به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ در رابطه با بررسی وضعیت صنعت استان کرمانشاه به گفتگو با آقایان عیسی محمدی رئیس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور استان کرمانشاه و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان کیمیا فرآیند بیستون و معین حیدری مدیرعامل شرکت پایا فرآیند نواندیش و عضو هیات مدیره انجمن تخصصی شیمیایی و سلولزی خانه صمت استان کرمانشاه، نشسته‌ایم که شرح آن در ادامه می‌آید؛

مرصادنیوز: وضعیت صنعت استان کرمانشاه را چطور ارزیابی می‌کنید و مهم‌ترین چالش‌های صنعت کرمانشاه چه مسائلی هستند؟

محمدی: در استان کرمانشاه مشکلات حوزه صنعت بسیار زیاد است که یک‌سری از این مشکلات کشوری بوده و حل آن‌ها توسط مدیران استانی قابل انجام نیست، اما بخشی از مشکلات مربوط به داخل است که کرمانشاه را بیشتر از سایر استان‌ها درگیر معضلات اقتصادی کرده است.

نوسان قیمت ارز و مباحث بورسی از جمله مشکلاتی است که در سطح کشور با آن روبه‌رو هستیم، اما در استان کرمانشاه معضلی که هیچ‌گاه شاهد حل شدن آن نبوده‌ایم، فشل بودن نظام بروکراسی است که شرایط اداری استان را از مابقی استان‌های ایران سخت‌تر و ناکارآمد‌تر کرده است؛ ما همواره انتظار مطالبه‌گری از سوی مردم را داریم و مطالبه‌گری از سمت مدیران ندیده‌ایم و همین موضوع باعث شده که سیستم اداری استان همانند سیاه‌چاله باشد و هر استانداری که به کرمانشاه آمده پس از یک مدت محو مدیران‌کل استان شده و هر مدیرکلی که تغییر کرده پس از مدت زمان کوتاهی محو کارمندان اداره زیرمجموعه خود شده است.

در طول سال‌های گذشته با وجود آمد و رفت استانداران و مدیران‌ کل متعدد، تغییر جدی و مثبتی در ساختار اداری ایجاد نشده است بلکه مدیران در لایه‌های مدیریتی محو شده‌اند و این یک نکته مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا زمانی که سرمایه‌گذاران وارد استان شده و با این نظام اداری مواجه می‌شوند از ادامه کار پشیمان خواهند شد.

به عنوان مثال قطعی برق صنایع، یکی از موضوعات عامی بود که در سراسر کشور با آن درگیر بودیم اما استان کرمانشاه تعداد روز و ساعت‌های قطعی برق آن از دیگر استان‌های کشور بسیار بیشتر بوده که نتیجه ناکارآمدی مدیران استان است که برای رفع این مشکل هیچ‌گونه اقدام خاصی انجام نشد؛ موضوع دیگر در استان کرمانشاه وجود رانت و ساز و کار انحصاری برای تقسیم تسهیلات حمایتی در بخش صنعت است که مهم‌ترین معضل صنعت‌گران کرمانشاهی است.

جامعه صنعتی کرمانشاه همانند جامعه کشور هند است یعنی اینکه برخی از صنایع یا بسیار ثروتمند هستند و یا بسیار فقیرند و هیچ‌گونه شرکتی که دارای شرایط متوسط باشد وجود ندارد، در حالی که عواملی چون مدیریت منابع، هزینه‌کرد و گردش مالی که کارخانه‌ها بابت کاری که انجام می‌دهند نشان می‌دهد چه مقدار سوددهی خواهند داشت و باید بر اساس این مواد ارزیابی شوند.

به عنوان مثال یک کارخانه با هزینه ۵۰ میلیارد تومان با اشتغال ۴۰ نفر و یک کارخانه دیگر با مبلغ ۲ میلیارد تومان برای اشتغال پنج نفر ایجاد می‌شود، اما زمانی که درآمد تراز سالانه هر دو کارخانه محاسبه می‌شود بازدهی کارخانه ۲ میلیاردی بیشتر بوده و در بهره‌وری موفق‌تر است، اما متأسفانه این مسئله در استان کرمانشاه مورد توجه قرار نمی‌گیرد و تسهیلات حمایتی که تخصص پیدا می‌کند ۹۰ درصد به کارخانه‌های بزرگی که بازدهی کم‌تری دارند تزریق می‌شود و کارخانه‌هایی که بازدهی بیشتری دارند مورد توجه قرار نمی‌گیرند و طی سال‌های گذشته تاکنون این چرخه همواره وجود داشته و باعث ایجاد مشکلات بسیاری برای شرکت‌های صنعتی در استان کرمانشاه شده است.

