مریم موحد در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی«مرصاد»، اظهار داشت: امسال یک طرح جهادی تحت عنوان «طرح نفس» که مخفف عبارت نجات فرزندان سقط جنین است، در استان کرمانشاه شروع شد که البته اجرای این طرح به همت سازمان بسیج جامعه پزشکی در کشور پیگیری می‌شود.


وی با اشاره به اینکه در طرح مردمی نفس حفظ سلامت مادر و کودک از حمل جنین تا تولد فرزند مورد تاکید است، گفت: در این طرح با شناسایی مادران باردار، مشاوره‌های مناسب و حمایت‌های مختلف روحی و روانی، مالی معیشتی، مراقبت‌های پزشکی، اجتماعی و اقتصادی به مادر باردار و خانواده آنها ارائه می‌شود.

این کارشناس مامایی افزود: طبق آمار بهداشت جهانی از ۱۰ بارداری که در جهان اتفاق می‌افتد سه مورد به دلایل مختلف به سقط جنین منجر می‌شود و در کشور ما نیز متاسفانه آمار سقط جنین بالا است تا جایی که طبق آمار نهادهای رسمی و غیر رسمی به عددی بین ۳۵۰ تا ۵۰۰ هزار مورد در سال رسیده است این یعنی اینکه چیزی در حدود بیش از یک‌هزار سقط در کشور اتفاق می‌افتد.


ممنوعیت سقط جنین در بسیاری از کشورهای دنیا

موحد خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا هم‌اکنون سقط جنین به دو دلیل ممنوع است که علاوه بر مسئله جمعیتی و مشکلات شرعی و قانونی، عوارض بسیار خطرناک جسمی، احتمال نازایی و ناراحتی‌های روحی و روانی را برای مادر به‌همراه دارد همچنین این اقدام در محل‌های غیرمطمئن و ناایمن و غیر بهداشتی منجر به ایجاد عفونت، عارضه‌های جسمی و حتی مرگ مادر  خواهد شد.


وی تصریح کرد: برخی از انواع سقط جنین، عمدی است و برخی از خانواده‌ها به‌دلایل مختلف از جمله مسائل فرهنگی، اقتصادی و... به‌دنبال سقط جنین هستند و از این مسئله اطلاعی ندارند که سقط جنین در واقع گرفتن جان یک انسان است و به احکام شرعی آن نیز واقف نیستند.


فرهنگ تک ‌فرزندی در جامعه نهادینه شده

موحد ادامه داد: در گذشته داشتن فرزند به‌عنوان یک نعمت، سرمایه، پشتوانه و حامی، تأمین اجتماعی برای آینده خانواده بود در حالی‌که امروز به واسطه تحولات در فضاهای اجتماعی و تغییر نگاه اجتماعی از جمع‌گرایانه به فردگرایی افراطی روبرو شده و داشتن فرزند زیاد در خانواد فاقد کارکرد شده در واقع فرهنگ تک ‌فرزندی یا دو فرزندی نهادینه شده است.


این کارشناس مامایی با اشاره به اینکه باروری یکی از مهمترین مولفه‌های پویایی جمعیت است که تاثیر قابل ملاحظه‌ای در رشد جمعیت دارد، تصریح کرد: در کشور ما  که یک کشور مسلمان است سقط جنین حرام قطعی است و اثرات آن  در جامعه نیز ظهور پیدا می‌کند.

موحد گفت: ما اگر تلاش کنیم که یک جنین را هم زنده نگه داریم کار بزرگی کرده‌ایم برهمین اساس با ثبت طرح نفس، به‌طور جدی به‌عنوان یک کار جهادی از فروردین‌ماه امسال در استان کرمانشاه شروع و پیگیری شد که البته در این طرح و طرح‌های جهادی دیگر اولین کاری که انجام می‌دهیم آموزش و فرهنگ‌سازی است.

وی هدف از اجرای طرح نفس را فرهنگ‌سازی و آموزش در بحث سقط جنین به‌منظور آگاه‌سازی جامعه از عوارض روحی و جسمی سقط جنین و جلوگیری از پیری جمعیت عنوان کرد و گفت: کار بعدی ما شناسایی مادران و خانواده‌هایی است که تصمیم به سقط جنین گرفته‌اند و این اقدام با کمک متخصصان، زنان، پزشکان عمومی،  افراد ماما در مراکز بهداشتی، داروسازان و بهورزان انجام می‌گیرد.

