به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ موضوع فرزندآوری و جوانی جمعیت از مسائل کلیدی است که آینده اجتماعی و اقتصادی هر جامعه‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در شرایطی که کاهش نرخ رشد جمعیت و سالمندی به چالش‌های اساسی بسیاری از کشورها تبدیل شده، تقویت فرهنگ فرزندآوری می‌تواند پاسخی به این بحران باشد.

 جمعیت جوان، عامل پویایی و توسعه است و نرخ متوازن تولد، نه تنها به تداوم نسل‌ها کمک می‌کند، بلکه بستری برای پیشرفت اقتصادی و فرهنگی فراهم می‌آورد، در این میان، اهمیت توجه به هشدارهای پیرامون سالمندی جمعیت دوچندان می‌شود؛ چرا که این پدیده می‌تواند پیامدهایی نظیر کاهش نیروی کار و افزایش هزینه‌های اجتماعی را به دنبال داشته باشد.

در کنار جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی، دین اسلام نیز بر اهمیت فرزندآوری تأکید کرده است. در آموزه‌های اسلامی، فرزند به‌عنوان نعمتی الهی و نشانه‌ای از رحمت خداوند معرفی شده و تربیت نسل صالح و پرورش نیروی انسانی مؤمن از مهم‌ترین وظایف خانواده‌ها به شمار می‌رود، نگاه دینی به موضوع، نه تنها به معنویت خانواده‌ها معنا می‌بخشد، بلکه راهکاری برای حفظ هویت فرهنگی و دینی جوامع اسلامی نیز به شمار می‌آید.

فرزندآوری باید به عنوان یک فرهنگ عمومی در جامعه ترویج شود

سید محسن میرطالبی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی مرصاد؛ اظهار داشت: فرزندآوری و تربیت نسل صالح از منظر آیات و روایات اسلامی، به عنوان یکی از برترین نعمت‌های الهی و اسباب خوشبختی، آرامش و نور چشم انسان‌ها یاد شده است.

این استاد دانشگاه سوره افزود: در آموزه‌های دینی، یکی از اهداف اساسی ازدواج، تربیت فرزندان صالح و شایسته برای تداوم نسل و پیشرفت جامعه است، این امر نه تنها یک وظیفه دینی و اخلاقی، بلکه ضرورتی اجتماعی و ملی محسوب می‌شود.

چالش‌های فرهنگی و اجتماعی امروز

وی گفت: در دنیای مدرن، نگرش به فرزندآوری دستخوش تغییراتی شده و گاهی به عنوان مانعی برای آسایش خانواده یا عاملی برای محدودیت‌های اقتصادی و اجتماعی تلقی می‌شود.

میرطالبی افزود: تبلیغات رسانه‌ای در برخی جوامع، زوجین را به سوی زندگی بدون فرزند سوق داده است این روند در بسیاری از موارد باعث افزایش احساس تنهایی و افسردگی شده است.

فرهنگ‌سازی در راستای اهمیت فرزندآوری

وی خاطرنشان کرد: فرزندآوری و پرورش نسل آینده، نه تنها از دیدگاه دینی، بلکه از منظر اجتماعی نیز موجب نشاط، آرامش و پویایی خانواده می‌شود، خانواده‌های پرجمعیت اغلب از صمیمیت، تعاون و حمایت بیشتری برخوردارند و فرزندان در چنین فضایی اعتماد به نفس بالاتری دارند، علاوه بر این، از منظر ملی، جمعیت جوان یکی از مؤلفه‌های ‌های اساسی قدرت سیاسی و اقتصادی کشورها به شمار می‌رود.

تأکيد دین بر فرزندآوری و تربیت نسل صالح

میرطالبی تصریح کرد: در آموزه‌های اسلامی، بر اهمیت دوران بارداری، شیردهی و تربیت کودک تأکید بسیاری شده است، این مراحل نه تنها از نظر جسمی و روحی برای مادر و کودک حائز اهمیت‌اند، بلکه به رشد و تعالی خانواده و جامعه نیز کمک می‌کنند. 

این استاد دانشگاه سوره خاطرنشان کرد: اسلام فرزند را به عنوان زینت زندگی و برکت الهی معرفی کرده و نقش او را در ایجاد شادی، نشاط و پویایی خانواده برجسته کرده است.

