۰۰ گچی بحمدالله به سرعت کار پیش می‌رفت دشمن کاملاً غافل‌گیر شده بود و مقاومت کم‌نظیری انجام می‌دادند اما می‌دانستند که نیروهای ایرانی از طریق این دو ارتفاع، ارتفاعات دیگر را دور خواهند زد و در محاصره قرار می‌گیرند؛ نزدیک به دو ساعت زد و خورد شدید بین دو ارتفاع صورت گرفت و بر روی ارتفاع یک هزار و ۱۵۰ و یک هزار و ۱۰۰ صخره‌ای که بلندترین ارتفاعات صعب‌العبور بودند و تبادل آتش تا روز ادامه داشت و یک تبادل آتش دوطرفه بود اما برای تصرف این دو قله توفیقی پیدا نکردیم، بعد از تصرف قله‌های یک هزار و ۵۰ و یک هزار و ۱۰۰ گچی پاک‌سازی ارتفاعات شروع شد و برای مقابله با پاتک‌های دشمن آماده شدیم که بر اساس طرحی که داشتند پس از هر عملیات پاتک را شروع می‌کردند. 

درهرصورت عملیات بازی‌دراز اولین عملیات نیمه گسترده‌ای بود که راه را در منطقه غرب باز کرد، اگرچه یک عملیات دیگر برای آزادسازی ارتفاعات باقی‌مانده انجام شد اما این عملیات جایگاه ویژه‌ای داشت و ۱۵۰۰ نفر از نیروهای دشمن کشته و مجروح شدند، ۷۰۰ نفر اسیر داشتند تعداد زیادی تانک و ادوات نظامی به غنیمت گرفته شد و علاوه بر نیروهای مستقر در خط مقدم و طولی که برای جلوگیری از نفوذ دشمن به کار گرفته شد نقش هوانیروز در این عملیات واقعاً ستودنی بود خصوصاً فرماندهی این تیم عملیاتی شهید شیرودی و نقش شهدای بزرگی هم‌چون شهید ادبیان، شهید پیچک، شهید حاج‌بابا که آوازه رشادت‌هایشان در بین رزمندگان پیچیده بود و رزمنده‌ها آن‌ها را خیلی دوستشان داشتند؛ به‌هرحال پس از گذشت هشت روز درگیری مستقیم با نیروهای ارتش عراق عملاً عملیات بازی‌دراز با تصرف دو ارتفاع از چهار ارتفاع خاتمه پیدا کرد.

مرصادنیوز: مردم کرمانشاه در عملیات‌ بازی‌دراز چه نقشی داشتند؟

رشیدی: عملیات بازی‌دراز اولین عملیات نیمه گسترده رزمندگان اسلام در استان کرمانشاه بود که به‌صورت مشترک توسط سپاه پاسداران و ارتش انجام می‌شد، بدیهی است که رزمندگان این استان اعم از سپاه و ارتش اشتیاق فراوانی برای حضور در این عملیات داشتند و در این راستا از یکدیگر سبقت می‌گرفتند؛ استان کرمانشاه با شروع جنگ تحمیلی مرکز اعزام نیروهای بسیجی از استان‌های هم‌جوار و حتی استان‌های دورتر مانند مشهد، کاشان، تهران، کرج و... بود و با شروع جنگ کرمانشاهیان بلافاصله فعالیت خود را آغاز کرده و در خط مقدم مقابله با دشمن قرار گرفتند.

مرصادنیوز: با توجه به شرایطی که در بدو پیروزی انقلاب اسلامی داشتیم چه توصیه‌هایی به جوانان امروز دارید؟

رشیدی: بحمدالله امروز جوانان کشور عزیزمان از آگاهی و بصیرت بالایی برخوردارند و باید‌ها و نبایدها را خوب می‌شناسند، جنگ تحمیلی هشت‌ساله در شرایطی آغاز شد که انسان‌های مدعی انقلابی‌گری به علت فاصله گرفتن از ولایت‌ فقیه و امام جامعه، گهگاه در غبار فتنه‌ها گم شدند و از اردوگاه دشمن سر درآوردند.

جوانان عزیز، وطن مادر است و اگر این خاک که در طول تاریخ خون‌های بسیاری برای حفظ آن بر زمین پرمهرش ریخته شده اگر به‌عنوان خط قرمز ما و نقطه غیرقابل معامله با مطاع دنیوی در فکر و قلب همه ما نهادینه شود نه‌تنها گزندی به وطن عزیز ما نخواهد رسید بلکه فکر تجاوز به این خاک از مخیله دشمنان نیز خارج می‌شود؛ هم‌وطنان منحرفی که برای گذران دو روز دنیا و کسب درآمد راضی به حمله بیگانه به وطن می‌شوند به پست‌ترین نقطه ممکن سقوط کرده‌اند؛ لذا ضرورت دارد برای سرفرازی کشور و حفظ تمامیت ارضی و کوتاه کردن دست دشمنان بکوشیم تا به سرنوشت کشورهای چون لیبی، سوریه، افغانستان و... گرفتار نشویم.

 این انتظار را داریم که جوانان این مرز و بوم ضمن توجه به تحصیل علم و کسب مدارج عالی، دشمن‌شناسی را نیز سرلوحه امور خود قرار دهند.

انتهای خبر/