موحد گفت: کارگروه‌هایی به‌منظور ارائه مشاوره  به این مادران تشکیل شده است و مشاوران در این کارگروه‌ها به مادران مشاوره خانوادگی، روانی و عاطفی می‌دهند و آنها را متقاعد می‌کنند که از این اقدام منصرف شوند.

وی تصریح کرد: خوشبختانه در همین مدت کوتاهی که آغاز به‌کار کرده‌ایم موفقیت‌های بسیاری کسب کرده‌ایم، بسیاری از خانواده‌ها و مادران با مراجعه به ما از اقدام خود برای سقط جنین منصرف شده‌اند که امیدواریم ارائه این مشاوره‌ها با انگیزه بیشتری ادامه پیدا کند‌.

این کارشناس مامایی خاطرنشان کرد: از آنجا که حاشیه‌نشینی یکی از مشکلات کرمانشاه است بسیاری از مادران حاشیه‌نشین که مشکلات اقتصادی دارند، به فکر سقط جنین می‌افتند برهمین اساس اقدام دیگر ما در این راستا ارائه مشاوره معیشتی است.


بیشترین علت سقط جنین مسائل اقتصادی است

وی گفت: بیشترین آمار سقط جنین مربوط به مادرانی است ‌که مشکلات اقتصادی دارند که در طرح نفس حمایت‌های مالی و خدمات پزشکی درمانی به بسیاری از این مادران ارائه می‌شود و برنامه‌هایی همچون تهیه سیسمونی و تهیه جهیزیه برای مادران و نوعروسان نیز در زمره راهبردهای ما قرار دارد که در آینده نزدیک محقق خواهند شد.

موحد با بیان اینکه طبق برآورد انجام شده در استان کرمانشاه به‌طور متوسط روزانه ۲۲ مورد سقط جنین ثبت می‌شود، خاطرنشان کرد: با توجه به این وضعیت به‌منظور فراگیری طرح نفس، هر کدام از شهروندان و دلسوزان با واریز مبلغی بسیار کم می‌توانند از سقط جنین جلوگیری کنند زیرا ما اگر یک نفر را زنده نگهداریم نسل‌های متمادی را زنده نگهداشته‌ایم.

وی با بیان اینکه کمک به احیای جنین و جلوگیری از سقط جنین، نوعی امر به معروف است، ادامه داد: پس از به دنیا آمدن این فرزندان بسیاری از خانواده‌ها از اینکه می‌خواستند اقدام به سقط جنین کنند واقعاً پشیمان می‌شوند.


نرخ رشد جمعیت در کرمانشاه از میانگین کشوری پایین‌تر است

موحد اذعان داشت: اگر رشد جمعیتی استان به زیر ۱.۵درصد برسد استان ما به چاله افتاده و اگر به ۱.۳درصد برسد درون چاه افتادیم متاسفانه کرمانشاه جزو استان‌هایی است که نرخ رشد جمعیت در آن از میانگین کشوری پایین‌تر است و هم‌اکنون نرخ افزایش جمعیت در این استان حدود حدود ۱.۴۷ و در شهر کرمانشاه ۱/۴۰ است.


وی در خصوص نحوه اجرای طرح نفس و شناسایی مادرانی که قصد سقط جنین دارند، گفت: برای شناسایی این مادران با افراد ماما، متخصصین زنان و زایمان، داروخانه‌ها، عطاری‌ها و ... ارتباط گرفته و اعلام شده اگر مواردی برای سقط جنین به آنها مراجعه کردند به ما اطلاع دهند.


این کارشناس مامایی افزود: متاسفانه یکی از تخلفات فراگیری که در برخی از عطاری‌ها وجود دارد، تجویز و ارائه دارو است که در دو مقوله سقط جنین و ترک اعتیاد نیز شایع شده است.

موحد در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به وضعیت جمعیت کشور از گذشته تاکنون، گفت: بر اساس تحقیقات شورای عالی انقلاب فرهنگی و آمار رسمی وزارت بهداشت از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۴ در کشور افزایش موالید در حال رخ‌دادن بوده است اما بعد از سال ۱۳۹۴ به علت خالی‌شدن توان درونی جمعیت تعداد موالید با شیب تقریباً تندی شروع به کاهش کرده است.

