حجت‌الاسلام والمسلمین جواد نصرالله‌پور در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ تظهار داشت: اندیشه منجی‌گرایی مختص اسلام نیست و در ادیان گوناگون مطرح شده است؛ یهودیان در انتظار منجی موعود هستند، مسیحیان بازگشت مسیح را باور دارند و آئین‌های دیگر نیز چنین انتظاری دارند. 

وی افزود: تمامی انسان‌ها در انتظار آینده‌ای روشن هستند؛ حتی در دانشگاه‌های غرب، رشته‌های تخصصی مانند «اسکاتولوژی» به‌معنای آخرالزمان‌شناسی و «فیوچریسم» یا منجی‌گرایی تا مقاطع دکتری تدریس و پژوهش می‌شوند که این موضوع اهمیت جهانی این مسئله را نشان می‌دهد. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم تصریح کرد: در میان مسلمانان اعم از شیعه و سنی نیز روایات فراوانی درباره مهدویت وجود دارد؛ دکتر بصری، دانشمند اهل سنت، در کتاب «موسوعه المهدی المنتظر» تعداد ۳۸۴ حدیث از پیامبر اسلام (ص) درباره حضرت مهدی (عج) گردآوری کرده‌اند که اهمیت این موضوع را روشن می‌سازد. 

نصرالله‌پور ادامه داد: مرحوم آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی (ره) در کتاب «منتخب‌الاثر» تعداد ۶۳۶ روایت از چهارده معصوم درباره حضرت مهدی (عج) گردآوری کرده‌اند؛ کمتر موضوعی در معارف اسلامی چنین حجم گسترده‌ای از احادیث را دارد و این نشان‌دهنده اهمیت ویژه مهدویت است. 

وی بیان کرد: در منابع متعدد اهل سنت نیز به این موضوع پرداخته شده است؛ بزرگانی چون مقدسی شافعی و ابن حجر، در آثار خود روایات فراوانی از پیامبر اکرم (ص) درباره اخبار آخرالزمان و ظهور صاحب‌الزمان (عج) نقل کرده‌اند که اهمیت مشترک این باور را آشکار می‌سازد. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم اذعان کرد: این نشان می‌دهد رسول خدا (ص) تأکید فراوانی بر موضوع مهدویت داشتند؛ همچنین در کلمات امامان معصوم (ع)، به‌ویژه امام باقر و امام صادق (ع)، ابعاد عمیق‌تری از این موضوع بیان شده است و در آینده به دیدگاه‌های امام رضا (ع) نیز خواهیم پرداخت. 

نصرالله‌پور عنوان کرد: از منظر پیامبر (ص)، مهدویت با بحث امامت گره خورده است، تفاوت دیدگاه شیعه و اهل سنت در همین‌جاست؛ اهل سنت خلافت را مطرح می‌کنند، در حالی که شیعه بر امامت تأکید دارد و مهدی موعود (عج) را امامی معصوم، خلیفه خدا و حجت الهی می‌داند. 

وی ادامه داد: این حقیقت در قرآن نیز تصریح شده است. در آیه «یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ» به روشنی بیان شده که هر امتی با امام خویش فراخوانده می‌شود و در هر زمان، وجود امامی الهی ضرورت دارد. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: همچنین در سوره قدر می‌خوانیم «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ». فعل مضارع «تنزل» استمرار را می‌رساند؛ یعنی نزول ملائکه و روح تنها به عصر پیامبر (ص) اختصاص ندارد و تا قیامت ادامه خواهد داشت و تنها در محضر حجت خدا تحقق می‌یابد. 

نصرالله‌پور گفت: در روایتی نقل شد که پیامبر اکرم (ص) در جمعی از اصحاب همراه با خلیفه اول و دوم نشسته بودند. خلیفه اول پرسید: ای رسول خدا! پس از شما شب قدر چگونه است و فرشتگان مقدرات را بر چه کسی نازل خواهند کرد؟ پیامبر (ص) دست بر سینه علی (ع) گذاشتند و فرمودند: پس از او فرزندش حسین (ع) خواهد بود و در نهایت آخرین آن‌ها حضرت مهدی موعود (عج) است که حجت الهی بر زمین خواهد بود. 

