هشدار درباره خشک‌شدن سراب‌ها در غرب کشور

آذر جلیلیان در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ خشک‌شدن سراب‌های غرب کشور را نتیجه‌ ترکیبی از تغییرات طبیعی و مداخلات انسانی دانست.

وی اظهار داشت: کاهش بارندگی، افزایش دمای هوا و تغییر اقلیم، به‌همراه برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و تخریب پوشش گیاهی، از عوامل اصلی تشدید این بحران زیست‌محیطی به‌شمار می‌آیند.

این کارشناس ژئومورفولوژی همچنین از به‌کارگیری مدل‌های هیدرولوژیکی علمی مانند SWAT، WEAP و MODFLOW برای پیش‌بینی آینده منابع آبی خبر داد و تأکید کرد: در صورت ادامه روند کنونی، بسیاری از سراب‌ها و چشمه‌های منطقه با خطر خشک‌شدن کامل روبه‌رو خواهند بود.

در ادامه، وی به راهکارهای پیشنهادی برای احیای سراب شرف‌آباد پرداخت و اجرای مدیریت اصولی منابع زیرزمینی، توسعه آبخیزداری، اصلاح شیوه‌های آبیاری، پایش هوشمند منابع آب و تقویت مشارکت جوامع محلی را از جمله اقدامات کلیدی برای بازگشت پایداری به منابع آبی منطقه دانست.

جلیلیان در پایان با هشدار نسبت به پیامدهای بلندمدت بی‌توجهی به وضعیت سراب‌ها، از مسئولان اجرایی خواست تا با نگاهی علمی، منسجم و مردمی در مسیر حفاظت و احیای این منابع ارزشمند گام بردارند.

خشکی سراب شرف‌آباد ناشی از کاهش بارندگی است

حسین منصوری نیز در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی«مرصاد»؛ دلایل خشکی سراب شرف‌آباد را بررسی کرد و گفت: این سراب به‌واسطه عوامل طبیعی دچار افت منابع آبی شده است. 

وی با تأکید بر روند نزولی میزان بارش در سال‌های اخیر، اعلام کرد: کاهش محسوس بارندگی و عدم وقوع بارش‌های برف سنگین، اصلی‌ترین عوامل خشکی سراب شرف‌آباد بوده‌اند. این منطقه در گذشته با بارش‌های سنگین برف، تغذیه قابل‌ توجهی برای آبخوان‌های زیرزمینی داشت، اما در سال‌های اخیر چنین شرایطی کمتر تکرار شده است.

رئیس اداره امور آب شهرستان اسلام‌آبادغرب خاطرنشان کرد: تنها نوع خاصی از بارش یعنی بارش برف‌های سنگین می‌تواند نقش مؤثر در تغذیه سفره‌های زیرزمینی ایفا کند و باران‌های فصلی معمولاً اثر محدودی در احیای منابع آبی زیرسطحی دارند. 

وی همچنین تأکید کرد: برخلاف برخی گمانه‌زنی‌ها، در محدوده نزدیک به سراب، برداشت غیرمجاز از منابع آب صورت نگرفته است و هیچ چاه غیرمجاز فعال در این بخش ثبت نشده است.

 منصوری با تأکید بر ضرورت مدیریت پایدار منابع آب در شرایط اقلیمی جدید، گفت: اداره امور آب شهرستان در همکاری با نهادهای ذی‌ربط در حال بررسی راهکارهای علمی و اجرایی برای احیای سراب‌های منطقه از جمله شرف‌آباد است.

وی در پایان خواستار مشارکت جدی‌تر شهروندان در حفظ منابع آب شد و افزود: اطلاع‌رسانی عمومی، فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوهای مصرف از الزامات حیاتی برای عبور از بحران خشکسالی هستند.

این اظهارات در حالی مطرح شده که مردم شهرستان اسلام‌آبادغرب طی هفته‌های اخیر بارها نسبت به وضعیت نامناسب منابع طبیعی و خشک‌شدن سراب‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند.

اعلام راهکارهای هشداردهی عمومی برای حفاظت از سراب‌ها

طهمورث سلیمانی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی مرصاد؛ از انجام مجموعه‌ای از اقدامات آموزشی و مشارکتی برای ارتقاء فرهنگ عمومی و حفاظت از رودخانه‌ها و سراب‌ها خبر داد.