وی افزود: با یک مقایسه اجمالی جمعیت کشور از ابتدای دهه ۶۰ حدود ۱۰میلیون و ۵۰۰هزار نفر زن در سن باروری داشتیم که در این دوره سالانه به ‌طور متوسط ۲میلیون و ۲۰۰هزار نوزاد در ایران متولد شدند و نرخ باروری نیز حدود ۶.۸درصد همچنین نرخ رشد جمعیت ۲.۴۶درصد بوده که بعد از آن شروع به کاهش می‌کند.


نرخ رشد جمعیت به کمترین حد خود در ۵۰ سال گذشته رسیده

موحد تصریح کرد: در انتهای دهه ۹۰ حدود ۲۳میلیون زن در سن باروری داشتیم ولی یک‌میلیون و ۱۲۰هزار نوزاد متولد شدند به صورتی که با افزایش دو برابری زن‌ها از حیث باروری اما تعداد موالید تقریباً نصف شده و نرخ باروری به ۱.۷درصد همچنین نرخ رشد جمعیت به کمتر از یک‌درصد رسیده و اکنون در سال ۱۴۰۱ نرخ رشد جمعیت به کمترین حد خود در ۵۰ سال گذشته رسیده است.

این کارشناس مامایی گفت: اگر نرخ باروری و نرخ رشد جمعیت با همین وضعیت ادامه یابد در سال ۱۴۰۵ نرخ رشد جمعیت به ۲.درصد می‌رسد که قابل جبران نیست برهمین اساس اکنون نرخ جایگزینی جمعیت ۲.۱درصد است.

موحد عمده مباحث در این زمینه را معطوف به مسائل فرهنگی دانست و با اشاره به جنگ تبلیغاتی دشمن درخصوص فرزندآوری، فرهنگ‌سازی صحیح در این زمینه را راه مقابله با این تهاجم مطرح کرد و افزود: طبق بیانات مقام معظم رهبری فرزندآوری یک مجاهدت بزرگ است اما با خطاهایی که داشتیم و با بی‌دقتی در یک برهه‌ متاسفانه این مسئله مورد غفلت قرار گرفت.


فرزندآوری از مهم‌ترین مجاهدت‌های زنان است

وی ادامه داد: معظم‌له فرمودند من بارها این را به مردم عرض کرده‌ام که پیر شدن کشور و کاهش نسل جوان در چندین سال بعد، از همان چیزهایی است که اثرش در آینده ظاهر خواهد شد و وقتی هم اثرش ظاهر شد آن روز دیگر قابل علاج نیست اما امروز قابل علاج است پس فرزندآوری یکی از مهم‌ترین مجاهدت‌های زنان است.

این کارشناس مامایی خاطرنشان کرد: کمک به جوانی جمعیت برای همه تکلیف است زیرا در شرایطی دشوار و بحرانی از حیث تهدید سال‌خوردگی جمعیت قرار داریم که برای عبور از آن علاوه بر اقدامات اقتصادی به اقدامات فرهنگی هم نیاز است.

وی با اشاره به اینکه با توجه به بُعد احساسی و عاطفی، فرزندآوری در حقیقت هنر زن است، گفت: فرهنگ‌سازی از جمله از طریق تولیدات صدا و سیما، تولیدات فضای مجازی، گفتمان‌سازی بین خواص تاثیرگذار، بیلبوردهای شهری، پنفلت‌های آموزشی، پوسترهای تبلیغاتی، تخصیص جوایز ویژه تولیدات رسانه‌ای مرتبط با جمعیت در جشنواره‌های فرهنگی، هنری مختلف، شبکه‌سازی نیروهای تخصصی رسانه‌ای برای ایجاد تولیدات سمعی بصری یکی از مهمترین برنامه‌ها است.


موحد در بخش دیگری از سخنانش به اقدامات قانونی اشاره کرد و گفت: خاطیان و افرادی که در سقط جنین غیرقانونی، مادر را به افراد خاطی راهنمایی می‌کنند و اقدام به سقط می‌کنند، شناسایی و به دستگاه قضایی سازمان نظام پزشکی و واحد نظارت بر درمان معرفی خواهند شد.