توسعه زیرساخت‌ها؛ کلید افزایش بهره‌وری باغداران

رحمان فیض‌ قربانی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: تقویت زیرساخت‌های بازاریابی، کاهش نقش واسطه‌ها و توسعه صادرات، محورهای اصلی برنامه‌های سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه برای ارتقای بهره‌وری و درآمد باغداران بوده است. 

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با تأکید بر لزوم کاهش فاصله میان تولید و بازار مصرف، افزود: راه‌اندازی تعاونی‌های بازاریابی، ایجاد پلتفرم‌های فروش هوشمند و توسعه بازارچه‌های محلی و نمایشگاه‌های فصلی، از ابزارهای اتصال مستقیم باغداران به بازار نهایی هستند. 

وضعیت صنایع بسته‌بندی و زنجیره سرد

وی تصریح کرد: با حمایت وزارت جهاد کشاورزی، چند واحد فرآوری، سورتینگ و بسته‌بندی محصولات باغی با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید فعال شده‌اند و توسعه آن‌ها در دستور کار است. 

فیض‌ قربانی ادامه داد: ساخت سردخانه‌های مجهز با تسهیلات کم‌بهره در مناطق تولیدی، به کاهش ضایعات، امکان ذخیره‌سازی بلندمدت و فراهم‌کردن بستر صادرات پایدار کمک می‌کند. 

نقش دلال‌ها در بازار محصولات باغی

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با اشاره به اثرات منفی دلالی، بیان کرد: حضور واسطه‌های سودجو باعث کاهش سهم باغداران و افزایش قیمت مصرف‌کننده می‌شود، سیاست ما حذف واسطه‌های غیرمولد و شفاف‌سازی روند فروش محصولات است. 

وی خاطرنشان کرد: تشکیل بازارچه‌های مستقیم، برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و آموزش باغداران برای مدیریت فروش، گامی مهم در اصلاح زنجیره توزیع و بازگشت عادلانه سود به تولیدکنندگان است. 

حمایت از صادرات محصولات باغی

فیض‌ قربانی اذعان کرد: استان کرمانشاه ظرفیت مناسبی برای صادرات به کشورهای همسایه دارد؛ با ارتقای کیفیت، رعایت استانداردهای بسته‌بندی و گواهی‌های بهداشتی، صادرات محصولات باغی در حال گسترش است. 

وی افزود: جهاد کشاورزی استان، علاوه بر معرفی محصولات به بازرگانان، در آموزش رعایت ضوابط قرنطینه‌ای و کاهش باقی‌مانده سموم، خدمات تخصصی و حمایت‌های فنی ارائه می‌دهد. 

ایجاد بازارچه‌های محلی و نمایشگاه‌های فصلی

فیض‌ قربانی تصریح کرد: ایجاد زنجیره‌ای یکپارچه از تولید تا مصرف هدف ماست که در آن باغدار بیشترین بهره را ببرد؛ توسعه زیرساخت‌ها، حمایت از صادرات و تقویت فروش داخلی به‌صورت هم‌زمان دنبال می‌شود. 

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در پایان گفت: توسعه بازارچه‌های محلی و نمایشگاه‌های فصلی، نقش مهمی در کوتاه‌کردن زنجیره عرضه و رونق اقتصاد محلی دارند و در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی استان قرار گرفته‌اند. 

استانداردها پلی به سوی بازارهای جهانی

فردین نظری در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ درباره گذر از کشاورزی سنتی به مدرن، اظهار داشت: وقتی قصد داریم از کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن گذر کنیم، باید از ماشین‌آلات پیشرفته‌ای که برای شهرک‌های کشاورزی لازم است استفاده کنیم، این شهرک‌ها به سرمایه‌گذاری بسیار زیاد نیاز دارند و نمی‌توان با مدیریت سنتی آن‌ها را ایجاد کرد. 

