تولید سالانه ۷ هزار تن عسل در کرمانشاه

سیروس نوروزی از ظرفیت بالای استان کرمانشاه در تولید عسل خبر داد و اظهار داشت: بر اساس آخرین آمار موجود، سالانه بیش از ۷ هزار تُن عسل در استان تولید می‌شود که این میزان، این استان را در جایگاه پنجم کشور قرار داده است. 

وی با اشاره به اجرای برنامه‌های آموزشی برای ارتقای دانش زنبورداران، افزود: دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی تخصصی در حوزه پرورش زنبورعسل در استان برگزار شده و کارشناسان با حضور میدانی، آموزش‌های کاربردی را به بهره‌برداران ارائه می‌دهند. 

معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه خاطرنشان کرد: درصدد هستیم زنبورداری را از یک فعالیت سنتی به صنعتی چندمنظوره تبدیل کنیم تا زنبورداران علاوه بر تولید عسل، از سایر فرآورده‌های زنبور نیز بهره‌مند شوند. 

به گفته نوروزی، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آینده، تولید زهر زنبورعسل است که ارزش اقتصادی بالایی دارد و در صنایع داروسازی کاربرد فراوانی یافته است، این محصول می‌تواند منبع درآمدی نو برای بهره‌برداران باشد. 

وی با اشاره به ظرفیت بالای صادراتی این محصول، عنوان کرد: کشورهای حوزه خلیج‌فارس از بازارهای مهم تقاضای زهر زنبورعسل هستند و هدف‌گذاری ما ورود به این بازارها از طریق تولید استاندارد و هدفمند است. 

معاون تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه از افزایش استقبال بهره‌برداران از خرید کلونی‌های زنبورعسل در سال جاری خبر داد و بیان کرد: با ارائه حمایت‌های آموزشی، فنی و تسهیلاتی، بسیاری از زنبورداران اقدام به توسعه فعالیت‌های خود کرده‌اند. 

نوروزی در پایان گفت: با توسعه فرآوری و استفاده از محصولات جانبی زنبورعسل، بهره‌برداران می‌توانند علاوه بر فروش عسل، از سایر فرآورده‌ها نیز سودآوری بیشتری داشته باشند و این امر به تقویت اقتصاد خانوارهای روستایی منجر می‌شود. 

ایجاد اشتغال پایدار روستایی با صنعت زنبورداری

علی‌اشرف کریمی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: شرایط اقلیمی مناسب، منابع آبی فراوان و پوشش گیاهی متنوع، منطقه ریجاب را به یکی از مستعدترین نواحی استان کرمانشاه برای توسعه زنبورداری سنتی و صنعتی تبدیل کرده است. 

وی با اشاره به سابقه دیرینه زنبورداری در این منطقه، افزود: منطقه ریجاب به‌دلیل آب و هوای معتدل و طبیعت سرسبز، در فصل گرما به محل ییلاقی زنبورداران تبدیل می‌شود و شرایط ایده‌آلی برای پرورش زنبور و تولید عسل طبیعی دارد. 

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان دالاهو تصریح کرد: زنبورداران در ابتدای فصل بهار، کندوهای خود را به مناطق مرتفع و خوش‌اقلیم مانند بیوه‌نیج منتقل می‌کنند؛ مناطقی که به‌دلیل گل‌دهی فراوان، بستر مناسبی برای تولید عسل با کیفیت بالا و تنوع طعم فراهم کرده‌اند.

کریمی خاطرنشان کرد: عسل‌های تولیدشده در این شهرستان نظیر عسل گون، کنار و کوهستان به‌دلیل طبیعی بودن، فاقد تغذیه مصنوعی هستند و بازارپسندی بالایی دارند. 

وی یادآور شد: زنبورداری می‌تواند به‌عنوان یکی از پایه‌های اقتصاد روستایی مطرح باشد، چرا که با کم‌ترین مصرف آب، امکان اشتغال‌زایی، تولید ارزش‌افزوده و صادرات محصول به بازارهای هدف را فراهم می‌کند. 

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان دالاهو اذعان کرد: در سال‌های اخیر، با همکاری جهاد کشاورزی و کارشناسان فنی، دوره‌های آموزشی کاربردی برای زنبورداران و علاقه‌مندان این حوزه برگزار شده که نقش مؤثری در افزایش دانش و مهارت بهره‌برداران داشته است. 

