سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی، اقدامی مجرمانه است

کیانوش احسانی‌پور در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی را رفتاری مجرمانه دانست و اظهار داشت: بر اساس ماده ۲۰ قانون هوای پاک، سوزاندن بقایای گیاهی پس از برداشت محصولات کشاورزی ممنوع بوده و متخلفان، حسب مورد، به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد. 

رئیس یگان حفاظت محیط زیست شهرستان سرپل‌ذهاب با اشاره به آثار مخرب این اقدام بر کیفیت خاک اراضی کشاورزی، تصریح کرد: سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی نه‌تنها موجب بروز آسیب‌های جدی زیست‌محیطی می‌شود، بلکه به از بین رفتن میکروارگانیسم‌های مفید خاکزی، کاهش نفوذپذیری و مواد آلی خاک، کاهش رطوبت و تخریب خاک‌دانه‌ها منجر شده و در نهایت فرسایش آبی و بادی خاک را افزایش می‌دهد. 

وی با بیان اینکه آتش‌سوزی اراضی کشاورزی گاهی به صورت عمدی و گاه بر اثر سهل‌انگاری روی می‌دهد، افزود: عوامل انسانی نظیر بی‌احتیاطی گردشگران، چوپانان، جنگل‌بانان و کشاورزان در خاموش نکردن صحیح آتش، انداختن ته‌سیگار روشن، رهاسازی زباله‌های خطرناک از جمله بطری‌های شیشه‌ای در طبیعت، از جمله علل رایج بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی است. 

رئیس یگان حفاظت محیط زیست شهرستان سرپل‌ذهاب با تأکید بر نقش پررنگ عامل انسانی در بروز حریق‌های محیط‌زیستی، بیان کرد: سهم بالای عامل انسانی در وقوع آتش‌سوزی‌ها نشان می‌دهد که متولیان امر نتوانسته‌اند اقدامات مؤثری در زمینه فرهنگ‌سازی و حل مسائل معیشتی و اقتصادی جوامع وابسته به جنگل‌ها و مراتع انجام دهند. 

وی در پایان یادآور شد: آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی که اصطلاحاً به آن «جارسوزی» گفته می‌شود، افزون بر آن‌که بر اساس قانون جرم تلقی شده و برای آن مجازات تعیین شده، آسیب‌های فراوانی به خاک اراضی وارد می‌کند؛ از این‌رو، از کشاورزان درخواست می‌شود، صرف‌نظر از جنبه‌های قانونی، با توجه به زیان‌های مستقیم این اقدام بر زمین‌های خود، از سوزاندن بقایای محصولات خودداری کنند. 

هشدار فرماندار سرپل‌ذهاب نسبت به پیامدهای سوزاندن بقایای گیاهی مزارع

میرحسن رحیمی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: جارسوزی در مزارع کشاورزی به‌ویژه در ایام گرم سال، نه‌تنها باعث بروز حریق در اراضی و مراتع مجاور می‌شود، بلکه خسارات زیست‌محیطی و اکولوژیکی گسترده‌ای نیز در پی دارد. 

فرماندار سرپل‌ذهاب با تأکید بر مضرات این اقدام، افزود: آتش زدن بقایای گیاهی محصولات برداشت‌شده، موجب از بین رفتن موجودات زنده در خاک، تخریب ساختار بیولوژیکی آن و افزایش احتمال وقوع حریق در اراضی اطراف می‌شود؛ این مسئله، پوشش گیاهی مراتع شهرستان را نیز به‌شدت تهدید می‌کند. 

وی تصریح کرد: متأسفانه همه‌ساله پس از برداشت محصولاتی همچون گندم، جو و کاه، برخی کشاورزان اقدام به آتش زدن بقایای مزارع می‌کنند که این کار، علاوه بر آسیب به خاک، موجب آلودگی گسترده هوا می‌شود.

رحیمی با اشاره به ارزش اقتصادی بقایای محصولات کشاورزی، گفت: کاه و کلش باقی‌مانده از برداشت گندم، خوراک مناسبی برای دام‌هاست و کشاورزان می‌توانند از طریق فروش آن درآمد کسب کنند؛ از این رو، انتظار می‌رود از آتش زدن این مواد خودداری کنند. 