لزوم مدیریت برنامه‌محور برای توسعه کشاورزی

کارشناس مسائل اقتصادی بر لزوم مدیریت برنامه‌محور تأکید کرد و افزود: مدیریت کشاورزی استان کرمانشاه باید به سمت مدیریت برنامه‌محور حرکت کند، چرا که مدیریت سنتی قادر به ایجاد این شهرک‌ها نیست، بخش خصوصی نیز نقش کلیدی در این مسیر دارد و می‌تواند عامل مهمی در توسعه این شهرک‌ها باشد. 

وی ادامه داد: یکی از مزایای اصلی شهرک‌های کشاورزی، تولید زودبازده محصولات است، در فصل‌هایی که امکان تولید محصولات سنتی مانند خیار وجود ندارد، می‌توان از گلخانه‌های مدرن بهره برد و محصولات گل‌های زینتی و سایر موارد را تولید کرد. 

نظری همچنین به اهمیت تجمیع سرمایه اشاره کرد و گفت: تجمیع سرمایه در شهرک‌های کشاورزی موجب رونق اقتصادی استان خواهد شد؛ متأسفانه خرد شدن اراضی به‌دلیل وراثت و تقسیم زمین‌ها، مانع جذب سرمایه‌گذاران و ماشین‌آلات مدرن در استان می‌شود. 

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: ایجاد شهرک‌های کشاورزی منجر به حفظ یکپارچگی اراضی و استفاده بهینه از زمین‌ها خواهد شد، این امر باعث توسعه تولیدات مدرن و افزایش بهره‌وری کشاورزی استان می‌شود. 

وی به نقش آموزش مدرن در بهبود کیفیت محصولات و رقابت‌پذیری بازار اشاره و تصریح کرد: آموزش مدرن کشاورزان نقش مهمی در ارتقای کیفیت محصولات و افزایش قدرت رقابت آن‌ها در بازارهای داخلی و صادراتی دارد؛ متأسفانه کشاورزان ما هنوز به‌صورت سنتی آموزش می‌بینند که موجب کاهش کیفیت محصولات و برگشت خوردن آن‌ها در بازارهای خارجی شده است. 

نوآوری و استانداردسازی، کلید ورود به بازار جهانی

نظری درباره نقش نوآوری و دانش‌بنیان شدن در صادرات، اذعان کرد: نوآوری و دانش‌بنیان شدن در بخش کشاورزی نقشی اساسی در توسعه صادرات دارد؛ شرکت‌های نوآور می‌توانند بازارهای جدید داخلی و بین‌المللی را برای محصولات کشاورزی ما ایجاد کنند و سهم استان را در بازارهای جهانی افزایش دهند. 

وی خاطرنشان کرد: ورود به بازارهای جهانی مستلزم استفاده از فناوری‌های نوین و بهره‌مندی از تجارب کشورهای پیشرفته است؛ کشورهای نوآور مانند برزیل نمونه‌هایی موفق در این زمینه هستند که می‌توانیم از آن‌ها الگو بگیریم. 

نظری بیان کرد: بهبود دانش در زمینه تولید، بسته‌بندی و صادرات محصولات کشاورزی از طریق همکاری با کشورهای پیشرفته می‌تواند موجب ارتقای جایگاه محصولات ما شود، نمونه بارز آن صادرات زعفران است که در کشورهای دیگر بسته‌بندی و به نام خودشان عرضه می‌شود. 

کارشناس مسائل اقتصادی، مشکل استانداردسازی و بسته‌بندی را یکی از دغدغه‌های مهم دانست و گفت: برخی محصولات با وجود کیفیت بالا، به دلیل نبود استانداردهای لازم برگشت داده می‌شوند که این موضوع به کاهش اعتماد مشتریان منجر شده است. 

وی بیان کرد: ما یکی از بهترین تولیدکنندگان نخود جهان هستیم، اما عدم وجود نشان تجاری قوی و استانداردهای لازم باعث کاهش سهم بازار محصولات ما شده است، ایجاد برندهای معتبر و استانداردسازی ضروری است. 

