به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ورزش وینگ‌سوت‌فلایینگ، یا همان پرواز با لباس بال‌دار، یکی از مهیج‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین و پیشرفته‌ترین رشته‌های ورزشی ماجراجویانه در دنیاست؛ این ورزش با تلفیقی از علم آیرودینامیک، جسارت انسانی و عشق به آسمان، تجربه‌ای متفاوت از پرواز را برای انسان فراهم می‌کند.

پرواز با وینگ‌سوت، نوعی رهایی از جاذبه زمین است؛ لحظه‌ای که فرد از ارتفاعات بلند خود را رها کرده و در دل آسمان پرواز می‌کند، حسی شبیه پرندگان را تجربه می‌کند که هیچ وسیله‌ای قادر به بازسازی آن نیست.

وینگ‌سوت‌فلایینگ چیست؟

در این ورزش، فرد با پوشیدن لباسی ویژه که از میان بازوها تا تنه و از بین پاها امتداد دارد، توانایی سر خوردن روی هوا و پرواز افقی را به دست می‌آورد؛ این لباس که به «وینگ‌سوت» معروف است، با افزایش سطح تماس بدن با هوا و ایجاد مقاومت کنترل‌شده، موجب می‌شود که فرد در هوا شناور بماند و با سرعتی گاه تا بیش از ۲۰۰ کیلومتر در ساعت، مسافتی چند کیلومتری را طی کند.

وینگ‌سوت‌فلایینگ غالباً از هواپیما، هلی‌کوپتر یا صخره‌های مرتفع آغاز می‌شود و پس از مدتی پرواز کنترل‌شده، ورزشکار چتر نجات خود را باز کرده و فرود می‌آید؛ این رشته تلفیقی از اسکای‌دایوینگ، پاراگلایدر و حتی کوهنوردی است و به همین علت، ورزشکاران باید هم از لحاظ جسمی و هم ذهنی در آمادگی کامل باشند.

تاریخچه‌ای از رؤیای پرواز تا واقعیت امروزی

تلاش بشر برای پرواز سابقه‌ای طولانی دارد؛ قرن‌ها پیش، لئوناردو داوینچی طراحی‌هایی برای پرواز انسان با بال مصنوعی ارائه داده بود اما عملی کردن این ایده‌ها قرن‌ها طول کشید؛ اولین تلاش جدی در زمینه پرواز با لباس بال‌دار به اوایل قرن بیستم بازمی‌گردد.

در سال ۱۹۱۲، «فرانسوآ ریچلت» مخترع فرانسوی، با لباسی که خود طراحی کرده بود از برج ایفل پرید تا اختراعش را آزمایش کند اما به دلیل نقص در طراحی، جان خود را از دست داد البته این اتفاق تلخ باعث نشد انسان‌ها از رؤیای پرواز دست بکشند.

در دهه ۱۹۹۰، وینگ‌سوت‌هایی با طراحی علمی‌تر توسط مهندسان هوافضا و ورزشکاران حرفه‌ای ساخته شد، این لباس‌ها ابتدا فقط برای ارتش‌ها و مأموریت‌های خاص استفاده می‌شدند اما به مرور راه خود را به دنیای ورزش باز کردند.

امروزه وینگ‌سوت‌فلایینگ به‌عنوان یک ورزش حرفه‌ای و حتی نمایشی، در رویدادهای بین‌المللی جایگاه خاصی دارد و با وجود خطرات، محبوبیت آن در حال افزایش است.

جاذبه روانی و جسمی این ورزش

وینگ‌سوت‌فلایینگ فقط یک تجربه هیجان‌انگیز نیست، بلکه تأثیرات عمیقی بر روان و جسم انسان دارد:

۱- تقویت اعتماد به نفس و غلبه بر ترس‌ها

برای پرش از ارتفاع چند هزار متری، عبور از ترس طبیعی انسان از سقوط و مرگ ضروری است؛ ورزشکاران با انجام این پرش‌ها، نه‌تنها بر ترس خود غلبه می‌کنند، بلکه حس کنترل و تسلط بر خود را به‌دست می‌آورند که این مهارت روانی در زندگی روزمره نیز کاربرد دارد؛ کسانی که وینگ‌سوت را تجربه کرده‌اند، اغلب از روحیه‌ای قوی‌تر و اعتماد به نفس بالاتری برخوردارند.

۲- افزایش تمرکز و هوشیاری

پرواز در آسمان با سرعت بالا، نیازمند تمرکز لحظه‌ای و تصمیم‌گیری در کسری از ثانیه است؛ ذهن باید به‌طور دائم در وضعیت آماده‌باش باشد و این ویژگی باعث بهبود عملکرد ذهنی، توانایی تصمیم‌گیری سریع و واکنش مؤثر در شرایط بحرانی می‌شود.

۳- بهبود سلامت جسمی

برای کنترل لباس و حفظ تعادل، عضلات مرکزی بدن به‌ویژه ناحیه شکم و کمر باید قوی باشند؛ تمرینات آمادگی جسمانی پیش از پرش، بدن را در وضعیت ایده‌آل قرار می‌دهد؛ همچنین، پرواز در ارتفاعات بالا باعث افزایش ظرفیت ریوی و تقویت سیستم تنفسی می‌شود.

۴- کاهش استرس و افزایش حس رضایت از زندگی

تماس با طبیعت، اوج گرفتن در آسمان، عبور از ابرها و تماشای زمین از زاویه‌ای متفاوت، تجربه‌ای آرامش‌بخش و در عین حال هیجان‌آور است؛ این تجربه‌ها به ترشح هورمون‌های شادی‌آور مانند اندورفین و دوپامین کمک کرده و اضطراب را کاهش می‌دهد.