حیدری: در حوزه صنعت مشکلات به دو بخش کلان کشوری و استانی تقسیم می‌شوند در بحث استان عمده مشکلات ما قالبا در بوکراسی اداری است که متأسفانه شرایط سخت بروکراسی اداری که در کرمانشاه وجود دارد و سخت‌گیری‌هایی که انجام می‌شود در نتیجه موجب سطحی‌نگری شده است به گونه‌ای که تصمیمات لحظه‌ای بدون توجه به بازخورد و تبعاتی که ممکن است داشته باشد، اتخاذ می‌شود.

در حال حاضر در شرایطی قرار داریم که بنا به گفته مقامات کشوری و به تعبیر آن‌ها در جنگ اقتصادی هستیم لذا زمانی که در شرایط جنگی قرار داریم نمی‌توان در خصوص قانون و مقررات صحبت کرد چرا که یک جنگ نامنظمی است که در بحث کلان کشور نیز وقتی نفت با چندین واسطه به فروش می‌رسد نمی‌توانند به صورت رسمی اعلام کنند.

در حال حاضر در شرایطی قرار داریم که بنا به گفته مقامات کشوری و به تعبیر آن‌ها در جنگ اقتصادی هستیم لذا زمانی که در شرایط جنگی قرار داریم نمی‌توان در خصوص قانون و مقررات صحبت کرد چرا که یک جنگ نامنظمی علیه ایران تحت عنوان تحریم به را افتاده است که در بحث کلان کشور نیز وقتی نفت با چندین واسطه به فروش می‌رسد نمی‌توانیم به صورت رسمی اعلام کنیم که به چه صورت نفت را می‌فروشیم.

متأسفانه در بحث واحد‌های تولیدی نیز ما با مشکل تحریم مواجه هستیم و در صورتی که محصولات تولیدی را صادر می‌کنیم نه‌تنها بانک بلکه هیچ‌گونه کانال رسمی و دولتی وجود ندارد که ما بتوانیم از طریق آن پول فروش محصولات صادر شده را به داخل کشور بیاوریم؛ حتی کشورهای دوست و برادر که بسیار به نزدیک هستند، از جمله عراق، نمی‌توانند از طریق شبکه بانکی پول ارسال کنند، لذا تحریم همه زمینه‌های همکاری را مسدود کرده است و این موضوع عامل بسیار مهمی در بحث صنایع‌ تولیدی است.

در حوزه صنعت یکی دیگر از مسائلی که با آن مواجه هستیم، متأسفانه بحث ارزش‌گذاری گمرکی بر روی محصولات است، یعنی اگر بخواهیم محصولی صادر کنیم فارغ از فاکتور مجموعه تولیدی، در مرز، خود گمرک محصول را فاکتور کرده و در آن فاکتور قیمت ارزی تعیین شده و مشخص می‌کند که واحد صنعتی چه میزان تعهد دلاری دارد و باید این دلار را به کشور برگرداند و بر اساس این موضوع واحد‌های صنعتی ارزیابی می‌شوند و این در حالی است که هیچ‌گونه ساز و کار مشخصی تعریف نشده که بتوان از طریق آن دلار را وارد کشور کرد و کمکی هم به تولیدکنندگان نمی‌شود، لذا این موضوع به مشکل جدی برای صنعت‌گران و تولیدکنندگان تبدیل شده است.

علاوه بر مشکلاتی که در حوزه فروش محصول و تأمین مواد اولیه برای شرکت‌های تولیدی وجود داشت در یکی دو سال اخیر با وجود قطعی‌های مکرر برق و عدم تأمین انرژی و... مشکلات زیرساختی نیز به لیست مشکلات صنایع اضافه شده است؛ لذا حل بعضی از این مسائل احتیاج به اراده ملی دارد و مدیران استانی نمی‌توانند کاری انجام دهند و حتی دغدغه‌ای برای حل مشکلات ندارند، در حالی که مقام معظم رهبری همواره تأکید کردند که از تولیدکنندگان حمایت شود اما متأسفانه هیچ کدام از ادارات و سازمان‌های دولتی از واحد‌های صنعتی حمایت نمی‌کنند و چیزی که شاهد هستیم صرفاً در حرف و شعار است در حالی که چالش‌های صنعت‌گران عملی و بالفعل هستند.

