حالت تاریک
Logo
جمعه, 02 آذر 1403
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن پایگاه اطلاع رسانی مرصاد هستید؟
بازار تاریخی کرمانشاه کهن‌ترین بازار ایران
کارشناس پژوهشی اداره‌کل میراث فرهنگی کرمانشاه مطرح کرد:

بازار تاریخی کرمانشاه کهن‌ترین بازار ایران

کارشناس پژوهشی اداره‌کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه گفت: بازار تاریخی کرمانشاه یکی از کهن‌ترین بازارهای ایران که سابقه آن به دوران زندیه باز می‌گردد.

علیرضا مرادی‌بیستونی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: بازار تاریخی کرمانشاه یکی از کهن‌ترین بازارهای ایران و نماینده‌ای از شکوه معماری، فرهنگ و اقتصاد گذشته این شهر است.

کارشناس پژوهشی اداره‌کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه افزود: شالوده این بازار به دوره زندیه بازمی‌گردد و در دوران قاجار به شکل کامل و امروزی خود رسید. 

وی افزود: بازار کرمانشاه با ساختار ویژه‌اش که شامل هفده راسته اصلی است نه‌تنها مکانی برای دادوستد و تجارت بود، بلکه مکانی فرهنگی، اجتماعی و مذهبی محسوب می‌شد که در طول تاریخ جایگاه مهمی در زندگی مردم این شهر داشته است.

مرادی‌بیستونی گفت: بازار کرمانشاه در آغاز، به صورت چند بازارچه کوچک و پراکنده شکل گرفته بود، اما در دوره زندیه پایه‌ریزی آن آغاز شد. در دوره قاجار، بازار با توسعه و ساماندهی بیشتری روبه‌رو شد و به مرور زمان این بازارچه‌ها به یک بازار منسجم و گسترده تبدیل شدند.

وی تصریح کرد: هر راسته در این بازار به حرفه و صنفی خاص اختصاص داده شده بود که می‌توان به بازار بزازها (پارچه‌فروشان)، بازار مسگرها (ظرف‌سازان مسی) و پشم‌فروشان اشاره کرد.

مرادی‌بیستونی بیان کرد: این نظم و ترتیب، کاربری بازار را ارتقا داده و آن را به قطبی برای تجارت و کسب‌وکارهای مختلف تبدیل کرده بود.

وی افزود: معماری بازار کرمانشاه به گونه‌ای است که هنوز زیبایی‌های سنتی و اصالت خود را حفظ کرده است، پایه‌ها و دیوارهای این بازار از آجر ساخته شده‌اند و گنبدهای آجری که بر فراز برخی از حجره‌ها و راسته‌ها قرار دارد، به عنوان نمادهای معماری اصیل ایرانی و سنتی شناخته می‌شوند.

این کارشناس پژوهشی اداره‌کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه گفت: این گنبدها علاوه بر زیبایی، وظیفه ایجاد تهویه و تنظیم دمای فضای داخلی بازار را در روزهای گرم تابستان و سرد زمستان بر عهده داشتند. 

وی خاطرنشان کرد: سقف‌های بلند و قوس‌دار نیز علاوه بر تهویه طبیعی، روشنایی لازم را برای فضای داخلی بازار فراهم می‌کردند، در طول مسیر بازار، حمام‌های عمومی و کاروانسراها به عنوان بخش‌هایی جدایی‌ناپذیر از ساختار بازار ساخته شده‌اند.

مرادی‌بیستونی افزود: این کاروانسراها برای مسافرانی که از راه‌های دور و نزدیک به کرمانشاه می‌آمدند، محل استراحت و نگهداری کالاهایشان بودند و به همین دلیل بازار کرمانشاه به نقطه‌ای مهم برای تبادل کالا و فرهنگ تبدیل شده بود.

وی گفت: راسته‌های مختلف بازار کرمانشاه هرکدام بر اساس نوع فعالیت و صنفی که در آن زمان رایج بوده‌اند، شکل گرفته‌اند به عنوان مثال: راسته بزازها مکانی برای خرید و فروش پارچه‌های متنوع از جمله پارچه‌های محلی و پارچه‌های وارداتی بود.

مرادی‌بیستونی ادامه داد: بازار مسگرها به صنف مسگران اختصاص داشت که ظروف و ابزارهای مسی تولید می‌کردند و به فروش می‌رساندند، راسته ادویه‌فروشان بخشی از بازار اسلامی بود که صنف ادویه‌فروشان در آن فعال بودند در این بخش ادویه‌ها و محصولات گیاهی و دارویی محلی و وارداتی به فروش می‌رسیدند.

وی گفت: راسته چرم‌سازان مکانی برای تولید و فروش محصولات چرمی همچون کفش، کیف و سایر محصولات چرمی بود که توسط صنف چرم‌سازان و سراجان اداره می‌شد.

مرادی‌بیستونی گفت: در این بازار، صنوف دیگری همچون صحافان (کتاب‌فروشان)، زرگران (طلافروشان)، قنادان (شیرینی‌فروشان) و سایر مشاغل نیز حضور داشتند که هر کدام در راسته‌ای خاص مستقر بودند و به نیازهای مختلف مشتریان پاسخ می‌دادند این بازار تا سال‌های متمادی، هسته اصلی فعالیت‌های اقتصادی و دادوستد در کرمانشاه بود.

این پژوهشگر میراث فرهنگی استان کرمانشاه افزود: بازار کرمانشاه نه تنها مرکز اقتصادی بلکه مکانی برای تجمعات اجتماعی، مذهبی و فرهنگی مردم نیز بود.پ در این بازار، تعاملات اجتماعی و فرهنگی بین مردم صورت می‌گرفت و بسیاری از تصمیمات اجتماعی و حتی سیاسی نیز در دل حجره‌های این بازار و گفت‌وگوهای بازاریان رقم می‌خورد.

وی خاطرنشان کرد: پیش از انقلاب، با توسعه شهر و ایجاد خیابان‌های جدید همچون خیابان مدرس و خیابان آیت‌الله جلیلی، بازار کرمانشاه دچار تغییرات و گسستگی‌هایی شد، این خیابان‌ها که بافت یکپارچه بازار را قطع کردند، باعث شدند که برخی از راسته‌ها و حجره‌ها از یکدیگر جدا شوند و بازار به چند بخش تقسیم شود.

مرادی‌بیستونی گفت: در دهه‌های اخیر و به ویژه پس از ثبت ملی بازار کرمانشاه توسط سازمان میراث فرهنگی، طرح‌های مرمت و بازسازی گسترده‌ای برای حفظ و احیای این اثر ارزشمند انجام شد. در جریان مرمت، بخش‌های مختلفی از جمله راسته بزازها، راسته میدان وزیری و حجره‌های قدیمی دوباره احیا شدند. همچنین، مساجد و بناهای مذهبی که در طول مسیر بازار قرار داشتند، بازسازی شدند تا حال و هوای قدیم و اصالت این بازار را بازگردانند.

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از