یک محقق اهل سنت اذعان داشت: پیامبر چیزی را فروگذار نکرده‌اند و هرچه لازم بوده بیان داشته‌اند. وقتی پرسیدم آیا رسول خدا جانشینی تعیین کردند؟ پاسخ دادند: خیر، این امر به امت واگذار شد. سپس پرسیدم آیا خلیفه اول و دوم برای خود جانشین تعیین کردند؟ پاسخ داد: بله. این نشان می‌دهد پیامبر امت را بدون امام و جانشین رها نکرده‌اند. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم تأکید کرد: همان‌گونه که برای هر دوره نیاز به امامی معصوم وجود دارد، در دوران غیبت نیز وجود نائب و راهنما ضروری است؛ بر همین اساس، در دوران غیبت صغری امام زمان (عج) نواب خاصی تعیین کردند و در دوران غیبت کبری فقهای عادل، باتقوا، مدیر و شجاع به‌عنوان نواب عام معرفی شده‌اند. 

نصرالله‌پور خاطرنشان کرد: فقهای واجد شرایط در هر زمان، بر اساس دستور امام زمان (عج)، مسئول هدایت جامعه‌اند و امام در روایات ویژگی‌های آن‌ها را بیان کرده‌اند؛ عدالت، تقوا، مدیریت، شجاعت و مخالفت با هوای نفس از مهم‌ترین ویژگی‌هاست. 

وی ادامه داد: اهل سنت نیز روایاتی نقل کرده‌اند که ضرورت استمرار امامت را نشان می‌دهد، از جمله احادیث ۱۲ خلیفه، حدیث ثقلین و حدیث «مهدی از ما اهل بیت (ع) است»؛ این روایات بیش از ۷۰ تن از بزرگان اهل سنت نقل شده‌اند و نشان‌دهنده اهمیت این باور است.

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم گفت: حدیث ثقلین به روشنی بیان می‌کند که پیامبر (ص) دو یادگار گران‌بها باقی گذاشتند: قرآن و عترت. ایشان فرمودند: تا روز قیامت این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند و هرکس به آن‌ها تمسک جوید، هرگز گمراه نخواهد شد. مفهوم این حدیث آن است که در هر زمان باید مصداق زنده‌ای از اهل بیت (ع) در کنار قرآن باشد. 

نصرالله‌پور افزود: جالب آنکه در منابع معتبر اهل سنت نیز این موضوع تائید شده است، سیوطی و متقی هندی نقل کرده‌اند که پیامبر (ص) هر روز پس از نماز صبح ۶ ماه در خانه علی و فاطمه (س) حضور می‌یافتند و سلام می‌دادند و می‌فرمودند: «السلام علیکم یا اهل البیت»؛ حتی عایشه نیز نقل کرده است که ابوبکر در واپسین لحظات عمر، علی (ع) را اهل بیت (ع) خواند. 

وی تأکید کرد: بنابراین روشن است که مصداق حقیقی اهل بیت (ع)، امامان معصوم (ع) از نسل پیامبر (ص) و حضرت فاطمه (س) هستند. حدیث ثقلین نیز این واقعیت را تثبیت می‌کند که قرآن و اهل‌بیت (ع) تا قیامت در کنار یکدیگر باقی خواهند ماند و جدایی‌ناپذیرند. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم اذعان کرد: در منابع اسلامی، حدیث ثقلین و آیه‌های قرآن همچون سوره قدر بر زنده بودن حجت الهی در هر زمان تأکید دارند؛ پیامبر (ص) فرمودند: اگر کسی امام زمان (عج) خود را نشناسد، به مرگ جاهلی از دنیا خواهد رفت و این نشان‌دهنده ضرورت وجود امام زنده است. 