وی اظهار داشت: اداره محیط زیست با برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای عموم، تلاش دارد آگاهی عمومی را نسبت به اهمیت منابع آبی افزایش دهد. همچنین از طریق رسانه‌های جمعی، شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های رسمی، اطلاعات کاربردی درباره شیوه‌های حفاظت از رودخانه‌ها و سراب‌ها در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان اسلام‌آبادغرب با اشاره به برنامه‌های عملیاتی، افزود: برگزاری رویدادهایی مانند پاکسازی رودخانه‌ها و سراب‌ها، کاشت درختان در حاشیه آن‌ها و فعالیت‌های داوطلبانه دیگر، از جمله راه‌هایی است که موجب تقویت حس مسئولیت‌پذیری در جامعه می‌شود.

وی همچنین بر لزوم همکاری مؤثر میان سازمان‌های دولتی، نهادهای مردم‌نهاد (NGOها)، و فعالان محیط‌زیستی تأکید کرد و گفت: با اجرای برنامه‌های هماهنگ هشداردهی و حفاظتی، می‌توان از خسارات ناشی از آلودگی و بلایای طبیعی جلوگیری کرده و منابع آبی منطقه را به شکلی پایدار حفظ کرد.

این اقدامات در راستای سیاست‌های توسعه پایدار و پیشگیری از بحران‌های زیست‌محیطی انجام می‌گیرد و با مشارکت همه‌جانبه شهروندان و نهادهای مسئول، می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای منابع آبی شهرستان رقم بزند.

نارضایتی شدید شهروندان اسلام‌آبادغرب از وضعیت بحرانی سراب شرف‌آباد 

با خشک‌شدن کامل سراب شرف‌آباد و تبدیل پارک اطراف آن به محیطی رهاشده و متروکه، مردم اسلام‌آبادغرب از بی‌توجهی مسئولان محلی به این سرمایه طبیعی و گردشگری ابراز نارضایتی کرده‌اند.

 این سراب که روزگاری یکی از جاذبه‌های مهم تفریحی و اکولوژیکی منطقه بود، اکنون در پی کاهش بارندگی‌ها، فرسایش منابع آب و نبود نظارت اصولی، به نمادی از غفلت مدیریتی در حوزه محیط‌زیست بدل شده است.

 اسماعیل محمدی، از شهروندان اسلام‌آبادی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی مرصاد؛ وضعیت کنونی سراب شرف‌آباد را تأسف‌بار دانست و اظهار داشت: فضای سبز، تجهیزات بازی و مسیرهای اطراف سراب کاملاً فرسوده و رها شده‌اند. متأسفانه تا امروز هیچ اقدام ملموسی برای بازسازی یا احیای این منطقه از سوی نهادهای مسئول صورت نگرفته است.

برخی اهالی اسلام‌آبادغرب، این وضعیت را نشانه‌ای از ضعف در مدیریت شهری و بی‌اهمیتی به مسائل محیط‌زیستی و گردشگری دانسته‌اند. آن‌ها خواهان اقدام فوری مسئولان برای احیای سراب شرف‌آباد، ساماندهی پارک متروکه و بازگرداندن طراوت و نشاط به این منطقه مهم شهری هستند.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ خشک شدن سراب شرف‌آباد را باید نتیجه‌ای از تعامل عوامل طبیعی و انسانی دانست. کاهش بارندگی‌های سالانه، افزایش دما و تغییرات اقلیمی، در کنار برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، تخریب پوشش گیاهی و نبود مدیریت منسجم منابع آب، روند خشکی این منبع حیاتی را تسریع کرده‌اند.

با توجه به موقعیت جغرافیایی و ارزش تاریخی و زیست‌محیطی این سراب، احیای آن نیازمند اقدامات فوری و هدفمند مانند اجرای پروژه‌های آبخیزداری، اصلاح الگوی آبیاری، کنترل برداشت‌ها و مشارکت فعال جوامع محلی است.

حفظ و بازگرداندن پویایی سراب شرف‌آباد، نه‌تنها گامی ضروری برای پایداری منابع طبیعی منطقه است، بلکه نمادی از مسئولیت‌پذیری در برابر میراث طبیعی و نسل‌های آینده به‌شمار می‌آید.

گزارش به قلم فریبا مرادپناه؛ فعال رسانه‌ای 

انتهای خبر/