مسئولانی که به خامفروشی اشتغال دارند؛
ضرورت برندسازی برای تحفهای بهنام تخمه سنقری
خامفروشی تخمه سنقری مانعی جدی بر سر راه رونق تجاری استان کرمانشاه است با این حال مسئولان امر نسبت به این موضوع کاملاً بیتوجه هستند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ شهرستان سنقر و کلیایی با ۹۱ هزار نفر جمعیت در ۸۵ کیلومتری شمال شرق کرمانشاه واقع شده است و کشاورزی، یکی از ظرفیتهای مهم این منطقه، بیشترین سطح زیر کشت و تولید برترین کیفیت تخمه آفتابگردان آجیلی در کشور را به خود اختصاص داده است.
سنقر بیشتر به تخمهاش معروف است؛ تخمه سنقری که نام این شهرستان را نهتنها در داخل کشور، بلکه فراتر از مرزهای ایران پرآوازه کرده است؛ برخی محلههای سنقر به تخمهپزی اختصاص دارند و بوی مطبوع تخمه از دور به مشام میرسد؛ عطر و طعم تخمه سنقری چنان وسوسهبرانگیز است که دل هر عابری را به سمت کارگاههای تخمهپزی میکشاند.
طعم و بوی خاص تخمه سنقری نتیجه کشت این محصول در شرایط آب و هوایی ویژه این منطقه است؛ شهرت تخمه سنقری تنها به ایران محدود نمیشود؛ بلکه بسیاری از کشورهای دیگر نیز طعم و عطر خاص این تخمه را میشناسند.
کشت بذر تخمه در سنقر و کلیایی در فصل بهار آغاز میشود و برداشت آن از ۶ مهرماه، در فصل پائیز، انجام میگیرد؛ با وجود تمامی این ظرفیتها و کیفیت بالای محصول، تولید، کشت، و حتی فروش تخمه سنقری با چالشهای متعددی مواجه است.
کشت محصولات آجیلی جزو اولویتهای دولت نیست
عبدالله خسروی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ در خصوص میزان اراضی زیر کشت تخمه سنقر اظهار داشت: میزان برداشت تخمه در سال جاری در سطح شهرستان سنقر ۲ هزار و ۱۰۰ هکتار بوده که از این میزان ۳ هزار و ۷۰۰ تن محصول تولید شده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سنقر و کلیایی در رابطه با واردات بیرویه تخمه بیان کرد: متأسفانه سطح زیر کشت و تولید آفتابگردان آجیلی کفاف مصرف داخلی را ندارد و واردات آفتابگردان آجیلی تحت نظارت دولت است لذا سیاستهای کلی کشور در واردات این محصول از کشورهایی همچون چین و کانادا تأثیرگذار است؛ عواملی مانند کمبود منابع آبی در کشور، قیمت پایین تمامشده واردات و مشکلات تولید آفتابگردان از جمله وجود گیاه انگل «گل جالیز» نیز بر این موضوع تأثیر دارد.
وی در پاسخ به علت نبود کارگاه یا کارخانه بستهبندی تخمه در شهرستان سنقر گفت: نبود سرمایهگذار بخش خصوصی و عدم رغبت دولت به ایجاد کارخانههای فرآوری از دلایل اصلی است؛ آفتابگردان سنقر به دلیل آجیلی بودن در اولویت دولت نیست، چرا که سیاست کشور بر کشت آفتابگردان روغنی متمرکز است.
خسروی در ادامه افزود: عدم تمایل کشاورزان به تشکیل تعاونی تولید، مشکل اصلی در این حوزه است؛ کشاورزان سنقر اغلب بهصورت خرد و در قطعات کوچک تولید میکنند و امکان نگهداری محصول را ندارند؛ از سوی دیگر، نگهداری تخمه باعث کاهش کیفیت آن میشود.
وی درباره حمایتهای دولتی در بحث برندسازی تخمه سنقری اظهار داشت: با توجه به سیاستهای کلی کشور در تولید محصولات راهبردی، کشت محصولات آجیلی در اولویت نیست؛ دولت تمایل به کشت آفتابگردان روغنی دارد که بهصورت تضمینی خریداری میشود؛ با این حال، به دلیل قیمت پایین خرید تضمینی، کشاورزان رغبتی به کشت این نوع آفتابگردان ندارند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سنقر و کلیایی درباره تأثیر تورم بر فروش تخمه گفت: بخشی از این مسئله به کشاورزان برمیگردد که به دلیل رشد تورم، محصول خود را برای فروش با قیمت بالاتر در انبار نگه میدارند؛ از سوی دیگر، تورم باعث کاهش توان خرید مردم برای محصولات آجیلی شده است.
وی با اشاره به بحران کمآبی و تأثیر آن بر تولید گفت: کاهش روزافزون منابع آبی باعث شده است کشور به سمت کشت گیاهانی برود که نیازهای اصلی کشور را تأمین کنند، مانند آفتابگردان روغنی؛ از طرفی، آفتابگردان گیاهی با مصرف بالای آب است که میتواند به منابع آبی و خاکی کشور آسیب برساند و رشد انگلهایی مانند گل جالیز را افزایش دهد.