فرماندار سرپل‌ذهاب در خاطرنشان کرد: سوزاندن بقایای گیاهی پس از برداشت، علاوه بر تهدید سلامت خاک و محیط زیست، طبق قانون هوای پاک ممنوع بوده و متخلفان مشمول جریمه نقدی خواهند شد. 

وی همچنین با اشاره به اقدامات برخی کشاورزان برای آماده‌سازی زمین جهت کشت دوم، گفت: آتش زدن بقایای مزارع برداشت‌شده می‌تواند به مزارع همجوار که هنوز برداشت نشده‌اند یا به مراتع طبیعی منطقه سرایت کرده و موجب آتش‌سوزی گسترده شود؛ بنابراین، از کشاورزان تقاضا می‌شود ضمن خودداری از این اقدام، دقت و مسئولیت‌پذیری بیشتری در مدیریت مزارع خود داشته باشند. 

کشاورزان متخلف به مراجع قضائی معرفی می‌شوند

امیر فیضی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: آتش‌سوزی در اراضی کشاورزی یکی از دغدغه‌های جدی مردم و مسئولان در این ایام است و در صورت سهل‌انگاری، خسارات جبران‌ناپذیری به منابع طبیعی و محیط زیست وارد خواهد شد. 

دادستان عمومی و انقلاب شهرستان سرپل‌ذهاب با تأکید بر برخورد قانونی با عوامل این حوادث، افزود: افرادی که عمداً اقدام به آتش‌زدن مزارع کنند، شناسایی و به مراجع قضائی معرفی خواهند شد. 

وی با اشاره به قانون هوای پاک، اقدام کشاورزان در آتش‌زدن بقایای محصولات را تخلف دانست و تصریح کرد: این اقدام مصداق تهدید علیه بهداشت عمومی و ایجاد آلودگی هوا بوده و متخلفان تحت پیگرد قضایی قرار می‌گیرند. 

فیضی با ابراز تأسف از تکرار این رفتار نادرست از سوی برخی کشاورزان پس از برداشت محصول، خاطرنشان کرد: با هماهنگی‌های انجام‌شده، متخلفان شناسایی و پس از تشکیل پرونده قضائی، افزون بر معرفی به محاکم، ملزم به پرداخت خسارات وارده به محیط زیست خواهند شد. 

دادستان عمومی و انقلاب شهرستان سرپل‌ذهاب در پایان با استناد به ماده ۲ قانون هوای پاک، یادآور شد: هرگونه اقدام که منجر به آلودگی هوا شود، ممنوع بوده و با مرتکبین آن برخورد قانونی صورت خواهد گرفت. 

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ در مواجهه با پدیده‌ای مانند جارسوزی، آنچه اهمیت دارد، عبور از نگاه صرفاً قانونی و توجه به ریشه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این رفتار است؛ چراکه برخوردهای قهری به‌تنهایی قادر به اصلاح پایدار چنین رفتارهایی نخواهند بود. 

بسیاری از کشاورزان نه از روی بی‌تفاوتی، بلکه به‌دلیل ناآگاهی، نبود امکانات جایگزین یا مشکلات معیشتی، دست به آتش‌زدن بقایا می‌زنند؛ چنین تصمیم‌هایی اغلب ناشی از ناچاری و نبود حمایت کافی در مدیریت اصولی مزارع است. 

برای مقابله مؤثر با این بحران، باید سیاست‌گذاری‌ها چندلایه باشد؛ آموزش هدفمند، فراهم‌کردن زیرساخت‌های جمع‌آوری و بازیافت بقایا و حمایت‌های اقتصادی نقش کلیدی در کاهش این پدیده و تغییر رفتار کشاورزان ایفا می‌کنند. 

تغییر پایدار زمانی رخ می‌دهد که کشاورز به مشارکت دعوت شود، نه به مجازات صرف؛ ایجاد انگیزه، توانمندسازی جوامع محلی و فرهنگ‌سازی مداوم، مسیر واقعی حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی را هموار خواهد کرد. 

انتهای خبر/