
یادداشت؛
فواید معنوی روزهداری
فواید معنوی روزهداری در ایام نوروز و شبهای قدر، فرصتی برای تحول درونی و اصلاحات معنوی فراهم میآورد، توجه به سیره علوی و فلسفه روزه میتواند راهنمایی برای رسیدن به زندگی آگاهانهتر و منطبق با اصول اخلاقی و دینی باشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ عید نوروز، بهعنوان نمادی از تجدید حیات و شروع دوباره، همیشه برای انسانها فرصتی برای تفکر در مورد تغییرات و اصلاحات در زندگی خود است، در این ایام که مردم بهدنبال نو شدن و تحول درونی و بیرونی خود هستند، یادآوری سیره علوی میتواند بهعنوان یک نقشه راه برای رسیدن به زندگی بهتر و اخلاقیتر مورد توجه قرار گیرد.
حضرت علی (ع) یکی از بزرگترین پیشوایان تاریخ اسلام است که سیره ایشان همواره بر اصولی چون عدالت، صداقت، احقاق حقوق مردم و حمایت از مستضعفان تأکید دارد؛ این امام همام در خطبهها و سخنان خود، الگویی بینظیر از حکمرانی عادلانه، انساندوستی و اخلاق را ارائه دادهاند، ایشان تأکید دارند که «عدالت اساس هر جامعهای است که بهدنبال آرامش و رشد معنوی است».
امیرالمؤمنین (ع) نهتنها در مقام حکومت، بلکه در زندگی شخصی نیز بر سادهزیستی، رعایت انصاف و کمک به محرومان تأکید داشتند، از جمله رفتارهای ایشان میتوان به توجه ویژه به حقوق یتیمان و نیازمندان اشاره کرد که در نامه به مالک اشتر نیز بهعنوان یکی از اصول بنیادین حکومت اسلامی بیان شده است.
تقارن ایام نوروز با شبهای قدر، که در آن شبها تقدیر انسانها برای سال جدید رقم میخورد، فرصتی طلایی برای جلب رحمت خداوند و بهبود روابط معنوی است؛ طبق قرآن کریم، شبهای قدر به «لیلة القدر» معروف هستند، شبی که در آن تقدیر انسانها برای سال آینده نوشته میشود.
این شبها بهترین زمان برای بازنگری در اعمال و تصمیمگیری برای اصلاحات درونی است، امام علی (ع) میفرمایند: «انسان باید در هر شب قدر به خود بازنگری کند، گناهان خود را بشناسد و در مسیر راست و روشن قرار گیرد».
روزهداری در ماه رمضان علاوه بر آثار معنوی، فواید جسمانی و روانشناختی قابل توجهی دارد، مطالعات علمی نشان دادهاند که روزه باعث تنظیم سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد متابولیسم و کاهش التهاب میشود؛ از نظر روانشناسی، روزهداری باعث تقویت اراده، افزایش صبر و ارتقای خودکنترلی میشود، این تغییرات میتوانند به بهبود سلامت روان، کاهش استرس و افزایش احساس رضایت از زندگی کمک کنند.
امیرالمؤمنین (ع) در سخنی درباره فلسفه روزه میفرمایند: «خداوند روزه را واجب کرد تا اخلاص بندگان آزموده شود» که این حدیث بیانگر آن است که روزه فرصتی برای رشد معنوی، تقویت اراده و پالایش درونی است.
ماه رمضان و شبهای قدر بستری برای اصلاحات فردی و اجتماعی فراهم میکنند، امام علی (ع) در این ماه، علاوه بر عبادات فردی، همواره به فکر رفع مشکلات اجتماعی و حمایت از مستضعفان بودند؛ ایشان در نامه ۵۳ نهجالبلاغه خطاب به مالک اشتر میفرمایند: «مهربانی و محبت به مردم را پوشش دل خود ساز و مبادا چون جانوری شکاری باشی که خوردن آنها را غنیمت شماری»، این سخن نشانگر اهمیت رعایت اخلاق اجتماعی و عدالت در جامعه است.
ماه رمضان فرصتی برای بازگشت به فطرت انسانی و پاکسازی روح است؛ امام علی (ع) میفرمایند: «رمضان، فرصتی برای بازگشت به خداوند و تحقق عدالت اجتماعی است»؛ بنابراین، این ماه زمان مناسبی برای تمرین مسئولیتپذیری، رعایت انصاف و کمک به دیگران است.
توجه به سیره علوی در ایام نوروز و شبهای قدر میتواند به انسانها کمک کند تا در سال جدید زندگیای آگاهانهتر و منطبق با اصول اخلاقی و دینی داشته باشند. سیره حضرت علی (ع) بر ارزشهایی همچون عدالت، صداقت، حمایت از مستضعفان و تقویت معنویت تأکید دارد، ویژگیهایی که در دنیای امروز میتوانند راهنمای مؤثری برای زندگی فردی و اجتماعی باشند.
در این ایام، بازنگری در اعمال و تصمیمگیریهای جدید، توجه به سیره علوی و توبه از گناهان گذشته میتواند انسانها را به سوی تعالی و سعادت در سال جدید هدایت کند؛ علاوه بر این، استفاده از آموزههای دینی و بهرهگیری از فواید علمی روزهداری، زمینهساز تحول مثبت و اصلاحات پایدار در زندگی خواهد بود.
طاهره ایرانی، قاری نمونه کشوری