نصرالله‌پور اذعان کرد: امام صادق (ع) نیز در پاسخ به پرسشی درباره معنای مرگ جاهلی فرمودند: مرگ جاهلی همان مرگ در حالت کفر و بی‌امامی است و در هر عصر، شناخت امام زمان (عج) شرط اساسی ایمان و هدایت محسوب می‌شود. 

وی ادامه داد: صحاح سته جایگاه ویژه‌ای دارد؛ کتب اصلی مانند صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن نسائی، سنن ابی‌داوود، سنن ابن‌ماجه و مسند احمد حنبل مرجعیت دارند و نویسندگان این آثار و نیز کتب اربعه شیعه همگی ایرانی بوده‌اند. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم ادامه داد: در سنن ابی‌داوود روایاتی با عنوان «احادیث خلفای اثناعشر» آمده است؛ پیامبر فرمودند: پس از من ۱۲ جانشین خواهند بود. جابر بن سمره روایت می‌کند که تا قیامت اسلام عزیز خواهد ماند، مشروط بر آنکه این ۱۲ خلیفه الهی حضور داشته باشند. 

نصرالله‌پور تصریح کرد: برخی ممکن است بپرسند چرا امروز مسلمانان در عزت و اتحاد نیستند؟ پاسخ این است که شرط پیامبر (ص) تحقق نیافته است؛ اگر این ۱۲ خلیفه الهی حاکمیت می‌یافتند، اسلام همچنان عزیز باقی می‌ماند و امت از تفرقه و ضعف در امان بود. 

وی افزود: علمای اهل سنت در تفسیر این احادیث دچار توجیهات غیرعلمی شده‌اند؛ برای نمونه فخر رازی می‌گوید این احادیث معتبرند اما تنها به چند خلیفه نخست محدود می‌شوند، در حالی که تعداد خلفای اموی و عباسی بسیار فراتر بوده است. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم ادامه داد: این نشان می‌دهد پیامبر اسلام (ص)، مسئله مهدی و مهدویت را در امتداد جریان امامت و خلافت الهی بیان کرده‌اند؛ در نگاه ایشان، امام موعود صرفاً یک حاکم سیاسی نیست، بلکه حجت خدا، صاحب علم لدنی و خلیفه‌الله بر زمین است. 

نصرالله‌پور ادامه داد: پیامبر (ص) مهدویت را در چارچوب نبرد همیشگی حق و باطل مطرح می‌کردند؛ از هابیل و قابیل تا موسی حق‌طلب در برابر فرعون و عاشورای حسین (ع) در برابر یزید، این تقابل همواره وجود داشته است؛ پیامبر فرمودند: در نهایت حضرت مهدی (عج) نقطه پایانی این نبرد تاریخی خواهد بود و حق را بر باطل پیروز می‌کند. 

وی افزود: مسئله غیبت امام مهدی (عج) یکی از اساسی‌ترین موضوعات مهدویت است؛ پیامبر (ص) خبر دادند که فرزندشان غیبتی طولانی خواهد داشت و در این دوران تنها مؤمنان استوار بر ایمان باقی می‌مانند، این غیبت دوران انتظار و آمادگی برای ظهور است. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم تصریح کرد: رسول خدا (ص) فرمودند در دوران غیبت، کسانی که بر اصول ایمان، تقوا و ولایت استوار باشند، در مسیر حق خواهند ماند و از خط مستقیم منحرف نخواهند شد؛ پیامبر روزی فرمودند: «دلم برای برادرانم تنگ شده است»، اصحاب پرسیدند: آیا ما برادران شما نیستیم؟ فرمودند: «شما اصحابم هستید، اما برادران من کسانی هستند که در آخرالزمان ایمان می‌آورند و در دوران غیبت استوار می‌مانند». 

