اردشیر کشاورز در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ درباره فلسفه سیزده‌بدر در ایران باستان اظهار داشت: به نظر می‌رسد سیزده‌بدر از مصنوعات بشر و یکی از قدیمی‌ترین مظاهر تمدنی که پس از ایران باستان شکل گرفته است، در آن دوران، با آغاز سال جدید، مردم به تزئین زمین با کاشت گندم، عدس و سایر محصولات رویشی می‌پرداختند که نمادی از خجستگی سال و برکت آب و نعمت بود.

این کارشناس و پژوهشگر تاریخ افزود:  تعطیلات نوروز که به پایان می‌رسید، مردم برای گرامیداشت طبیعت به دامان دشت‌ها می‌رفتند و بدون اینکه آسیبی به محیط‌زیست بزنند، به شادی، جست‌ و خیز و پایکوبی می‌پرداختند.

وی گفت: مردم در این روز با خواندن اشعار و ابراز شادی، سعی می‌کردند تا نشاط و سرزندگی را در جامعه گسترش دهند. این رسم، به‌تدریج با پیرایه‌هایی همراه شد و امروزه آن را به نام سیزده‌بدر می‌شناسیم.

کشاورز ادامه داد: بسیاری از باورها درباره نحس بودن روز سیزده، ریشه در خرافات دارد و این روز در واقع فرصتی برای پیوند دوباره انسان با طبیعت است و نحسی ندارد.

وی درباره نحوه برگزاری سیزده‌بدر در دوران گذشته تصریح کرد: در دوره قاجار و پهلوی، مردم به شکل گسترده‌ای این روز را جشن می‌گرفتند. خانواده‌ها، به دامان طبیعت می‌رفتند. 

کشاورز خاطرنشان کرد: در کرمانشاه، مردم معمولاً در مناطقی مانند طاق‌بستان و دامنه کوه پرآب اتراق می‌کردند و به تفریح و شادی می‌پرداختند. در آن دوران، بناهایی مانند عمارت مسعودیه در سرچشمه طاق‌بستان محل تجمع مردم بود و در ایام جشن و نوروز، مراسم شادی در این اماکن برگزار می‌شد.

این کارشناس و پژوهشگر تاریخ با اشاره به رسم سیزده‌بدر در مناطق مختلف کشور گفت: در برخی شهرها، از جمله خرم‌آباد، به‌جای سیزده‌بدر، روز چهاردهم فروردین را جشن می‌گیرند و آن را چهارده‌به‌در می‌نامند. این سنت‌های محلی، نشان‌دهنده تنوع فرهنگی در ایران است.

وی در خصوص سرگرمی‌ها و بازی‌های محلی در روز سیزده‌بدر عنوان کرد: در گذشته، مردم این روز را با اجرای بازی‌های محلی، کشتی‌گرفتن، دویدن و سایر تفریحات سالم سپری می‌کردند. موسیقی و آواز نیز بخش جدایی‌ناپذیر این مراسم بود. 

کشاورز تصریح کرد: البته امروزه با گسترش رسانه‌ها، شکل تفریحات تغییر کرده، اما همچنان این روز فرصتی برای انس و الفت بین اعضای خانواده و جامعه محسوب می‌شود.

وی در پایان تأکید کرد: سیزده‌بدر یکی از کهن‌ترین آئین‌‌های ایرانی است که با حفظ اصالت آن، می‌توان این روز را به فرصتی برای شادی، همبستگی و احترام به طبیعت تبدیل کرد.

انتهای خبر/