در حال حاضر با حضور آقای پزشکیان و دولت چهاردهم که شعار آن وفاق ملی و ارتباط با دنیا است و عدم ارتباط با دنیا را یکی از چالش‌های اصلی مملکت می‌داند، انتظار می‌رود که مردم و مسئولان دست به دست هم دهند و اعتمادی ایجاد شود که بتوانند با هم کار کنند، لذا برای این که اقدامات ما نتیجه داشته باشد و چالش‌ها را از میان برداریم باید ارتباط کشور ایران در زمینه‌های مختلف، با دنیا درست شود چرا که عدم ارتباط و تحریم‌ها تأثیر بسیار زیادی بر روی اقتصاد ما گذاشته است و این یک چالش بسیار جدی برای کشور جمهوری اسلامی ایران است که ظرفیت مراودات مالی را محدود کرده است و در نهایت منجر به مشکلات متعدد در حوزه‌های اقتصادی، صنعتی، کشاورزی و... شده است.

صادرات و واردات موتور محرکه اقتصاد کشورها است، لذا این موتور باید به درستی کار کند در غیر این صورت نمی‌توان به تنهایی بر ظرفیت داخلی تأکید کرد چرا که در بحث صنعت رشته‌هایی وجود دارد به صورت زنجیره‌ای به صادرات متصل هستند، لذا این مسائل باید هرچه زودتر حل شده و با استفاده از ظرفیت صادرات، صنعت کشور تقویت شود.

مرصادنیوز: میزان بهره‌وری در صنعت کرمانشاه چقدر است؟

محمدی: کرمانشاه یک استان جذاب برای صنعت‌کاران نیست بلکه بر اساس پیشینه تاریخی پایه دامداری و بازرگانی کرمانشاه قوی بوده است و این موضوع به مرور زمان وارد فرهنگ مردم شده است، زمانی که بررسی می‌کنیم استان‌هایی مثل همدان، اصفهان‌و... به چه دلیل صنعت کاران بسیار خوبی دارد، متوجه خواهیم شد که مهارت نسل به نسل منتقل شده است، اما استان کرمانشاه به این صورت نیست و اکنون گام به گام در حال حرکت در مسیر صنعتی شدن است و با این وجود در اول مسیر قرار دارد.

موضوع بسیار مهمی که وجود دارد این است که فرهنگ صنعتی کارکردن نه‌تنها در نیروی کار کرمانشاه نیست بلکه مدیرعامل‌ها شرکت و سیستم اداری نیز با آن غریب است لذا چون که این فرهنگ وجود ندارد باعث شده که بهره‌وری در صنایع کرمانشاه بسیار پایین باشد.

متأسفانه در استان کرمانشاه مدیران شرکت‌ها آموزش‌پذیر نیستند، در حالی که فعالان بخش صنعت باید روزبه‌روز تغییر کرده و با آموزش‌های صحیح میزان بهره‌وری خود را بالا ببرد، در غیر این صورت تغییری در میزان بهره‌وری صنعت کرمانشاه ایجاد نمی‌شود.

در بخش اداری نیز وجود چالش‌های متعدد و حمایت‌های بالقوه، مزید علتی برای عدم بهره‌وری صنعت استان کرمانشاه شده است و برخی از آن‌ها حتی به قوانین سطحی بر‌می‌گردد که موانع بسیار بزرگی را در این مسیر به وجود آورده‌اند.