نصرالله‌پور تأکید کرد: پیامبر اکرم (ص) مهدویت را جهانی معرفی کردند؛ برخلاف یهود که منجی را تنها نجات‌دهنده قوم خود می‌دانند، رسول خدا فرمودند: مهدی موعود برای همه بشریت خواهد آمد و عدالت و معنویت را در سراسر جهان برقرار خواهد کرد. 

وی ادامه داد: حضرت مهدی (عج) نه برای برتری قومی، بلکه برای ریشه‌کن کردن ظلم و فساد قیام خواهد کرد و کارکرد او صرفاً معنوی نیست، بلکه اجتماعی و سیاسی است؛ او عهده‌دار اجرای عدالت، برقراری امنیت و از میان بردن تبعیض خواهد بود و رهبر جهانی برای سعادت بشر است.

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: پیامبر (ص) درباره ویژگی‌های مهدی (عج) توضیح دادند؛ برخلاف برخی عقاید اهل سنت که منجی را «نوعی» می‌دانند، پیامبر او را «شخصی معین» معرفی کردند؛ از نسل امام حسین (ع)، از فرزندان فاطمه (س)، با نام و نسب مشخص و اوصاف روشن. سیمای حضرت نیز بیان شد: پیشانی بلند، موهای مشکی و پرپشت، ابروهای کشیده، شانه‌های پهن و خالی بر گونه راست. 

نصرالله‌پور ادامه داد: پیامبر اسلام (ص) نه‌تنها به غیبت و ظهور حضرت مهدی (عج) بشارت دادند، بلکه شهادت خود را نیز پیشگویی کردند؛ آن حضرت به دست منافقان و نفوذیانی از میان نزدیکانشان به شهادت رسیدند و قرآن کریم نیز به این حقیقت اشاره دارد. 

وی بیان کرد: پیامبر اکرم (ص) در واپسین لحظات حیات، با مشاهده اشک‌های امام حسن (ع)، او را آرام فرمودند و یادآور شدند که مصیبت‌های بزرگی بر او وارد خواهد شد. فضای خانه آکنده از اندوه و بغض بود و امام حسین (ع) نیز دل‌شکسته در کنار پیامبر (ص) قرار داشت. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: پیامبر اکرم (ص) خطاب به امام حسین (ع) پیش‌بینی کردند که روزی سر مقدس او بر نیزه‌ها قرار خواهد گرفت؛ این پیشگویی، بار اندوه را بر اهل‌بیت سنگین‌تر کرد و قلب آن‌ها را به درد آورد. حضرت، تمامی این مصائب را با دلی محزون برای دخترشان بازگو کردند. 

نصرالله‌پور ادامه داد: اشک‌های پیامبر اکرم (ص) نه از درد جسمانی، بلکه ناشی از تنهایی علی (ع)، مظلومیت اهل بیت (ع) و ستم‌هایی بود که بر حضرت فاطمه (س) وارد خواهد شد؛ آن حضرت صحنه‌های آینده را پیش‌بینی می‌کرد؛ از هجوم به خانه علی گرفته تا آتش زدن در و سیلی خوردن دختر مظلومش. 

وی افزود: در حالی که رسول خدا در گوشه‌ای با خداوند نجوا می‌کرد و آماده وداع بود، تنها کسی که آرام نمی‌گرفت، فاطمه زهرا (س) بی‌قرار و گریان به پدر می‌گفت: «مادر کجایی که بی‌بابا می‌شوم؟» و ناله‌هایش همه خانه را پر کرده بود. 

عضو انجمن علمی مهدویت حوزه علمیه قم در پایان گفت: پیامبر خدا (ص) فاطمه زهرا (س) را نزدیک خود خواند و سخنی در گوش او فرمود. ناگهان آرامش بر دل دختر نازل شد و لبخندی بر چهره‌اش نشست؛ حضرت زهرا (س) پاسخ داد که پدر وعده داده نخستین کسی از اهل بیت (ع) خواهد بود که به او ملحق می‌شود. 

انتهای خبر/