مهدی سوری در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی مرصاد؛ اظهار داشت: برای حفظ ثبات جمعیت فعلی به نرخ باروری ۲/۲ نیاز داریم؛ عدد ۲ برای اینکه این تعداد باید جای والدین را پر کنند و دو دهم برای حوادثی است که ممکن است فرزندان را تهدید کند.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه افزود: در حال حاضر میانگین نرخ باروری در کشور بین ۱/۶ تا ۱/۷ اعلام می‌شود، این شاخص در استان‌های مرزی شرقی و جنوب شرقی به حدود ۳ فرزند رسیده است، در حالی که در استان‌های مرکزی به ۱/۱ و در استان‌های شمالی حتی کمتر از یک فرزند کاهش یافته است؛ کرمانشاه نیز با نرخ باروری حدود ۱/۶ ، پایین‌تر از میانگین کشوری قرار دارد.

وی گفت: می‌توان از بعد متغییر زمانی نیز به مقوله فرزندآوری پرداخت بر این اساس بانوانی که مبادرت به فرزندآوری می‌کنند به سه گروه سنی ۲۰ تا ۲۹ سال، ۳۰ تا ۳۹ سال و ۴۰ تا ۵۰ سال تقسیم‌بندی می‌شوند. 

سوری ادامه داد: بخش قابل توجهی از خانواده‌هایی که از فرزندان بیشتری برخوردارند افرادی هستند که در دهه ۷۰ ازدواج کرده‌اند در آن برهه نرخ باروری نزدیک به ۴ فرزند بوده است اما با گذشت زمان و ورود به دهه‌های هر چقدر به دهه ۸۰ و ۹۰، شاهد کاهش چشمگیر نرخ باروری بودیم.

وی گفت: انحراف نرخ باروری از عدد ۱/۷ زنگ خطری برای آینده جمعیت کشور است؛ ضروری است که نهادهای مسئول با تدوین برنامه‌های جامع و بلندمدت، این روند کاهشی را معکوس کنند؛ داده‌های سازمان‌های بین‌المللی نیز نشان می‌دهند که نرخ باروری در کشور ما نسبت به کشورهای همسایه در منطقه غرب آسیا پایین‌تر است.

سوری تصریح کرد: هم‌اکنون در فاز طلایی پنجره جمعیتی قرار داریم یعنی میانگین به‌طور میانگین ۶۵ تا ۷۰ درصد جمعیت کشور هم‌اکنون بین سنین ۱۵ تا ۶۵ سال هستند، هرچند هم اکنون در شرایط نسبتاً خوب جمعیتی قرار داریم اما نباید از خطراتی که این شرایط را تهدید می‌کند غافل شویم.

وی با اشاره به هرم سنی جمعیت، بیان کرد: در یک ساختار جمعیتی سالم، بیشترین تراکم جمعیت باید حول محور سن ۴۵ سالگی متمرکز شود و پراکندگی سنی به صورت متقارن بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی باشد؛ حرکت این پراکندگی به سمت سنین پایین‌تر (کودکی، نوجوانی و جوانی) نشان‌دهنده وضعیت مطلوب جمعیت و نیروی کار جوان است. اما شیب گرفتن هرم به سمت سنین بالاتر (پیری و سالمندی) حاکی از بروز بحران جمعیتی و کاهش نرخ باروری است.

سوری خاطرنشان کرد: هرچند هم‌اکنون اکثریت جمعیت جامعه ما در سن جوانی است اما باید پذیرفت که جمعیت کشور ما به شدت در حال عبور از سن جوانی است به گونه‌ای که بین ۵ تا ۷ سال آینده یک‌سوم جمعیت کشور را جمعیت سالمندی تشکیل خواهد داد.

استاد دانشگاه و مدرس جوانی جمعیت بیان کرد: از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۰ نیز نرخ موالید به دلیل سیاست‌های جمعیتی حدود ۴۰۰ درصد سقوط داشته است یعنی از نرخ ۲ به نرخ ۱/۷ رسیده‌ایم.

 وی با بیان اینکه پنجره جمعیتی از دو منظر حائز اهمیت است، گفت: یک وجه اهمیت، کاربرد اقتصادی آن است، کارکردن از سن ۱۵ سالگی تا ۶۰ سالگی که سن بازنشستگی است به خودی خود قدرت محسوب می‌شود.