نظری خاطرنشان کرد: توسعه شرکت‌های نوآور و دانش‌بنیان در استان می‌تواند زمینه رقابت در بازارهای داخلی و بین‌المللی را فراهم کند و سهم استان را در بازارهای همجوار و کشورهای منطقه افزایش دهد. 

وی در پایان گفت: متأسفانه بستر لازم برای رشد شرکت‌های نوآورانه در استان فراهم نیست و این امر نیازمند توجه ویژه مدیران و سیاست‌گذاران است تا توسعه پایدار در بخش کشاورزی محقق شود. 

کمبود تجهیزات سردخانه‌ای صادرات محصولات را کم و گران می‌کند

محمد احمدی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با اشاره به تنوع تولیدات استان کرمانشاه، اظهار داشت: بخش عمده صادرات ما مربوط به انجیر است و بخشی از تولیدات نیز به‌دلیل مازاد داخلی، به کشورهای عراق و فرانسه صادر می‌شود؛ با وجود تلاش برای ارتقای کیفیت بسته‌بندی، نبود زیرساخت‌های حمایتی روند صادرات را دشوار کرده است. 

یکی از صادرکنندگان محصولات باغی کرمانشاه با انتقاد از نقش پررنگ واسطه‌ها، افزود: دلال‌ها محصول را با قیمت پایین می‌خرند، اما هزینه‌هایی مانند بسته‌بندی، حمل و نقل و دستمزد بر عهده تولیدکننده است و سود اصلی نصیب واسطه‌ها می‌شود؛ ترجیح ما خرید مستقیم از باغدار و ارسال محصول به بازارهای هدف است تا سود واقعی به کشاورز برسد.

وی افزود: کمبود تجهیزات سردخانه‌ای مناسب باعث افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت محصولات صادراتی می‌شود. این مشکل موجب می‌شود تا محصولات زود فاسد شوند و صادرکنندگان ناچار به پرداخت هزینه‌های بیشتر برای حفظ تازگی کالاها باشند که صادرات را گران و دشوار می‌کند. 

احمدی با اشاره به نبود زیرساخت جاده‌ای مناسب، گفت: گاهی به‌دلیل خرابی راه‌ها، عملیات برداشت با اختلال مواجه می‌شود؛ در برخی موارد به‌دلیل نبود تجهیزات، شخصاً با تراکتور محصول را جمع‌آوری کرده‌ام، اما هنوز وجهی بابت صادرات دریافت نکرده‌ام. 

این فعال صادراتی نبود نظام مالی شفاف در صادرات به کشورهای همسایه را از دیگر مشکلات دانست و خواستار حمایت دولت، تسهیل مجوزها و فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم شد. 

احمدی درباره معرفی محصولات نیز تأکید کرد: طعم طبیعی و کیفیت بالا باید در اولویت باشد، حتی اگر ظاهر محصول کمتر مورد پسند بازار باشد؛ برخی صادرکنندگان از دود یا گوگرد برای تیره‌کردن محصول استفاده می‌کنند، اما ما بر حفظ سلامت و اصالت محصول تأکید داریم. 

وی در پایان از افزایش تولید نسبت به سال گذشته خبر داد و علت آن را اصلاح شیوه‌های کشت، استفاده از کود حیوانی و بهبود ماشین‌آلات دانست و خواستار توجه بیشتر مسئولان به مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان شد. 

ضعف مدیریت، عامل اصلی زیان کشاورزان کرمانشاه

سهراب رحیمی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ضمن بیان مشکلات و چالش‌های حوزه کشاورزی، به وضعیت نامناسب بازار محصولات باغی اشاره کرد و اظهار داشت: بین محصولات ارگانیک تفاوت چندانی نیست، بنده به صورت مستقیم محصولات باغم را به فروش می‌رسانم؛ سال گذشته شرایط بسیار خوبی داشتیم، اما امسال متأسفانه وضعیت بازار افتضاح بود. 