 در استان کرمانشاه بهره‌وری از استان‌های دیگر کم‌تر است به این دلیل که در کرمانشاه هیچ جذابیتی برای سرمایه‌گذار و تولید‌کننده وجود ندارد، به این خاطر که از بازار مواد اولیه و بازار فروش دور هستیم، ارائه خدمات در این استان وجود ندارد، تسهیلات حمایتی در یک رانت ۵۰ ساله قرار گرفته است و با شبکه‌سازی توسط برخی افراد، اجازه ورود تولیدکنندگان جدید به عرصه رقابت داده نمی‌شود؛ در استان کرمانشاه در یک زمانی وجود نیروی کار یک نقطه مثبت بود اما اکنون با تغییر نسلی و جمعیتی، نیروی کار مثبت نیز وجود ندارد، بالاترین مالیات مربوط به صنایع کرمانشاه است و یک‌سری موارد دیگر که باعث شده استان کرمانشاه جذابیتی برای تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران نداشته باشد و در این صورت بهره‌وری نیز نخواهیم داشت‌.

 استان کرمانشاه نمی‌تواند در بخش صنعتی با استان اصفهان رقابت کند که صنایع آن با دلار ۷ هزار تومان آغاز به‌کار کرده است و با استفاده از ارتباط و رانتی که در وزارت‌خانه‌ها دارد پیشرفت دو چندانی داشته است در حالی که در استان کرمانشاه نه‌تنها هیچ جذابیتی برای سرمایه‌گذاری ایجاد نمی‌شود بلکه در طول هشت سال دفاع مقدس، بیشتر زیرساخت‌های آن از بین رفته است در حالی که استان‌های دیگر در طول سال‌های گذشته در حال تقویت زیرساخت‌های خود بوده‌اند.

حیدری: اگر بخواهیم بهره‌وری در صنعت داشته باشیم و یا آن را افزایش دهیم نیازمند این است که ماشین‌آلات به‌روز در اختیار داشته باشیم، یعنی هرچه ماشین‌آلات و امکانات را به‌روز کنیم قطعاً صنعتمان بهره‌ور خواهد شد؛ در حالی که استان کرمانشاه در حوزه به‌روز کردن ماشین‌آلات از تمام استان‌ها عقب‌تر هستیم و به صورت جدی در این زمینه مشکل وجود دارد و نیاز داریم که ماشین‌آلات صنعتی استان به روز شود و این به‌روز شدن نیز همچنان به ارتباط با سایر کشورها بستگی دارد و چون تحریم هستیم نمی‌توانیم ماشین‌آلات صنعتی وارد کنیم، با وجود اینکه در داخل کشور در بحث تولید ماشین‌آلات صنعتی فعال هستیم اما تولید برخی از ماشین‌آلات صنعتی خارج از توان تولید داخلی است و به شدت نیازمند مراوده تجاری با کشورهای صنعتی دنیا هستیم، لذا همه این عوامل دست به دست هم داده که در حوزه صنایع، بهره‌وری چندانی نداشته باشیم.

بنابراین اولین مشکلی که در مباحث اقتصادی و صنعتی وجود دارد عدم ارتباط با سایر کشورها است که این موضوع باید درست شود و این موضوع تنها در ارتباط با کشورهای همسایه و منطقه قابل انجام است، لذا باید ارتباط با کشورهای منطقه را با توجه به مباحث دینی، فرهنگی، امنیتی و... هر چه زودتر تقویت کنیم لذا در قدم اول باید ارتباط کشورهای منطقه را تقویت کنیم چرا که در حال حاضر در منطقه خاورمیانه ما به صورت جزیره‌ای عمل می‌کنیم و این باعث شده که طی ۱۵ سال گذشته تحریم‌های ظالمانه آمریکا شدت بیشتری پیدا کند.

لذا عدم وحدت اسلامی باعث شده که ما در این شرایط فعلی قرار بگیریم چرا که اگر ارتباط ما با کشور‌های همسایه از جمله عربستان، پاکستان و... قوی باشد و کشورهای همسایه نیز به طور قاطع از ما حمایت کنند، مطمئناً آمریکا هیچ‌گاه نمی‌تواند تحریم‌های ظالمانه خود را علیه ایران به‌کار گیرد؛ بنابراین مشکل ارتباطی ما باید در قدم اول در منطقه حل شود چرا که چالش ما چالش بزرگی است و به طور مستقیم با آمریکا درست نخواهد شد اما از طریق کشورهای منطقه می‌توانیم شرایط خود را بهبود دهیم و پیمان‌های منطقه‌ای منعقد کنیم که این موضوع به طور قاطع پیشرفت و بهره‌وری در همه حوزه‌ها را به دنبال خواهد داشت.

انتهای خبر/