عزیز مصطفایی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: با ورود به فصل گرما یکی از مهم‌ترین کارهای عشایر، پشم‌چینی است که البته از سوی دیگر برای ریسندگی، تولید نخ، پارچه و نمد به پشم گوسفندان و موی بز احتیاج است.

کارشناس ثبت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه افزود: با ورود به فصل گرما پشم گوسفندان سختی‌هایی را برای آنها ایجاد می‌کند و ممکن است باعث تلف‌شدن آنها شود از این رو در ایام گرم سال عشایر اقدام به چیدن پشم و موی احشام خود می‌کنند.

وی با بیان اینکه در گذشته تعداد بزها و گوسفندان زیاد بود و اکثر خانوارها دارای بز و گوسفند بودند، خاطرنشان کرد: این کار بسیار سخت و طاقت‌فرسا بود لذا برای تعدیل سختی آن با همکاری و همیاری یکدیگر اقدام به پشم‌چینی می‌کردند که در مناطق کُردنشین به آیین همکاری و پشم‌چینی دسته‌جمعی «گَل» می‌گویند.

مصطفایی ادامه داد: پشم‌چینی در برخی مناطق کُردنشین هورامانات «وِرینه» یا هورینه می‌گویند و برخی از مناطق استان کرمانشاه نیز «چَره کردن» گفته می‌شود.

وی گفت: در منطقه هورامانات به دستگاه پشم‌چینی هورینگ و به عمل پشم‌چینی هورینه‌کردن می‌گویند و در بعضی مناطق کُردنشین نیز پشم‌چینی را «برینه‌کردن» می‌نامند.

مصطفایی ادامه داد: قبل از پشم‌چینی اقدام به شستن حیوانات می‌کردند زیرا خار و خاشاک زیادی مابین پشم و موی حیوانات جمع می‌شد، برای شستن پشم و موی حیوانات در گذشته مقداری از مسیر رودخانه را بسته و با ایجاد یک حوضچه حیوانات را به سمت آن هدایت می‌کردند هنگامی که گوسفندان و بزها از داخل این رودخانه رد می‌شدند، پشم و موی آنها شسته می‌شد.

وی خاطرنشان کرد: برخی مسئولان مرتبط با امور عشایر در بعضی دوره‌ها کانال‌هایی در برخی مناطق روستایی برای جمع آوری آب ایجاد می‌کردند، وقتی حیوانات از مسیرهای پیچ در پیچ این کانال‌های پر آب عبور می‌کردند پشم و موی آنها تمیز می‌شد و پس از خشک‌شدن، پشم و موی آنها چیده می‌شد.

مصطفایی گفت: هر کسی نمی‌تواند کار پشم‌چینی را انجام دهد و این کار نیاز به مهارت خاصی دارد به علاوه پشم‌چینی کاری گروهی است و مراحل مختلف آن نیاز به مشارکت تمام اعضای خانواده اعم از کودکان، زنان و مردان دارد.

این کارشناس ثبت میراث ناملموس اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه عنوان کرد: پشم‌چینی در سطح خانواده نیاز به همکاری اعضای آن و در سطح مردمی نیاز به همیاری همسایگان و افراد ایل دارد.

وی گفت: در بخش همیاری نیز اعضای خانواده به یاری افراد و گروه‌هایی می‌آیند که در فرآیند پشم‌چینی به کمک آنها آمده‌اند، مثلاً زنان خانواده برای آنها چای و خوراکی می‌آورند و کودکان حیوانات را به سمت آنها هدایت می‌کنند. 

مصطفایی تصریح کرد: در این کار خطیر مردانِ با تجربه خانواده و نیز افراد گروه‌های یاری‌دهنده مبادرت به کار پشم‌چینی می‌کنند هرچند کاری سخت و طاقت‌فرسا است اما چون به صورت همیاری و یاری‌گری انجام می‌شود فضایی شاد و مفرح را درست می‌کند طوری که در موقع چیدن پشم‌ها داستان‌ها و مَثل‌های گوناگون در میان عشایر بازگو می‌شود.

انتهای خبر/