یاسر ملکی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: سامانه کاتب، به‌عنوان یک سامانه جامع برای ثبت و نظارت بر معاملات املاک، تحت مدیریت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و با حمایت قوه قضائیه توسعه یافته است. 

رئیس اتحادیه املاک کرمانشاه افزود: با ابلاغ حکمی از سوی مقامات قضائی، تمامی سامانه‌های موازی مرتبط با ثبت معاملات املاک در آینده نزدیک حذف خواهند شد و سامانه کاتب به‌عنوان مرجع اصلی و واحد برای ثبت و نظارت بر معاملات املاک کشور باقی خواهد ماند. 

وی تصریح کرد: هدف اصلی این سامانه، ایجاد یک بستر جامع برای ثبت معاملات به‌صورت آنلاین و برخط است که مشاوران املاک بتوانند در سراسر کشور از آن بهره ببرند؛ به این ترتیب، همه معاملات مربوط به املاک از طریق سامانه کاتب ثبت و به‌روزرسانی می‌شود.

ملکی بیان کرد: یکی از مزایای اصلی سامانه کاتب، استقبال گسترده مشاوران املاک از این بستر دیجیتال است؛ این سامانه قابلیت‌هایی را ارائه می‌دهد که شناسایی و تأیید هویت افراد معامله‌کننده، شامل خریدار، فروشنده، مالک و مستأجر را تسهیل می‌کند.

رئیس اتحادیه املاک کرمانشاه گفت:  کاربران با وارد کردن کد ملی در سامانه، می‌توانند اطلاعات شناسایی طرفین معامله را به‌دست آورند، که شامل نام و نام خانوادگی، آدرس و حتی تصویر و نام والدین افراد می‌شود؛ این سطح از اصالت‌سنجی هویتی، امکان جلوگیری از جعل هویت و افزایش شفافیت در معاملات را فراهم می‌کند. 

وی افزود: اصالت سند نیز با وارد کردن شناسه یکتا که برای هر ملک صادر شده است، تأیید می‌شود؛ این قابلیت‌ها، سامانه کاتب را به یک ابزار نوین در صنف املاک تبدیل کرده است که می‌تواند با دقت بالا، امنیت معاملات را افزایش دهد.

ملکی ابراز کرد: با وجود کارایی بالای سامانه کاتب، این سامانه به‌دلیل تازه‌تأسیس بودن، با برخی مشکلات اجرایی و معایب همراه است؛ برای مثال، هنوز امکان ثبت اسناد عادی از طریق این سامانه فراهم نیست و مشاوران املاک برای ثبت این دسته از اسناد، مجبورند از سامانه دیگری با نام «خودنویس» که تحت نظارت سازمان راه و شهرسازی است، استفاده کنند. 

رئیس اتحادیه املاک کرمانشاه خاطرنشان کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، این سامانه موازی نیز به‌تدریج حذف خواهد شد و سامانه کاتب به‌صورت انحصاری، تمامی اسناد املاک، حتی اسناد عادی را در بر خواهد گرفت؛ طبق وعده مسئولان، طی دو الی سه سال آینده، این تغییرات به‌صورت کامل اجرایی خواهد شد و سامانه کاتب به بستر جامع و فراگیر معاملات املاک در کشور تبدیل می‌شود.

وی اذعان کرد: حدود ۷۰ درصد از مشاوران املاک در شهرستان کرمانشاه در سامانه کاتب ثبت‌نام کرده‌اند؛ با این حال، به‌دلیل شرایط اقتصادی و رکود در بازار مسکن، بسیاری از مشاوران هنوز به مرحله ثبت معاملات نرسیده‌اند و تنها ثبت‌نام کرده‌اند؛ برخی از مشاورانی که تاکنون ثبت‌نام نکرده‌اند، به دلایلی مانند تعطیلی موقت یا عدم فعالیت مغازه‌ها در شرایط اقتصادی کنونی، هنوز اقدامی نکرده‌اند؛ اما سازمان ثبت اسناد از طریق رسانه‌های گروهی و تماس‌های تلفنی، در تلاش است تا تمامی مشاوران را به ثبت‌نام و فعالیت در این سامانه دعوت کند.

ملکی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از موضوعات مهم، ثبت اسناد اراضی منابع طبیعی است؛ از آنجا که دسترسی به سیستم‌های ثبت اسناد برای این موارد محدود است، سازمان ثبت اسناد با همکاری پیمانکارانی که از طریق تکنولوژی‌های پیشرفته و ابعادسنجی ماهواره‌ای زمین‌ها را بررسی و اندازه‌گیری می‌کنند، در تلاش است تا اسناد مالکیت را برای اراضی ملی و منابع طبیعی نیز صادر کند.

رئیس اتحادیه املاک کرمانشاه افزود: یکی از چالش‌های جدید سامانه کاتب، اختلال‌های مکرر در عملکرد آن است؛ برای مثال، در ماه گذشته حدود ۱۳ روز قطعی شبکه وجود داشته است که دلیل آن بارگذاری اطلاعات سامانه خودنویس در سامانه کاتب بوده است؛ این اختلال‌ها موجب نگرانی و دغدغه مشاوران املاک در رابطه با امکان ثبت معاملات شده بود؛ با این حال، به مشاوران توصیه شده بود که در صورت عدم دسترسی به سامانه، نسخه پیش‌نویس قراردادها را تهیه کرده و منتظر بازگشت سامانه بمانند تا قراردادها را با دریافت کد رهگیری ثبت کنند.

وی یادآور شد: لازم به ذکر است که با استقرار سامانه کاتب، از این پس، اسناد دست‌نویس و قراردادهای دستی هیچ‌گونه اعتبار قانونی نخواهند داشت؛ طبق قانون جدید، مشاوران املاک حق ثبت قرارداد به‌صورت دستی را ندارند و تمامی قراردادهای اجاره و معاملات باید در سامانه کاتب ثبت و تأیید شوند.

ملکی عنوان کرد: اگر قراردادی به‌صورت دستی ثبت شود و در آینده اختلافی میان مؤجر و مستأجر به دادگستری ارجاع داده شود، دادگستری به پرونده رسیدگی نخواهد کرد؛ علاوه بر این، نیمی از بهای اجاره‌بهای سالیانه نیز به نفع دولت ضبط خواهد شد.

رئیس اتحادیه املاک کرمانشاه در پایان گفت: به این ترتیب، سامانه کاتب با توسعه قابلیت‌های خود و با تلاش برای پوشش تمامی نیازهای مشاوران املاک، قدمی بزرگ در مسیر دیجیتالی‌شدن معاملات املاک برداشته و با ارائه بستر امن و استاندارد، قصد دارد به‌عنوان مرجع اصلی معاملات املاک در کشور، جایگاه خود را تثبیت کند.

انتهای خیر/