باغدار و تولیدکننده محصولات ارگانیک در استان کرمانشاه، افزود: در محل زندگی‌مان خریداران مشخصی داریم که به‌صورت مستقیم خرید می‌کنند، اما در بازارهای داخل شهرستان، به هیچ عنوان موفق نبوده‌ایم؛ امسال که شرایط بسیار بد بود، اما اگر سال آینده محصول به اندازه کافی داشته باشیم، دیگر نیازی به حضور در بازارهای شهری نخواهیم داشت. 

وی درباره مشکلات فروش در بازار، عنوان کرد: من به‌عنوان تولیدکننده انتظار دارم که بتوانم به جای صرف وقت و هزینه برای میوه‌فروشی در بازار، به مدیریت تولیدم بپردازم؛ اما متأسفانه قیمت سیب گرانی که من فروختم کیلویی ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تومان بود، در بازار توسط دلالان چند برابر فروخته می‌شود، این‌ عدم مدیریت باعث ضرر کشاورزان شده است. 

رحیمی در پاسخ به این سئوال درباره انتظاراتش از مسئولان، بیان کرد: هیچ انتظاری ندارم، چرا که مسئولان بیشتر به گفتار درمانی مشغولند و در عمل کمکی به ما نمی‌کنند؛ کشاورزان به حمایت واقعی نیاز دارند تا از ضرر جلوگیری شود، اما تاکنون تنها شعارهای زیبا شنیده‌ایم. 

این باغدار کرمانشاهی درباره ظرفیت‌های کشاورزی استان کرمانشاه، گفت: کرمانشاه با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی‌اش ظرفیت بالایی برای تولید محصولات باغی دارد که می‌تواند بخش بزرگی از خاورمیانه را تأمین کند؛ اگر مدیران شایسته و برنامه‌ریز در رأس امور بودند، قطعاً به این هدف می‌رسیدیم، اما متأسفانه تاکنون فقط آمارهای بی‌پشتوانه ارائه شده است. 

وی تأکید کرد: با وجود ظرفیت بی‌نظیر منطقه، به دلیل ضعف مدیریت و نبود حمایت، کشاورزان با مشکلات عدیده‌ای مواجه‌اند؛ به عنوان مثال، زعفران منطقه از لحاظ کیفیت ممتاز است اما به درستی به بازار عرضه نشده است. 

رحیمی در پایان گفت: همه ما تولیدکنندگان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنیم؛ اگر حمایت عملی و برنامه‌ریزی دقیق نباشد، وضعیت بهبود نخواهد یافت؛ مسئولان باید به جای برنامه‌ریزی روی کاغذ، به واقعیت‌ها توجه کنند و اقدامات مؤثری انجام دهند. 

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با وجود ظرفیت‌های بالا در استان کرمانشاه، بخش کشاورزی با مشکلاتی از جمله ضعف مدیریت و کمبود زیرساخت مواجه است، این موانع باعث کاهش بهره‌وری و سهم باغداران از درآمد بازار شده است و توسعه پایدار را کُند کرده‌اند. 

استفاده از فناوری‌های نوین و ایجاد شهرک‌های کشاورزی مدرن، همراه با توسعه زنجیره تولید و عرضه یکپارچه، از ضروریات رشد بخش کشاورزی استان است، این اقدامات زمینه افزایش کیفیت و بهره‌وری را فراهم می‌کنند. 

حمایت مالی و فنی دولت و تسهیل فرآیندهای صادرات می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند. استانداردسازی محصولات و تقویت تعاونی‌ها نقش مهمی در توسعه صادرات و افزایش کیفیت محصولات باغی دارد. 

آموزش مدرن کشاورزان و نوآوری در فرآوری و بسته‌بندی، کلید موفقیت در بازارهای جهانی است، بدون برنامه‌ریزی منسجم و مشارکت بخش خصوصی، تحقق توسعه پایدار کشاورزی استان کرمانشاه دشوار خواهد بود.

در نهایت، توجه جدی مسئولان به مشکلات کشاورزان و اقدامات عملی برای رفع موانع، می‌تواند چشم‌انداز روشنی برای آینده کشاورزی استان کرمانشاه ایجاد کند. 

انتهای خبر/