سوری افزود: پنجره جمعیتی از بُعد کاربرد مولد بودن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، سن جمعیتی جامعه ما به گونه‌ای است که می‌تواند به قدرت اقتصادی کشور کمک کند اما بحث مولد بودن به سن باروری مطلوب برمی‌گردد. 

وی افزود: سن باروری مطلوب بین ۲۵ تا ۳۰ سال است و پژوهش‌های متعدد نیز گواه این مطلب است، از سن ۳۰ سالگی به بعد، میزان باروری به‌طور تدریجی کاهش می‌یابد و افزایش سن باروری، خطر تولد نوزادان با ناهنجاری‌های مادرزادی را به دنبال دارد؛ بر اساس این یافته‌ها، کشور ما حدود ۱۵ سال فرصت دارد تا از مزایای پنجره جمعیتی در حوزه اقتصاد بهره‌مند شود.

سوری تصریح کرد: اما درباره کاربرد مولدبودن جمعیت حداکثر پنج سال فرصت داریم و جمعیت ما به سرعت در حال رفتن به سمت یائسگی است و این مسئله می‌تواند مخاطرات بسیاری را از بعد امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به وجود آورد.

  وی بیان کرد: هرگونه حمایت لازم در خصوص فرزندآوری باید در طی این پنج سال به کار گرفته شود، متأسفانه هنوز با برخی شبهات و شعارهای نادرست همچون فرزند کمتر زندگی بهتر یا یک فرزند خوب است دو فرزند کافیست مواجه هستیم.

سوری با اشاره به باورهای غلط رایج در جامعه، افزود: برخی معتقدند که ازدواج و فرزندآوری باید به تأخیر بیفتد یا حتی از آن پرهیز شود؛ این در حالی است که آموزه‌های دینی و یافته‌های علمی بر اهمیت تشکیل خانواده و فرزندآوری به‌عنوان عامل مهمی در سعادت فردی و اجتماعی تأکید دارند.

معاون جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه خاطرنشان کرد: یکی دیگر از شبهات موجود در جامعه به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی است این در حالی‌ است که داشتن فرزند بیشتر یعنی دارا بودن از اقتدار بیشتر به‌ویژه از لحاظ اقتصادی.

وی گفت: یکی از شبهات موجود پرهیز از فرزندآوری به دلیل وجود مشکلات تربیتی است در این خصوص برخی تربیت فرزندان نسل زد (Generation Z) یا نسل آلفا (Generation Alpha) را کاری دشوار می‌دانند در حالی که اگر در تربیت فرزند و فرزندآوری به توصیه‌های دینی عمل شود با بخش قابل توجهی از مسائل و مشکلات تربیتی روبه‌رو نخواهیم شد.

سوری افزود: متأسفانه در حوزه مسائل خانواده با فقر فرهنگی و آموزشی زیادی مواجه هستیم، امیدواریم در حاکمیت نظام جمهوری اسلامی نهادی قدرتمند برای پرداختن به مسائل خانواده ایجاد شود تا مسائل متعدد خانواده رصد شوند زیرا اساس توسعه و شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی خانواده است و باید به‌عنوان یک نیاز و ضرورت به آن توجه ویژه داشت در سه دهه اخیر بچه‌ها با عناوین و اشکال مختلف به هیولاهایی زحمت‌زا به جامعه معرفی شده‌اند.

وی گفت: متأسفانه برخی از زوجین به دلیل داشتن چنین تفکراتی خود را از بسیاری از لذت‌های داشتن فرزند دور می‌کنند شیرین‌کاری‌های کودکان به سلامت روح و روان جامعه و والدین کمک می‌کند، طول عمر پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی که با نوه‌های خود مأنوس هستند هشت سال بیشتر از سایرین است.

سوری عنوان کرد: یکی از راه‌های رشد شخصیت تجربه پدر شدن و مادر شدن است لحظاتی مانند اولین لبخند کودک، برقرار کردن اولین تماس چشمی، شنیدن اولین کلمات و دیدن اولین گام‌های کودک، تجربیاتی ارزشمند و فراموش‌نشدنی هستند که هر زوجی باید فرصت تجربه آن‌ها را داشته باشد و زوجین نباید خود را از آن محروم کنند.

وی گفت: جمعیت مؤلفه رشد و توسعه یک جامعه و کشور است و نه باعث فقر آن بنابراین اگر به جوامعی همچون چین هند و برخی کشورهای آفریقایی بنگریم متوجه خواهیم شد که این کشورها به دلیل داشتن جمعیت زیاد سهم قابل توجهی از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص داده‌اند.

انتهای خبر/