وقوع ۷۰ درصد آتشسوزیهای جنگلی در زاگرس
آمارها نشان میدهد در شرایطی بیش از ۷۰ درصد آتشسوزیها در مراتع و جنگلهای کشور در ناحیه رویشی زاگرس به وقوع میپیوندد که ۹۵ درصد این رخداد عامل انسانی دارد.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ تحلیل آماری آتشسوزیهای رخ داده در یک دهه اخیر در کشور نشان میدهد که ۹۵ درصد آتشسوزیهای رخ داده عامل انسانی داشته و فقط ۵ درصد به عوامل طبیعی منتسب شدهاند که اختلافات قومی و قبیلهای، تصرف اراضی ملی توسط افراد سودجو، نابود ساختن درختان توسط دامداران به منظور رشد بیشتر علوفه از علل اصلی آن به شمار میرود.
سهلانگاری کشاورزان در آتش زدن باقمیانده پسماندهای کشاورزی، بیمبالاتی گردشگران، چوپانان و شکارچیان، انجام پروژههای عمرانی با استفاده از مواد آتشزا که اقدامات احتیاطی در آنها رعایت نمیشود و پرتاب سیگار یا کبریت مشتعل در مسیر جادهها توسط رانندگان و سرنشینان خودروها نیز از عوامل اصلی حریقهای غیرعمدی انسانی است.
در خصوص عوامل طبیعی نیز میتوان به بروز پدیدههایی نظیر صاعقه و رعد و برق، تغییر شرایط اقلیمی نظیر درجه حرارت و خشکسالی، افزایش تراکم پوشش گیاهی یکساله با بارشهای بهاری و تغییر رژیم بارندگی از برف زمستانه به باران اشاره کرد.
لرستان، فارس و کهگیلویه و بویراحمد در صدر آتشسوزیها
آخرین آمار مربوط به آتشسوزی در مناطق طبیعی ایران به اطلاعات سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اختصاص دارد که وقوع این حوادث را تا تیرماه امسال بررسی کرده است؛ این آمار بیانگر افزایش ۲۷ درصدی تعداد و افزایش ۲۲۹ درصدی مساحت حریق رخ داده در مقایسه با مدت مشابه سال قبل است.
در این بازه زمانی ۴۴ درصد مساحت حریق رخ داده مربوط به مراتع، ۳۶ درصد مربوط به جنگلهای طبیعی و بقیه مربوط به اراضی جنگلی و جنگلهای دست کاشت بوده است.
در مجموع ۹۷ درصد مساحت کل حریقهای رخ داده مربوط به رویشگاههای زاگرس استانهای لرستان، فارس و کهگیلویه و بویراحمد به ترتیب با ۱۹۹۰.۱۶۲۳ و ۱۰۳۸ هکتار بیشترین سطح سوخته را دارا بودهاند.
خشکیدگی پوشش گیاهی متراکم، وزش شدید باد در هنگام وقوع آتش سوزی، اختلافات قومی و قبیلهای و تجهیزات ناکافی عمده دلایل آتش سوزیهای سال ۱۴۰۳ بوده است.
بر اساس گزارشی که به تازگی مرکز پژوهشهای مجلس منتشر کرده است، آمارهای جهانی نیز بیان میکند ایران از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳ میلادی در مجموع ۸۷۴ هکتار از پوشش درختی خود را به دلیل آتشسوزی از دست داده که این میزان ۲۱ درصد کل کاهش پوشش درختی در کشور بوده است.
سال ۲۰۱۹ میلادی نیز سالی بوده که بیشترین تلفات پوششی درختی به دلیل آتشسوزی در این دوره ثبت شده به گونهای که در این سال ۸۹ هکتار از پوشش گیاهی به علت آتشسوزی از دست رفته که معادل ۶۲ درصد از کل پوشش درختی از دست رفته در آن سال بوده است.
سنگینی سایه تغییرات اقلیمی بر سر رویشگاه زاگرس
نگاهی به نواحی رویشی درگیر در آتشسوزیها نشان میدهد بیش از ۷۰ درصد آتشسوزی در ناحیه رویشی زاگرس به وقوع میپیوندد؛ این وضعیت را میتوان به کمبود رطوبت هوا و میزان افزایش دما طی سالیان اخیر و تغییرات اقلیمی در این ناحیه نسبت داد. بقیه آتشسوزیها یعنی ۲۷ درصد آن مربوط به نواحی رویشی ایران و تورانی، خلیج و عمانی و ارسبارانی است و تنها ۳ درصد مربوط به مناطق هیرکانی است.
این آتشسوزیها از منظر پوشش زمین، ۳۵ درصد مناطق جنگل طبیعی، ۶ درصد مناطق جنگل دست کاشت، ۵۹ درصد مناطق مربوط به مراتع است.
از کل آتشسوزیهای رخ داده در دهه اخیر ۷۹ درصد آتش سوزیها سطحی بوده و ۱۵ درصد آتشسوزی تنهای و تنها ۶ درصد مربوط به آتشسوزی تاجی است.
آمار ارایه شده توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری نشان میدهد که در سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲ در مجموع ۲۰ هزار و ۳۷۸ فقره آتش سوزی رخ داده که در نتیجه آن ۱۸۳ هزار و ۶۰۸ هکتار از جنگلها و مراتع دچار حریق شده است.
به این ترتیب طی این سالها به طور متوسط سالیانه ۲ هزار و ۳۸ فقره آتش سوزی در سطح ۱۸ هزار و ۳۶۱ هکتار به وقوع پیوسته است که در برخی سالها همچون سال ۹۹ هم در فقره و هم در مساحت میزان آتشسوزی بسیار فراتر از میانگین ۱۰ساله بوده که شرایط اقلیمی نظیر میزان بارش بهاری و تغییرات رژیم بارندگی و خشکسالی در این شرایط موثر بوده است.
منبع: ایرنا
انتهای خبر/