به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ آیت‌الله مهدی خطیبی ظهر امروز در مراسم عزاداری شهادت امام رضا (ع) که در مسجد جامع شهر کرمانشاه برگزار شد، در سخنانی به تشریح جایگاه کتاب «عیون اخبار الرضا» تألیف شیخ صدوق پرداخت و این اثر را گنجینه‌ای از روایات ناب امام رضا (ع) و پدران بزرگوار ایشان دانست و با تأکید بر اهمیت شکرگزاری در معارف رضوی، اظهار داشت: شکر واقعی، تنها به زبان نیست بلکه با قلب و عمل محقق می‌شود.

وی گفت: شیخ صدوق، از بزرگان علمای شیعه، آثار فراوانی در زمینه حدیث و فقه نگاشته و کتاب «من لا یحضره‌الفقیه» یکی از منابع اصلی فقه شیعه است. این عالم بزرگ علاوه بر تألیفات متعدد، در حفظ و نشر معارف اهل‌بیت نقش بسزایی ایفا کرده است.

چگونگی کتابت «عیون اخبار الرضا»

این استاد حوزه و دانشگاه توضیح داد: کتاب «عیون اخبار الرضا» به انگیزه‌ای خاص نگاشته شد. یکی از وزرای برجسته عصر، معروف به صاحب بن عباد، قصاید بلندی در مدح امام رضا (ع) سرود و به شیخ صدوق هدیه کرد. شیخ صدوق نیز در پاسخ به این ابراز ارادت، کتابی ارزشمند درباره زندگی و سخنان امام رضا (ع) نوشت و آن را به عنوان هدیه به صاحب بن عباد تقدیم کرد.

اولین کتابخانه عمومی جهان اسلام

وی با اشاره به نقش فرهنگی صاحب بن عباد افزود: او نخستین کسی بود که در اصفهان کتابخانه‌ای عمومی برای استفاده علما و طلاب راه‌اندازی کرد، در حالی که پیش از آن کتابخانه‌ها غالباً در اختیار خلفا و حاکمان بود و دسترسی عمومی به آنها امکان‌پذیر نبود.

خطیبی بیان کرد: کتاب «عیون اخبار‌ الرضا» شامل روایت‌های مستقیم از امام رضا (ع) و همچنین نقل‌های معتبر از پدران بزرگوار ایشان است. این مجموعه دو جلدی، ده‌ها روایت در موضوعات مختلف اعتقادی، فقهی، اخلاقی و اجتماعی را گردآوری کرده و همواره از منابع معتبر شیعه در استنباط احکام دینی به شمار آمده است.

تسلط شیخ صدوق بر معارف فقهی

وی گفت: تسلط شیخ صدوق بر مبانی فقهی و احادیث زبانزد بوده است. او در پاسخ به درخواست یکی از علمای بلخ، کتابی به نام «ملاذ الفقیه» نوشت که در حکم رساله عملیه زمان خود بود و نشان‌دهنده دقت و عمق نگاه فقهی اوست.

جایگاه شکرگزاری در معارف رضوی

خطیبی با اشاره به برخی روایات این کتاب گفت یکی از مهم‌ترین آموزه‌هایی که امام رضا (ع) بر آن تأکید دارند، مسئله شکرگزاری است. امام رضا (ع) فرموده‌اند کسی که شکر نعمت‌های دیگران را به جا نیاورد، در حقیقت شکر خدا را نیز به جا نیاورده است.

شکر؛ جلوه‌ای از بندگی

این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: قرآن کریم بندگان شاکر را اندک معرفی می‌کند و همین امر نشان‌دهنده عظمت و کمیابی این صفت است. شکرگزاری تنها به زبان نیست بلکه باید در دل و عمل انسان نیز نمایان باشد، چراکه قدردانی واقعی، هم با قلب و هم با رفتار معنا پیدا می‌کند.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: یکی از صفات الهی «شکور» است. خداوند حتی کوچک‌ترین کار نیک انسان‌ها را بی‌پاسخ نمی‌گذارد و پاداش آن را می‌دهد، حتی اگر انجام‌دهنده آن غیرمسلمان باشد.

خطیبی با اشاره به رفتار اهل‌ بیت (ع) در برابر مشکلات گفت: آن‌ها هرچه را از جانب خداوند می‌دانستند با آرامش می‌پذیرفتند. اگر انسان در سختی‌ها و مصیبت‌ها به حکمت الهی توجه کند، آرامش قلبی پیدا می‌کند و از ناشکری و اعتراض به درگاه خدا دور می‌ماند.

روایت‌های تاریخی از امام رضا (ع)

وی با اشاره به برخی حوادث تاریخی نقل شده در کتاب گفت: در زمان مأمون عباسی، امام رضا (ع) بارها با فشارها و تهدیدها روبه‌رو شدند اما با صبر و حکمت از جایگاه امامت دفاع کردند. این کتاب نه تنها منبعی حدیثی، بلکه سندی تاریخی از مظلومیت امام رضا (ع) در برابر عباسیان است.

وی اظهار کرد: محبت و ارادت به اهل‌ بیت (ع) نیز خود نوعی شکرگزاری است. حضور در مجالس امام رضا (ع) و انجام اعمال خیر در راه ایشان، اعترافی عملی به نعمت ولایت است که خداوند آن را بی‌پاسخ نمی‌گذارد.

انتهای خبر/