به گفته کریمی، موضوعاتی مانند مدیریت کندو، پرورش و اصلاح نژاد ملکه، پیشگیری از بیماری‌ها، برداشت بهینه عسل و بهره‌برداری از فرآورده‌های جانبی از جمله مباحث اصلی این دوره‌ها بوده‌اند که با استقبال خوبی از سوی زنبورداران مواجه شده است. 

وی بیان کرد: پس از پایان دوره‌های آموزشی، برای شرکت‌کنندگان گواهینامه صادر می‌شود؛ این مدارک ضمن ایجاد اعتماد در بازار، زمینه بهره‌مندی افراد از تسهیلات حمایتی، خدمات فنی و برنامه‌های توسعه‌ای سازمان جهاد کشاورزی را فراهم می‌سازد. 

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان دالاهو با اشاره به افزایش علاقه‌مندی نسل جوان به زنبورداری، گفت: خوشبختانه طی سال‌های اخیر، جوانان تحصیل‌کرده نیز به این حوزه ورود کرده‌اند و این امر می‌تواند زمینه‌ساز تحول در شیوه‌های تولید، بهره‌برداری علمی و بازاریابی هدفمند شود. 

کریمی تأکید کرد: زنبورداری تنها به تولید عسل محدود نیست؛ فرآورده‌هایی مانند بره‌موم، ژل رویال، گرده گل و زهر زنبورعسل دارای ارزش اقتصادی بالایی هستند که می‌توانند منابع درآمدی جدیدی برای خانوارهای روستایی به‌وجود آورند. 

وی در پایان گفت: با حمایت هدفمند، گسترش زیرساخت‌های آموزشی و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت، زنبورداری می‌تواند به صنعتی پویا در شهرستان دالاهو تبدیل شود؛ صنعتی که هم‌زمان به تولید، اشتغال، سلامت و حفظ محیط‌زیست کمک می‌کند. 

انتقال کندو به مناطق گل‌دار دشوار است

پروین لطیف‌زاده در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: فعالیت من در حرفه زنبورداری با کمک و راهنمایی برادرانم آغاز شد که هر دو تحصیل‌کرده رشته مهندسی کشاورزی هستند؛ آن‌ها در دوران دانشگاه، واحدهایی مرتبط با زنبورداری گذرانده بودند و همین آشنایی علمی موجب شد تا زنبورداری را به‌عنوان یکی از مشاغل مؤثر و پایدار در روستا آغاز کنیم. 

وی افزود: با راه‌اندازی چند کندوی زنبورعسل در روستا، به‌تدریج این فعالیت به منبع درآمدی مناسب تبدیل شد و بسیاری از اهالی منطقه نیز برای خرید عسل طبیعی به ما مراجعه می‌کنند، همین استقبال باعث شد که زنبورداری را در کنار دیگر مشاغل خود به‌طور جدی ادامه دهم. 

این زنبوردار اسلام‌آبادی ادامه داد: تخصص در حوزه کشاورزی کمک زیادی به من در این مسیر کرد، اما در کنار آن، نیاز به آموزش‌های تخصصی‌تر در زمینه زنبورداری احساس می‌شود؛ متأسفانه یکی از مشکلات اساسی ما، آلودگی ناشی از سمپاشی‌های مزارع اطراف است که موجب آسیب به زنبورها و کاهش بهره‌وری کندوها می‌شود. 

لطیف‌زاده با اشاره به مشکلات دیگر زنبورداران گفت: فاصله زیاد از مزارع گل‌دار، سختی جابه‌جایی کندوها و نبود جاده‌های مناسب از جمله موانعی هستند که فعالیت ما را دشوار می‌کنند؛ همچنین برخی مناطق به‌دلیل تراکم جمعیتی یا نزدیکی به زمین‌های کشاورزی، محل مناسبی برای استقرار زنبورها نیستند و این موضوع بر عملکرد زنبورداران تأثیر منفی می‌گذارد. 

وی تصریح کرد: جهاد کشاورزی دوره تخصصی خاصی در اختیار ما نگذاشته، اما یک‌بار از طریق ناحیه مقاومت بسیج سپاه اسلام‌آبادغرب، در کرمانشاه دوره‌ای آموزشی ویژه بانوان برگزار شد که بسیار مفید و کاربردی بود، این کلاس از طریق فضای مجازی اطلاع‌رسانی شده بود و شرکت در آن تجربه خوبی برای من به‌جا گذاشت. 