نقش دولت و مسئولین در ترویج فرزندآوری

وی گفت: برای حل مشکلات مرتبط با کاهش نرخ فرزندآوری، نیاز به اقدامات موثر دولت و نهادهای مسئول وجود دارد، رفع موانع اقتصادی، ایجاد امنیت شغلی و تسهیل شرایط ازدواج از جمله اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد، همچنین، ارائه مشوق‌های مادی و معنوی مانند وام‌های قرض‌الحسنه، کمک‌هزینه‌های فرزندآوری و حمایت از خانواده‌ها می‌تواند نقش مهمی در ترویج فرهنگ فرزندآوری داشته باشد.

ضرورت توجه به جمعیت جوان

میرطالبی افزود: داشتن جمعیت جوان و فعال، یکی از مؤلفه‌های ‌های قدرت در عرصه بین‌المللی است، کشورهای با جمعیت پیر، مانند بسیاری از کشورهای اروپایی، با مشکلاتی نظیر کمبود نیروی کار و کاهش تولید اقتصادی مواجه‌اند، برای جلوگیری از چنین وضعیتی، باید برنامه‌های بلندمدت و آینده‌نگرانه‌ای برای جایگزینی نسل جوان تدوین شود.

فرزندآوری؛ ارزشی اجتماعی و دینی

وی گفت: در نهایت، فرزندآوری نه تنها ارزشمندترین سرمایه‌گذاری برای آینده فردی و اجتماعی است، بلکه عاملی برای ایجاد نشاط، شادی و برکت در زندگی خانوادگی به شمار می‌رود، توجه به تربیت نسل صالح و افزایش جمعیت جوان، تضمین‌کننده پیشرفت کشور و تقویت ارزش‌های دینی و ملی است.

میرطالبی بیان کرد: فرزندآوری باید به عنوان یک فرهنگ عمومی در جامعه ترویج شود. دولت و نهادهای فرهنگی باید با فراهم کردن شرایط مناسب و رفع موانع، این فرهنگ را تقویت کرده و نقش خانواده‌های پرجمعیت را به عنوان الگویی موفق به جامعه معرفی کنند.

کاهش نرخ باروری در ایران؛ هشداری جدی برای آینده جمعیت

مهدی سوری در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: بخش زیادی از خانواده‌هایی که فرزندان بیشتری دارند، مربوط به کسانی هستند که در دهه ۷۰ ازدواج کرده‌اند، در آن زمان، نرخ باروری حدود ۴ فرزند به ازای هر زن بود اما با ورود به دهه‌های ۸۰ و ۹۰، این نرخ به‌طور چشمگیری کاهش یافت.

این مدرس دانش‌ خانواده و جمعیت افزود: کاهش نرخ باروری به زیر عدد ۱/۷ هشداری جدی برای آینده جمعیت کشور است لذا ضروری است که نهادهای مرتبط با تدوین برنامه‌های جامع و بلندمدت، این روند را معکوس کنند، آمارهای سازمان‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که نرخ باروری ایران نسبت به کشورهای همسایه در منطقه غرب آسیا پایین‌تر است.

وی گفت: در حال حاضر، کشور ما در دوره طلایی پنجره جمعیتی قرار دارد؛ به‌طوری که ۶۵ تا ۷۰ درصد جمعیت کشور بین سنین ۱۵ تا ۶۵ سال هستند اگرچه این وضعیت فرصت‌های خوبی ایجاد کرده، اما نباید از تهدیدات آینده جمعیت غافل شد.

سوری با اشاره به هرم سنی جمعیت گفت: در یک ساختار جمعیتی سالم، باید تراکم اصلی جمعیت حول سنین ۳۰ تا ۴۵ سال باشد و توزیع سنی به‌صورت متوازن بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سال قرار گیرد، در مقابل، تمرکز جمعیت در سنین پایین‌تر نشان‌دهنده نیروی کار جوان و وضعیت مطلوب جمعیتی است اما اگر شیب هرم جمعیتی به سمت سنین بالاتر حرکت کند، بحران پیری جمعیت و کاهش نرخ باروری را نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: با اینکه اکنون اکثر جمعیت کشور در سنین جوانی قرار دارند، اما در آینده‌ای نزدیک، شاهد تغییرات بزرگی خواهیم بود برآوردها نشان می‌دهد که در ۵ تا ۷ سال آینده، حدود یک‌سوم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد.

