جاذبههای تاریخی استان کرمانشاه را بیشتر بشناسیم؛
تکایای بیگلربیگی و معاونالملک میراثهای ماندگار دوره قاجار
تکایای بیگلربیگی و معاونالملک از جاذبههای تاریخی استان کرمانشاه هستند که قدمت آنها به دوران قاجار باز میگردد.
علیرضا مرادیبیستونی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: تعدادی از قدیمیترین اماکن مذهبی در استان کرمانشاه وجود دارند که یکی از این اماکن مسجد عبداللهابن عمر در منطقه دالاهو و در بخش ریجاب است.
کارشناس پژوهشی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه افزود: در دوران قاجار آثاری از مساجد و تکایا در شهر کرمانشاه به وجود میآید که بیش از ۱۰ تا ۱۲ مسجد در کرمانشاه شکل میگیرد که هر کدام مربوط به محلهای خاص خود هستند.
وی گفت: دو تکیه اصلی در این دوره شکل میگیرد یکی از آن تکایا تکیه معاونالملک است که در محله آبشوران کرمانشاه قرار گرفته و دیگری تکیه بیگلربیگی است که در محله فیضآباد قرار دارد.
مرادیبیستونی خاطرنشان کرد: تکیه بیگلربیگی توسط عبداللهخان بیگلربیگی ملقب به فراش باشی در دوران قاجار احداث شد و کاربری این بنا برای برگزاری مراسم مذهبی بوده است.
وی ادامه داد: بخشی از این بنا مربوط به حسینیه آن میشود این بنا از نظر آیینهکاری بینظیر است بخشهای دیگر این بنا به فضاهای اطراف حسینیه اختصاص یافته است این بنا دارای یک حیاط مرکزی، دالان و هشتی است که هر کدام به نوبه خود بسیار زیبا و منحصر به فرد هستند.
مرادیبیستونی بیان کرد: این بنا در دوره قاجار و پس از آن در دوره کنونی نیز برای اجرای مراسم مذهبی و نیز عزاداری امام حسین(ع) مورد استفاده قرار گرفته است در واقع در ماههای رمضان، محرم و صفر بسیاری از مراسم مذهبی و سوگواریهای خاندان عصمت و طهارت در این تکیه انجام گرفته است.
وی گفت: امروزه در داخل این تکیه دو موزه ایجاد شده است یکی از این موزهها موزه خط و کتابت است که آثار متعددی از خطاطانی همچون میرزا رضای کلهر و آیتالله نجومی در آن گنجانده شده است همچنین در این موزه نسخههای بسیار نفیس خطی در معرض دید عموم قرار گرفته شده است.
این کارشناس پژوهشی میراث فرهنگی گفت: موزه دیگر موزه پارینه سنگی زاگرس است که در یکی دیگر از سالنهای تکیه بیگلربیگی واقع شده است این موزه برای علاقمندان و گردشگران قابل بازدید است.
وی افزود: دومین تکیه معروف کرمانشاه تکیه معاونالملک است که این بنا نیز همچون تکیه بیگلربیگی مربوط به دوره قاجار است که حسنخان معینی معروف به معینالرعایا بانی احداث این تکیه بوده است تکیه معاونالملک لقب موزه کاشی ایران را نیز با خود به همراه دارد زیرا از نظر کاشیکاری بینظیر است کاشیهای نقش برجستهای که در این تکیه وجود دارند منحصر بهفرد هستند.
این کارشناس پژوهشی میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: حسنخان معینی کاشیکارها و کاشیپزهایی را از اصفهان و دیگر نقاط ایران به کرمانشاه میآورد تا کار پخت و نقاشی بر روی کاشیها را انجام دهند از جمله مواردی که این کاشی کاریها را منحصر به فرد میکند وجود تصاویر گوناگون بر روی کاشیهای به کار رفته در این بنا است.
وی تصریح کرد: از جمله این نقاشیها میتوان به تصاویر اساطیر باستانی، شخصیتهای مذهبی و رجال دوره قاجار اشاره کرد که علاوه بر این موارد تصاویری از نماهای مختلف منازل و خانههای فرهنگی را میتوان در کاشیکاریهای این بنا دید.
مرادیبیستونی با اشاره به اینکه ساختمان تکیه معاون الملک، با کاشیکاریهای منحصربهفرد و زیبایی که دارد، یک بنای باارزش تاریخی و فرهنگی است، تصریح کرد: نقوش پادشاهان مختلف از دوره اساطیری تا دوران قاجار و زمان احداث این تکیه نیز در این بنا به چشم میآیند.
وی گفت: پایه اصلی تکیه برای برگزاری مراسم عزاداری بوده که یک شعر نیز برای کاربری آن نوشته شده است که یکی از مصراع این شعر چنین است:«این حسینیه ز ما بهر عزای شهداست».
مرادیبیستونی اذعان داشت: تکیه معاونالملک از سه بخش زینبیه، حسینیه و عباسیه تشکیل شده است قسمت ورودی حسینیه بخشی با نام سقاخانه دارد از درب ورودی که داخل تکیه میشویم به حسینیه راه مییابیم پس از آن زینبیه و در فضای انتهایی نیز عباسیه قرار دارد که موزه مردمشناسی در داخل این تکیه واقع شده است.
وی افزود: تصاویر متعددی از آیات و مضامین قرآنی و داستانهایی که در قرآن آمدهاند در دیوارنگارههای این بنا به تصویر کشیده شدهاند، احادیث مضامین و داستانهای مذهبی دیگری همچون ضمانت آهو توسط امام رضا(ع) نیز در نقاشیهای این بنا دیده میشوند.
این کارشناس پژوهشی میراث فرهنگی عنوان کرد: در ماه مبارک رمضان نیز مراسمی در این بنا برگزار میشد که از جمله میتوان به احیای شبهای قدر، خواندن دعای سحر و برگزاری مراسم افطار اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: این تکیه یکی از مراکز مهم دینی و از مرکز محلاتی بود که در کرمانشاه برای اجرای مراسم مذهبی مورد استفاده قرار میگرفت، بناهای تکایای معاونالملک و بیگلر بیگی هر دو به ثبت آثار ملی رسیدهاند و در زمره بناهای شاخص ملی قرار میگیرند.
مرادیبیستونی تصریح کرد: اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری هر ساله کارهای مرمتی را برای حفظ و احیای این دو بنای ارزشمند و شاخص کرمانشاه انجام میدهند.
وی یادآوری کرد: هر دوی این تکایا در تمام ایام سال و بهخصوص ایام نوروز و تعطیلات برای بازدید عموم باز هستند مهمانان و گردشگران عزیز میتوانند با حضور در این تکایا از بخشهای مختلف آنها بازدید به عمل آورند.
انتهای خبر/