این زنبوردار اسلام‌آبادی خاطرنشان کرد: اگر چنین دوره‌هایی ادامه‌دار باشد، قطعاً به پیشرفت بانوان فعال در حوزه زنبورداری کمک خواهد کرد، چرا که آموزش علمی می‌تواند بهره‌برداری از ظرفیت‌های منطقه‌ای را افزایش دهد و زنبورداری را به یک حرفه پایدار و اقتصادی تبدیل کند. 

لطیف‌زاده گفت: آینده شغلی زنبورداری در منطقه کرمانشاه را بسیار روشن می‌بینم؛ چرا که علاوه‌بر درآمدزایی خوب، این حرفه می‌تواند برای خانواده‌ها، حتی با داشتن فرزندان کوچک، شرایط کاری قابل مدیریت و سودآوری فراهم کند. 

وی ادامه داد: سال گذشته مجبور شدیم زنبورها را به شهرهای دیگر منتقل کنیم که در آن دوره برای حفظ جانشان، خرما تهیه کردیم؛ زیرا شکر برای آن‌ها مضر بود. اما حالا حتی تأمین شکر نیز با مشکلات جدی همراه است.

این زنبوردار بیان کرد: انتظار داریم اداره صنعت، معدن و تجارت برای تأمین شکر زنبورداران، سازِکاری حمایتی ایجاد کند؛ زیرا این کار در روستا تنها منبع درآمد بسیاری از خانوارهاست، حتی زنان روستایی نیز می‌توانند با آموزش ساده وارد این حرفه شوند. 

لطیف‌زاده تأکید کرد: اگر آموزش و حمایت گسترده باشد، می‌توان در هر خانه‌ای یک کندوی زنبور داشت تا خانواده‌ها هم درآمدی داشته باشند و هم محصولی سالم، این امر به تقویت اقتصاد خانوار و ارتقای سلامت عمومی منجر می‌شود. 

وی در پایان به خواص متنوع عسل و فرآورده‌های جانبی آن اشاره کرد و گفت: هر گل خاصیتی منحصر به فرد دارد. گرده گل، ژل رویال و عسل، هر کدام کاربرد دارویی و درمانی داشته و برای تقویت ایمنی، ناباروری و مشکلات گوارشی بسیار مفید هستند. 

عسل تقلبی؛ بلای جان صنعت زنبورداری 

جلیل نجفیان در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: پیش از ورود به حرفه زنبورداری، در حوزه کشاورزی سنتی فعالیت داشتم؛ اما به‌دلیل خشکسالی، کم‌آبی و بازدهی پایین از ادامه این مسیر دلسرد شدم و به فکر تغییر شغل افتادم. 

وی با اشاره به این‌که زنبورداری به‌دلیل مصرف پایین آب و هزینه‌های نسبتاً کم‌تر نسبت به کشاورزی، انتخاب مناسبی برای مناطق گرم و خشک مانند دالاهوست، افزود: این شغل علاوه بر درآمدزایی، به محیط‌زیست هم کمک می‌کند. 

این زنبوردار اهل شهرستان دالاهو ادامه داد: با مشاهده نتایج زنبورداری برخی از آشنایان و توصیه افراد باتجربه، انگیزه گرفتم تا وارد این مسیر شوم و با سرمایه اندک، چند کندو تهیه کردم و به‌صورت تدریجی آن را گسترش دادم. 

نجفیان با بیان اینکه حضور زنبورها در طبیعت باعث افزایش میزان گرده‌افشانی، بهبود عملکرد محصولات کشاورزی و حفظ تنوع زیستی می‌شود، گفت: زنبورداری یک شغل مستقل، مؤثر و کم‌هزینه است. 

وی تصریح کرد: در حال حاضر با تعدادی کندو مشغول به فعالیت هستم و به‌مرور قصد دارم تعداد کندوها را افزایش دهم؛ هدف اصلی‌ام از انتخاب این حرفه، تأمین معیشت خانواده، اشتغال‌زایی و استفاده بهینه از ظرفیت‌های طبیعی منطقه است. 

این زنبوردار اهل شهرستان دالاهو بیان کرد: زنبورداری در عین سادگی، به دانش و مراقبت خاصی نیاز دارد؛ تغذیه صحیح زنبورها، مقابله با بیماری‌ها و مدیریت فصل‌های مختلف سال، از جمله نکات مهمی است که هر زنبوردار باید رعایت کند. 

