نظر واردکنندگان؛ ثبات قیمت با واردات برنج ممکن است

از سوی دیگر، فعالان حوزه واردات برنج معتقدند اختصاص ارز ترجیحی به واردات این محصول می‌تواند به کاهش قیمت در بازار داخلی کمک کند. مجیدرضا خاکی، سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج، در این مورد گفت: «اعمال این سیاست می‌تواند هیجان قیمتی در بازار برنج را فروکش دهد.» 

وی افزود: «بلاتکلیفی چندماهه واردکنندگان برنج درباره سیاست‌های ارزی دولت، بازارهای داخلی و خارجی را تحت تأثیر قرار داده است.» 

مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران، نیز در این خصوص به راه دانا گفت: تبعات تعلل در تخصیص ارز به واردات برنج ممکن است مشکلات این بازار را بیشتر کند و گفت: «بسیاری از واردکنندگان بیش از ۷ ماه در صف تخصیص ارز معطل می‌مانند که این موضوع موجب تحمیل هزینه‌های سنگین به آن‌ها می‌شود.» 

راهکارها برای تنظیم بازار برنج

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران پیشنهاداتی برای بازگشت ثبات به بازار برنج ارائه کرد. وی گفت: «دولت باید مجوز ثبت سفارش ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تن برنج را قبل از دوره ممنوعیت فصلی واردات صادر کند.» 

همچنین، خواستار پرداخت سریع مطالبات ارزی واردکنندگان باقیمانده از سال گذشته و اختصاص ارز نیمایی به واردات این محصول برای سال جاری شد.

 
تفاوت قیمت برنج داخلی و وارداتی: چالش‌های تولیدکنندگان داخلی

در حال حاضر، قیمت هر کیلو برنج هاشمی درجه یک گیلان در بازار داخلی حدود ۱۷۰ تا ۲۱۰ هزار تومان است، در حالی که برنج‌های وارداتی عموماً با قیمت‌هایی بین ۶۰ تا ۹۰ هزار تومان به فروش می‌رسند. این اختلاف قابل توجه قیمت، بدون وجود سیاست‌های حمایتی مؤثر، کشاورزان داخلی را در موقعیت بحرانی قرار داده است. 

این وضعیت نه‌تنها باعث کاهش انگیزه برای تولید شده، بلکه منجر به کاهش سطح زیر کشت و مهاجرت نیروی کار کشاورزی به مشاغل غیرمولد نیز شده است.

نیازهای کشور و تولید داخلی

بر اساس آمارها، سرانه مصرف برنج در ایران حدود ۴۲ کیلوگرم در سال است. نیاز سالانه کشور به این محصول بین ۳.۵ تا ۳.۸ میلیون تن برآورد می‌شود، اما میزان تولید داخلی تنها حدود ۲ تا ۲.۵ میلیون تن است. به عبارت دیگر، حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود و بقیه باید از طریق واردات تأمین شود. 

سطح زیر کشت برنج حدود ۵۳۰ هزار هکتار است که عمدتاً در استان‌های شمالی متمرکز شده است. سال گذشته بیش از ۱.۳ میلیون تن برنج وارد کشور شد؛ رقمی که برای تأمین کسری نیاز بسیار بالاست. 

نقاط ضعف مدیریتی و نابسامانی بازار برنج

کارشناسان معتقدند ضعف در هماهنگی بین وزارت جهاد کشاورزی، ستاد تنظیم بازار و نهادهای اقتصادی هم در نابسامانی بازار برنج کشور نقش بسزایی دارد. عدم اطلاع‌رسانی شفاف، تخصیص بی‌ضابطه ارز به واردات، نبود قیمت تضمینی و تأخیر در خرید محصول داخلی، همگی زمینه را برای واردات بی‌برنامه و برهم‌زننده بازار فراهم کرده‌اند.

 
راهکارهای موثر برای ساماندهی بازار برنج

برای ساماندهی بازار تولید و واردات برنج، کارشناسان اقدامات زیر را پیشنهاد کرده‌اند: 

توقف فوری واردات خارج از نیاز واقعی: واردات باید فقط برای جبران کسری واقعی انجام شود، نه برای اشباع بازار داخلی. 
تقویت خرید تضمینی: به جای خرید توافقی، دولت باید محصول کشاورزان را با قیمت تضمینی خریداری کند. 
تخصیص منابع به تعاونی‌های روستایی: تقویت تعاونی‌ها می‌تواند به افزایش تولید و بهبود زنجیره تأمین کمک کند. 
توسعه صنایع تبدیلی: ایجاد صنایع تبدیلی در مبدأ تولید می‌تواند ارزش افزوده بیشتری برای محصولات کشاورزی ایجاد کند. 

سال سرمایه‌گذاری برای تولید: فرصتی برای نجات تولید داخلی

رهبر معظم انقلاب اسلامی سال ۱۴۰۴ را «سال سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری کرده‌اند. این شعار برای بخش کشاورزی، بویژه در حوزه برنج، معنایی واضح و حیاتی دارد. اگر سرمایه‌گذاری لازم در زیرساخت‌ها، مکانیزاسیون، صنایع تبدیلی و شبکه‌های بازاریابی انجام نشود، تولید ملی به حاشیه رفته و وابستگی به واردات تشدید خواهد شد. 

تصمیم دولت برای بازگشت ارز ترجیحی به واردات برنج، هم فرصت‌ها و هم تهدیدهایی را برای بازار برنج به همراه دارد. این سیاست می‌تواند به کاهش قیمت و ثبات بازار کمک کند، اما از سوی دیگر ممکن است تولید داخلی را تحت فشار قرار دهد. برای رسیدن به تعادل، دولت باید با هماهنگی بین وزارت جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و فعالان صنعت برنج، سیاست‌هایی را اتخاذ کند که هم به حمایت از تولیدکنندگان داخلی و هم به تأمین نیازهای بازار کمک کند. 

راه نجات این است که دولت و مسئولان با سیاست‌های حمایتی و مدیریتی مناسب، کشاورزان را از فشار واردات رهایی بخشند و زمینه را برای تولید داخلی قوی‌تر فراهم کنند. 

منبع: راه دانا

انتهای خبر/