تجهیزات و فناوری‌های لازم برای این ورزش

هرچند قلب این ورزش، جسارت انسان است اما بدون تجهیزات تخصصی، وینگ‌سوت‌فلایینگ ممکن نیست؛ مهم‌ترین تجهیزات عبارت‌اند از:

- لباس وینگ‌سوت: طراحی این لباس‌ها به شکلی است که همانند بال‌های هواپیما عمل می‌کنند؛ پارچه‌های مقاوم، زیپ‌ها و طراحی ایرودینامیک آن‌ها باعث می‌شود فرد بتواند در هوا حرکت افقی و عمودی را کنترل کند.

- چتر نجات اصلی و اضطراری: پرواز بدون چتر، پایان خوشی ندارد؛ چتر نجات اصلی برای فرود معمولی استفاده می‌شود و چتر اضطراری برای مواقعی است که چتر اول باز نشود یا خطری پیش بیاید.

- هواپیما، بالگرد یا سکوی پرش: بسته به نوع پرواز، سکوی اولیه می‌تواند از ارتفاعات طبیعی یا وسایل پروازی باشد اما این ابزارها باید استانداردهای ایمنی را داشته باشند.

- دستگاه ارتفاع‌سنج و موقعیت‌یاب (GPS): برای دانستن دقیق زمان باز کردن چتر و تنظیم مسیر پرواز ضروری‌اند.

- دستگاه AAD (Automatic Activation Device): اگر فرد در ارتفاع مشخصی چتر خود را باز نکرده باشد، این دستگاه به‌صورت خودکار چتر اضطراری را فعال می‌کند و جان ورزشکار را نجات می‌دهد.

مراحل آموزش و کسب مهارت در وینگ‌سوت‌فلایینگ

آموزش این ورزش، فرآیندی دقیق و چند مرحله‌ای است؛ هیچ‌کس اجازه ندارد مستقیماً وارد وینگ‌سوت‌فلایینگ شود، حتی اگر آمادگی جسمانی کافی داشته باشد.

۱- شروع با اسکای‌دایوینگ: نخست باید دست کم ۲۰۰ پرش موفق با چتر نجات داشته باشید؛ این کار به ورزشکار مهارت مدیریت سقوط آزاد و استفاده صحیح از چتر نجات را آموزش می‌دهد.

۲- گذراندن دوره‌های تخصصی وینگ‌سوت: پس از تأیید مربی، فرد وارد دوره آموزشی وینگ‌سوت می‌شود که در این دوره‌ها نحوه پوشیدن لباس، تکنیک‌های پرواز، نحوه کنترل بدن و رفتار در شرایط اضطراری آموزش داده می‌شود.

۳- پرش‌های اولیه با مربی: چند پرش اول با همراهی مربی انجام می‌شود تا خطاها به حداقل برسد؛ پس از کسب مهارت، فرد مجاز به انجام پرش‌های انفرادی خواهد بود.

۴- بازبینی مستمر تجهیزات و یادگیری مداوم: ورزشکاران حرفه‌ای هم باید دوره‌های بازآموزی بگذرانند؛ زیرا هر اشتباه کوچک در این ورزش، می‌تواند به فاجعه ختم شود.

وینگ‌سوت‌فلایینگ در استان کرمانشاه

با توجه به ظرفیت‌های طبیعی کشورمان، ایران نیز می‌تواند به یکی از مقاصد محبوب برای این ورزش تبدیل شود؛ استان کرمانشاه، با وجود کوه‌های مرتفع، مناظر زیبا و اقلیم متنوع، مکانی ایده‌آل برای توسعه وینگ‌سوت‌فلایینگ محسوب می‌شود.

پیشنهادهایی برای توسعه این ورزش در کرمانشاه:

۱- شناسایی و آماده‌سازی مکان‌های پرش: مناطقی مانند کوه بیستون، پرآو، شاهو و طاق‌بستان با توجه به ارتفاع و چشم‌انداز بی‌نظیر، می‌توانند به مکان‌های اصلی پرش تبدیل شوند.

۲- ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز: احداث پایگاه‌های پرش، ایستگاه‌های خدمات ایمنی، مسیرهای دسترسی استاندارد و امکانات اقامتی برای ورزشکاران و گردشگران، از جمله زیرساخت‌های لازم است.

۳- همکاری با نهادهای محلی و ملی: با جلب حمایت فدراسیون ورزش‌های هوایی، سازمان گردشگری و مسئولان محیط زیست، می‌توان برنامه‌ریزی مدونی برای توسعه ایمن این ورزش داشت.

۴- جذب گردشگران ماجراجو: توسعه این ورزش می‌تواند بخشی از اکوتوریسم و توریسم ماجراجویانه باشد که برای استان درآمدزایی نیز خواهد داشت.

۵- فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی: ارائه اطلاعات درست درباره ایمنی، مزایا و شرایط لازم این ورزش، از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، سبب جذب علاقمندان و ارتقای سطح آگاهی عمومی می‌شود.

وینگ‌سوت‌فلایینگ، فقط یک ورزش نیست؛ سفری به اوج، پروازی به دل آسمان و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است که بین انسان و طبیعت پیوندی نو برقرار می‌کند و در عین حال، ترکیبی است از علم، مهارت، شجاعت و تجربه شخصی که با آموزش صحیح، رعایت نکات ایمنی و ایجاد بسترهای مناسب، این ورزش می‌تواند جایگاهی مهم در میان فعالیت‌های ورزشی ایران پیدا کند.

کرمانشاه، با کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده‌اش، می‌تواند آغازی باشد برای پرواز انسان‌هایی که از مرز ترس عبور کرده‌اند و به بلندای آسمان می‌اندیشند.

یادداشت به قلم شکیبا خاطری؛ فعال رسانه‌ای