به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های باستانی ایران است که در آخرین سه‌شنبه سال برگزار می‌شود. این جشن، هم‌زمان با آغاز بهار و نزدیک شدن به نوروز، نمادی از شادمانی و استقبال از سال جدید محسوب می‌شود. مردم در این روز با برپایی آتش، پریدن از روی آن و انجام بازی‌های متنوع، این آئین را در نقاط مختلف کشور به شیوه‌های گوناگون برگزار می‌کنند.  

این سنت دیرینه، ریشه‌ای عمیق در فرهنگ ایرانی دارد و از گذشته‌های دور جایگاهی ویژه در میان ایرانیان داشته است. در گذشته، مردم با روشن کردن آتش در حیاط خانه‌ها و پریدن از روی آن، به استقبال نوروز می‌رفتند. در کنار این مراسم، برخی خوراکی‌های خاص مانند تخمه هندوانه، پسته، تخمه کدو، بادام، نخود و شاهدانه را روی آتش بو می‌دادند و افراد خانواده در کنار هم لحظاتی شاد را سپری می‌کردند.  

همچنین، خواندن اشعار شاهنامه توسط بزرگان خانواده از رسوم زیبای این جشن بود. این سنت‌ها، همراه با نور و گرمای آتش، فضایی سرشار از شادابی و امید به آینده را رقم می‌زدند. به‌طور کلی، چهارشنبه‌سوری در گذشته نمادی از شادی، امیدواری و به نوعی دعوت از نوروز بود.  

تغییر چهره چهارشنبه‌سوری؛ از سنت تا خطر  

اما با گذشت زمان، متأسفانه این جشن تغییراتی یافته که برخی از آن‌ها جنبه‌هایی خطرناک و نگران‌کننده پیدا کرده‌اند. استفاده از مواد محترقه و ترقه‌ها، به‌ویژه در شب چهارشنبه آخر سال، نه‌تنها بیانگر شادی نیست، بلکه به تهدیدی برای امنیت و سلامت افراد تبدیل شده است. استفاده بی‌ملاحظه از این مواد، هر ساله موجب بروز حوادث ناگوار، جراحات شدید و حتی در برخی موارد، مرگ می‌شود.  

این حوادث نه‌تنها زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه فضای عمومی را نیز پر از خطر و اضطراب می‌کند. بسیاری از این آسیب‌ها شامل قطع عضو، سوختگی شدید یا صدمات چشمی است که بیشتر در کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شود. متأسفانه آمارها نشان می‌دهند که بیشتر قربانیان این حوادث افراد زیر ۱۸ سال هستند.  

صدمات ناشی از انفجار مواد محترقه، گاهی تا حد نابینایی یا قطع عضو پیش می‌رود. این مسائل باعث شده‌اند تا جشن چهارشنبه‌سوری که باید نمادی از شادی باشد، به حادثه‌ای غم‌انگیز تبدیل شود و کام بسیاری از خانواده‌ها را تلخ کند. علاوه بر این، هر ساله اخبار ناگواری از این جشن‌ها منتشر می‌شود که نشان‌دهنده ادامه این روند خطرناک است.  

مسئولیت اجتماعی در قبال ایمنی چهارشنبه‌سوری  

با وجود هشدارهای متعدد از سوی رسانه‌ها، مسئولان و شبکه‌های اجتماعی، همچنان در برخی مناطق کشور از ترقه‌ها و مواد محترقه استفاده می‌شود. این امر، نه‌تنها سلامت جسمی افراد را به خطر می‌اندازد، بلکه موجب ایجاد ترس و اضطراب در میان مردم و برهم زدن آرامش عمومی می‌شود.  

نقش خانواده‌ها در پیشگیری از حوادث چهارشنبه‌سوری بسیار مهم است. والدین باید به کودکان خود آموزش دهند که از مواد محترقه و خطرناک استفاده نکنند و در عین حال، در تهیه وسائل آتش‌بازی بی‌خطر، همراهی و نظارت داشته باشند. همچنین لازم است که فرزندان خود را از نگهداری مواد محترقه در خانه منع کنند.  

افزایش نظارت در سطح جامعه و فرهنگ‌سازی درباره خطرات مواد محترقه از سوی رسانه‌ها و نهادهای آموزشی، می‌تواند تا حد زیادی از بروز این حوادث جلوگیری کند. اگر همه افراد به ایمنی خود و دیگران توجه داشته باشند، می‌توان چهارشنبه‌سوری را با رعایت اصول ایمنی، به جشنی لذت‌بخش و بی‌خطر تبدیل کرد.  

چهارشنبه‌سوری؛ بازگشت به سنت‌های ایمن  

در نهایت، چهارشنبه‌سوری می‌تواند دوباره به جشنی شاد و بی‌خطر تبدیل شود، اگر همه افراد مسئولیت خود را در قبال ایمنی و امنیت عمومی جدی بگیرند. مهم‌تر از همه، باید به یاد داشته باشیم که نوروز جشن شروعی دوباره است و بهترین راه برای استقبال از آن، زندگی در امنیت و شادی خواهد بود.  

کبری پرویزی؛ فعال رسانه‌ای