خسروی با بیان اینکه ایجاد کارگاه یا کارخانه بستهبندی نیازمند سرمایهگذاری بخش خصوصی و حمایت دولت است، تصریح کرد: برای تحقق این امر، باید مشکلاتی همچون کمبود منابع آبی، تناوب زراعی و علفهای هرز، برطرف شود؛ همچنین نیاز به بازارهای فروش داخلی و خارجی وجود دارد که این موارد مستلزم برنامهریزی توسط متولیان دولتی است؛ اما از آنجا که محصولات آجیلی جزو الگوی کشت اصلی کشور نیستند، حمایتی از این حوزه صورت نمیگیرد.
ایجاد کارگاه بستهبندی با حمایت بسیج سازندگی
حسین خزایی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: در سال ۱۴۰۱، تسهیلات قرضالحسنه به مبلغ یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از طریق بانکهای عامل به ۱۱ کشاورز تولیدکننده تخمه در شهرستان سنقر پرداخت شده است.
مسئول بسیج سازندگی سپاه ناحیه سنقر و کلیایی عنوان کرد: دو کارگاه بستهبندی تخمه راهاندازی شده است؛ یکی از این کارگاهها سنتی و خانگی بوده که با اشتغالزایی برای پنج خانم فعالیت دارد؛ کارگاه دیگر، صنعتی بوده و از مرحله بوجاری تا بستهبندی در اوزان مختلف (از ۲۰۰ گرم تا یک کیلوگرم) فعالیت میکند؛ این کارگاهها با استفاده از تسهیلات بسیج سازندگی راهاندازی شدهاند.
سوءاستفاده دلالان از نام و برند تخمه سنقر
محمد فرهنگیان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاعرسانی«مرصاد»؛ اظهار داشت: ورود تخمه وارداتی به شهرستان سنقر موجب شده است تخمه تولیدی کشاورزان به فروش نرسد؛ کشاورزان سالانه سرمایه خود را برای کشت آفتابگردان هزینه میکنند، اما ورود تخمه وارداتی ضربه سنگینی به آنها وارد میکند.
این کشاورز و تولیدکننده تخمه در شهرستان سنقر عنوان کرد: در برخی استانها مشاهده شده که تخمه سایر مناطق را با نام تخمه سنقر عرضه میکنند؛ دلالان و سودجویان با سوءاستفاده از برند تخمه سنقر، تخمههای بیکیفیت خود را بهنام این محصول مرغوب به فروش میرسانند.
فرهنگیان اذعان کرد: متأسفانه حمایت دولت از کشاورزان تولیدکننده تخمه چندان مطلوب نیست؛ با وجود کیفیت بالای تخمه سنقر، کشت این محصول در اولویت دولت قرار ندارد؛ این مسئله نیازمند بازنگری و نگاه ویژه دولت است.
فرهنگیان خاطرنشان کرد: در سالهای اخیر به دلیل بحران کمآبی، با مشکلاتی در کشت این محصول مواجه شدهایم. کمآبی تهدید جدی برای تولید تخمه و حفظ برند شهرستان به شمار میرود.
تخمه سنقر؛ ظرفیتی بالقوه برای اشتغالزایی
این تولیدکننده تخمه اظهار داشت: تخمه سنقر به دلیل کیفیت بالا و شناختهشدن بهعنوان یک برند در کشور، ظرفیت بالایی برای ایجاد اشتغال در شهرستان سنقر دارد؛ با ایجاد کارگاهها و کارخانههای بستهبندی و برندسازی، میتوان زمینه اشتغال هزاران جوان را فراهم کرد؛ این امر نیازمند حمایتهای دولتی و پرداخت تسهیلات است.
فرهنگیان در ادامه افزود: خامفروشی و فروش فلهای تخمه یکی از بزرگترین مشکلات تولید در شهرستان سنقر است؛ فروش فلهای بدون فرآوری و بستهبندی، سود چندانی برای تولیدکنندگان ندارد و نیاز است دولت و بخش خصوصی در این زمینه اقداماتی اساسی انجام دهند.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ توسعه کشاورزی و بهبود وضعیت تولید تخمه سنقری، نیازمند برنامهریزی دقیق و ارائه تسهیلات هدفمند است؛ توجه به مشکلاتی مانند نبود تعاونیهای تولیدی، حمایت ناکافی از برند تخمه سنقری و چالشهای بازاریابی، باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
تخمه سنقری نهتنها نمادی از کیفیت و اصالت کشاورزی ایران است، بلکه ظرفیتی ارزشمند برای ایجاد اشتغال و درآمد پایدار در شهرستان سنقر و کلیایی محسوب میشود؛ رفع موانع موجود و سرمایهگذاری در این حوزه میتواند مسیر توسعه این منطقه را هموار سازد.
گزارش به قلم سمانه فعلهگری؛ فعال رسانهای
انتهای خبر/