سوری در پایان با اشاره به باورهای نادرست موجود در جامعه گفت: برخی بر این باورند که ازدواج و فرزندآوری باید به تأخیر بیفتد یا از آن اجتناب شود این در حالی است که آموزه‌های دینی و تحقیقات علمی بر اهمیت تشکیل خانواده و فرزندآوری به‌عنوان عوامل کلیدی در رشد فردی و اجتماعی تأکید دارند.

اهمیت فرزندآوری و جوانی جمعیت در دین اسلام

حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود احمدی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: فرزندآوری و توجه به جوانی جمعیت از موضوعات اساسی در دین اسلام است که نقش محوری در استحکام خانواده و توسعه جامعه دارد، آموزه‌های اسلامی بر اهمیت تشکیل خانواده و تربیت نسل آینده تأکید داشته و فرزندآوری را عاملی برای تکمیل کمال انسانی و افزایش برکت در زندگی معرفی کرده‌اند، قرآن کریم و روایات ائمه معصومین (ع) بارها از فرزندان به‌عنوان «زینت زندگی» و «امانت الهی» یاد کرده‌اند.

دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان کرمانشاه افزود: یکی از دلایل اهمیت فرزندآوری در اسلام، نقش آن در تداوم نسل‌های انسانی و حفظ هویت دینی و فرهنگی است، از منظر اسلامی، جامعه‌ای که از جوانان مستعد و توانمند برخوردار باشد، نه‌تنها پویایی اقتصادی و اجتماعی بیشتری دارد، بلکه توانایی حفظ ارزش‌های دینی و اخلاقی خود را نیز خواهد داشت. 

وی با بیان اینکه جوانی جمعیت، نمادی از امید به آینده و توانایی برای مقابله با چالش‌های پیش‌رو است، گفت: پیامبر اکرم (ص) در حدیثی معروف فرمودند: «ازدواج کنید و فرزند بیاورید تا در روز قیامت به کثرت امت خود افتخار کنم.» این حدیث نشان‌دهنده اهمیت بالای فرزندآوری در تقویت جامعه اسلامی و ایجاد زمینه‌ای برای رشد اخلاقی و فرهنگی است.

احمدی خاطرنشان کرد: خانواده‌ها با تربیت فرزندانی صالح، می‌توانند در ساختن جامعه‌ای عادلانه و متعالی نقش ایفا کنند، علاوه بر بعد اجتماعی، فرزندآوری از منظر فردی نیز موجب تقویت روابط عاطفی و معنوی میان زوجین می‌شود.

وی افزود: فرزندان، عامل محبت و انسجام خانواده هستند و تربیت صحیح آنان می‌تواند زمینه‌ساز سعادت دنیوی و اخروی والدین باشد، بر اساس تعالیم اسلامی، والدینی که در تربیت فرزندان خود کوشا باشند، از پاداش الهی بهره‌مند خواهند شد.

احمدی ادامه داد: در نهایت، اهمیت فرزندآوری و جوانی جمعیت، تنها به نیازهای فردی یا خانوادگی محدود نمی‌شود، بلکه تأثیر مستقیمی بر آینده یک جامعه دارد، توجه به این موضوع از سوی سیاست‌گذاران و عموم مردم، می‌تواند ضامن بقای نسل و تقویت ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و دینی باشد بنابراین، تقویت فرهنگ فرزندآوری و حمایت از خانواده‌ها، از ضرورت‌های امروز جوامع اسلامی به‌شمار می‌آید.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ فرزندآوری نقش حیاتی در شکل‌گیری شخصیت و آینده نسل‌های بعدی دارد. رسانه‌ها به عنوان ابزاری قدرتمند، می‌توانند تاثیر زیادی بر آگاهی‌های والدین و فرزندان بگذارند و به تقویت ارزش‌های تربیتی و فرهنگی کمک کنند. همچنین، رسانه‌ها می‌توانند با ارائه محتوای آموزشی و مثبت، به والدین در فرآیند تربیت و آموزش فرزندان یاری رسانند.

همچنین دولت و جامعه با ارائه سیاست‌های حمایتی، تسهیلات اقتصادی و فرهنگی می‌توانند محیطی مساعد برای افزایش جمعیت و حمایت از خانواده‌ها فراهم کنند.

انتهای خبر/