نجفیان با اشاره به مشکلات موجود در این حرفه، عنوان کرد: مهم‌ترین چالش ما تأمین تجهیزات و داروهای مورد نیاز زنبورداری است، بسیاری از این اقلام یا در منطقه ما نایاب‌اند یا با قیمت‌های بسیار بالا عرضه می‌شوند. 

وی با گلایه از نبود حمایت کافی از سوی نهادهای مسئول، افزود: ما از جهاد کشاورزی انتظار داریم که با ارائه تسهیلات مناسب، وام‌های کم‌بهره و تأمین داروهای موردنیاز، از زنبورداران حمایت عملیاتی و مستمر داشته باشند. 

این زنبوردار اهل شهرستان دالاهو درباره بازار فروش محصولات نیز گفت: فعلاً عسل‌های تولیدی خود را به‌صورت محلی و در سطح شهرستان عرضه می‌کنیم، بازار گسترده‌ای نداریم و هنوز به صادرات یا بازارهای عمده‌فروشی راه پیدا نکرده‌ایم. 

نجفیان یکی از مشکلات اصلی در فروش عسل را وجود عسل‌های تقلبی در بازار دانست و اذعان کرد: متأسفانه عرضه گسترده عسل‌های بی‌کیفیت و فاقد نظارت، موجب بی‌اعتمادی مشتریان و کاهش فروش تولیدکنندگان واقعی شده است. 

وی عنوان کرد: تولیدکننده واقعی با زحمت و دقت عسل تولید می‌کند، اما به‌دلیل فعالیت افراد سودجو، مجبور است عسل را زیر قیمت واقعی به واسطه‌ها بفروشد که آن‌ها نیز با قیمت بالا و بدون نظارت توزیع می‌کنند. 

این زنبوردار در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع آموزش اشاره کرد و گفت: جهاد کشاورزی در برخی دوره‌ها کلاس‌هایی برای زنبورداران برگزار کرده است، من هم در چند مورد شرکت کرده‌ام و مطالب خوبی آموخته‌ام. 

نجفیان خاطرنشان کرد: با این‌که دوره‌های آموزشی مفید بودند، اما هنوز نگاه جدی و منسجمی از سوی مسئولان نسبت به زنبورداری وجود ندارد، این شغل را در اولویت برنامه‌های حمایتی قرار نمی‌دهند و نادیده گرفته می‌شود. 

وی عنوان کرد: اگر زنبورداری را به‌عنوان یک شغل مولد، پایدار و مفید در نظر بگیریم، لازم است که دستگاه‌های اجرایی با برنامه‌ریزی منسجم و حمایت واقعی، مسیر توسعه آن را در مناطق کم‌برخوردار هموار کنند. 

این زنبوردار اهل شهرستان دالاهو در پایان گفت: زنبورداران با کم‌ترین امکانات، در شرایط سخت اقلیمی کار می‌کنند؛ اگر حمایت‌ها واقعی باشد، می‌توانیم به جایگاه شایسته‌تری در تولید عسل طبیعی و اشتغال‌زایی برسیم و به اقتصاد منطقه کمک کنیم.

 به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ تجربه‌های موفق زنبورداران کرمانشاهی نشان می‌دهد بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌های طبیعی و انسانی منطقه، می‌تواند زمینه‌ساز تحول در اقتصاد روستاها باشد و فرصت‌های نوینی برای اشتغال پایدار و افزایش درآمد خانوارها فراهم آورد. 

برای بهره‌برداری کامل از این پتانسیل، تمرکز بر رفع موانع ساختاری و زیرساختی ضروری است تا فرآیندهای تولید و بازاریابی با هماهنگی و اثربخشی بیشتری پیش رود و بهره‌برداران انگیزه بیشتری برای توسعه فعالیت خود داشته باشند. 

توسعه دانش فنی، ایجاد شبکه‌های حمایتی مستمر و تسهیل دسترسی به منابع مورد نیاز، نقش مهمی در تقویت انگیزه و توانمندسازی زنبورداران ایفا می‌کند و زمینه بهبود کیفیت و کمیت محصولات را فراهم می‌آورد. 

ارتقای کیفیت عسل و مدیریت دقیق بازار، تضمین‌کننده حفظ جایگاه استان در عرصه‌های ملی و بین‌المللی است؛ بنابراین تلفیق دانش روز، مشارکت فعال جامعه و حمایت سازمان‌ها مسیر توسعه پایدار زنبورداری را هموار خواهد ساخت. 

انتهای خبر/