ماه رمضان، ماهی است که در دل خود، انوار رحمت و مغفرت الهی را به همراه دارد، ماهی که از سرزمین آسمان به قلب زمین رحمت و مغفرت می‌بارد و دل‌های مؤمنان را با یاد خداوند نورانی می‌کند، این ماه فرصتی است برای بازگشت به سوی خدا و تجدید عهد با اصل خویش، رمضان به ما یادآوری می‌کند که در این دنیای پُر از هیاهو و غفلت، هنوز هم می‌توان با سلاح ایمان، صبر و تقوا در برابر مشکلات و چالش‌ها ایستاد، رمضان صرفاً یک ماه روزه‌داری نیست، بلکه فرصتی است برای رسیدن به قله‌های معنویت و نزدیک شدن به خداوند متعال.

اما امسال رمضان ویژگی خاصی دارد؛ این ماه مبارک در لحظه‌ای شگرف، با عید نوروز تلاقی کرده است که تلاقی این دو رویداد بزرگ مذهبی و فرهنگی، پیام‌آور همگرایی معنویت و نشاط اجتماعی است؛ هرچند که رمضان به‌عنوان ماه تهذیب نفس، خودسازی و عبادت و نوروز به‌عنوان نماد تحول و تجدید حیات، در نگاه اول ممکن است دارای مفاهیم مختلفی باشند اما در حقیقت امسال فرصتی فراهم شده و می‌توان به‌طور همزمان از هر دو بهره‌مند شد.

شب شهادت حضرت علی (ع) با نوروز مقارن است 

یکی از شگفتی‌های این رمضان، تلاقی شب‌های قدر با شب شهادت حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) و عید نوروز است؛ شب‌های قدر، شب‌هایی هستند که قرآن در آن نازل شده است؛ شب‌هایی که عبادت و دعا در آن‌ها از هزار ماه برتر است و مولای متقیان در این ایام به شهادت رسیدند و این نقطه‌ای از تاریخ اسلام است که همواره مورد اهتمام ایرانیان و دوستداران آن حضرت است.

اکنون که این شب‌های پر برکت، با نوروز و آغاز سال جدید همزمان شده‌اند این همزمانی، فرصتی است تا در کنار گرامیداشت آئین نوروز باستانی، با تلاوت قرآن و ذکر مناقب حضرت علی (ع)، تجدید میثاقی با خداوند و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) داشته باشیم. 

رمضان ماه امید و تبیین مفاهیم قرآنی

این ماه که درهای رحمت الهی به‌ویژه در شب‌های قدر گشوده می‌شود فرصت مغتنمی است برای تبیین مفاهیم قرآنی، به‌ویژه آیات مرتبط با صبر، شکر، تقوا و ایمان؛ قرآن کریم که در این ماه نازل شده، همچنان راهنمایی است برای انسان‌ها در همه عرصه‌های زندگی و در این ایام، اهمیت تلاوت قرآن و تفکر در معانی آن بیش از پیش احساس می‌شود.

برای مؤمنان، رمضان فرصتی است برای تقویت پیوند معنوی با کتاب آسمانی و همچنین درک بهتر مفاهیم آن که باید در این ایام، در کنار عبادات فردی به تبیین آموزه‌های قرآن در جامعه نیز توجه داشته باشیم، جامعه‌ای که در آن، قرآن مرشد و راهنما باشد، جامعه‌ای است که در آن روحیه همبستگی، صبر و امید در برابر سختی‌ها تقویت می‌شود.

نشاط اجتماعی و بهار طبیعت 

در این ایام که همزمان با تعطیلات نوروزی است، افراد لحظاتی از زندگی را در کنار خانواده و دوستان به شادی و خوشی می‌گذرانند که این نشاط اجتماعی، به خودی خود یکی از ابعاد مهم تمدن اسلامی است که همواره باید در آن، توجه به دین و اصول اخلاقی مدنظر قرار گیرد.

در ایام رمضان، باید یادآور شد که اگرچه عید نوروز و سفرهای آن فرصتی برای تفریح و تجدید روحیه است اما ضرورت احترام به ماه مبارک رمضان مهم است به همین منظور، می‌توان با برگزاری اجتماعات دینی و فرهنگی در کنار سفرهای نوروزی، هم نشاط اجتماعی را تقویت کرد و هم در فضای معنوی رمضان غوطه‌ور شد.

حضرت علی (ع) به‌عنوان پیشوای مسلمانان، همواره بر مسائلی چون عدالت اجتماعی، حمایت از محرومان، و توجه به اصول اخلاقی تأکید داشتند، در سال جدید، باید سعی کنیم تا مفاهیم علوی را در زندگی خود پیاده کنیم. 

آن حضرت همواره در کلام و عمل خود به انسان‌ها یادآوری می‌کردند که برای پیشرفت و تعالی فردی و اجتماعی، باید یکدیگر را یاری کنیم، از اخلاق حسنه پیروی کنیم، و در کنار هم برای برقراری عدالت و رفاه عمومی تلاش کنیم، این پیام‌ها باید در دوران معاصر نیز مورد توجه قرار گیرد و همگان به‌ویژه در ماه رمضان و نوروز، باید به این آموزه‌ها عمل کنیم.

ماهی برای امید به فردا

اکنون می‌توان گفت ماه رمضان ماه امید است؛ امید به بخشش و رحمت الهی، امید به تغییر و بهبود، امید به قرب الهی و امید به روزهایی روشن‌تر؛ در این ماه، اگرچه روزه گرفتن و عبادت می‌تواند به معنای رهایی از گناه باشد اما این فرآیند باید با امید به تغییر واقعی همراه باشد، ما مسلمانانان، باید همواره در دل خود امید به آینده بهتر و نیکوکار شدن داشته باشیم و برای دستیابی به آن گام برداریم.

در این دوران که بسیاری از مردم درگیر مشکلات اقتصادی و اجتماعی هستند، باید با همدلی و همکاری در جهت رفع مشکلات گام برداریم.

رمضان ۱۴۴۶، با همه ویژگی‌های خاص خود، فرصتی است برای تجدید عهد با خداوند و ایجاد تحول در زندگی فردی و اجتماعی؛ امسال که بهار و قرآن و طبیعت مقارن شده‌اند، این ضرورت دوچندان می‌شود که هم به روحیه نشاط و هم به معنویت بپردازیم و تلاقی شب‌های قدر و شهادت امیر مؤمنان با شروع سال جدید، فرصتی است برای تعمق در مفاهیم اسلامی و انسانی، به‌ویژه در زمینه امید، اخلاق و انسانیت.

در این ماه، باید به تلاوت قرآن توجه بیشتری داشته باشیم و در کنار سفرهای نوروزی، نشاط اجتماعی را با رعایت احترام به ماه مبارک رمضان و آموزه‌های اهل بیت (ع) تقویت کنیم، رمضان، ماه امید است؛ امید به بهبود فردی و اجتماعی و امید به آینده‌ای روشن‌تر برای همه انسان‌ها.

باشد که در این ماه مبارک، دل‌هایمان با نور قرآن روشن شود و در کنار هم، با امید و همدلی، به سوی زندگی بهتر و پربرکت حرکت کنیم.

یادداشت به قلم شکیبا خاطری؛ فعال رسانه‌ای