حالت تاریک
دوشنبه, 03 دی 1403
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن پایگاه اطلاع رسانی مرصاد هستید؟
تهدیدهایی به‌نام کاهش باروری و پیری جمعیت
زنگ خطری که به صدا درآمد؛

تهدیدهایی به‌نام کاهش باروری و پیری جمعیت

کاهش نرخ باروری و افزایش جمعیت سالمندان در کرمانشاه نگرانی‌های اجتماعی و اقتصادی ایجاد کرده است و چالش‌هایی برای آینده استان به همراه دارد، این وضعیت نیازمند تدابیر جدی در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های جمعیتی است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ در دنیای امروز، مسائل جمعیتی به‌ویژه کاهش نرخ باروری و پیری جمعیت، به یکی از چالش‌های مهم کشورها تبدیل شده است، این مسأله به‌ویژه در برخی از استان‌ها، مانند کرمانشاه، به‌طور ملموس‌تری احساس می‌شود و نگرانی‌هایی را در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیت ملی ایجاد کرده است. 

به‌طور کلی، کاهش نرخ باروری و تأخیر در ازدواج‌ها، تغییراتی در ساختار جمعیتی ایجاد می‌کند که می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری از جمله کاهش نیروی کار جوان، مشکلات اقتصادی و اجتماعی و حتی کاهش قدرت دفاعی کشور به‌همراه داشته باشد.

در این راستا، کارشناسان و مسئولان مختلف در استان‌های مختلف، به‌ویژه استان کرمانشاه، بر لزوم اتخاذ تدابیر جدی برای مقابله با بحران کاهش نرخ باروری و پیری جمعیت تأکید دارند، در این زمینه عوامل مختلفی همچون وضعیت اقتصادی، فشارهای اجتماعی و فرهنگی، و تغییر نگرش‌ها نسبت به ازدواج و فرزندآوری به چشم می‌خورد که برای حل این بحران نیازمند همکاری همه‌جانبه نهادهای دولتی، غیردولتی و فرهنگی است.

 این بحران نه‌تنها بر زندگی فردی افراد تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند تهدیداتی جدی برای پایداری و پیشرفت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور به‌همراه داشته باشد، در این میان، نهادهای اجتماعی و فرهنگی، به‌ویژه رسانه‌ها، می‌توانند نقش مهمی در تغییر نگرش‌ها و ترویج فرهنگ ازدواج و فرزندآوری ایفا کنند.

در این گزارش، تلاش‌های مختلفی که در راستای مقابله با این بحران در استان کرمانشاه انجام می‌شود، بررسی خواهد شد؛ اقدامات حمایتی، فرهنگی و اقتصادی برای تسهیل ازدواج، تشویق به فرزندآوری، و ترویج الگوهای مناسب زندگی، از جمله مهم‌ترین مباحثی هستند که در این گزارش مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

لزوم تغییر نگرش به ازدواج آسان و کم‌هزینه

زهرا جانجانی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: بحران کاهش نرخ باروری و پیر شدن جمعیت به‌ویژه در استان‌هایی مانند کرمانشاه، نگرانی‌های زیادی را در مورد آینده اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیت ملی ایجاد کرده است. 

سرپرست امور بانوان استانداری کرمانشاه افزود: کاهش نرخ باروری و افزایش سن ازدواج نه‌تنها موجب کاهش نیروی کار جوان و توان دفاعی کشور می‌شود، بلکه به‌طور مستقیم بر سطح رفاه و کیفیت زندگی خانواده‌ها نیز تأثیر می‌گذارد؛ طبق آمارهای رسمی، نرخ باروری استان کرمانشاه از متوسط کشوری نیز پایین‌تر است و این مسأله در طول زمان می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد؛ در این میان، استان‌هایی که با این بحران مواجه‌اند، ممکن است در آینده با کمبود نیروی کار، مشکلات اقتصادی و اجتماعی و حتی کاهش قدرت نظامی روبه‌رو شوند. 

وی تصریح کرد: در حال حاضر میانگین سن ازدواج در کرمانشاه برای پسران ۲۸ سال و برای دختران ۲۵ تا ۲۶ سال است، این تأخیر در ازدواج باعث می‌شود که بسیاری از زوج‌ها تا زمانی که به ثبات مالی و شغلی دست پیدا کنند، تصمیم به ازدواج نکنند؛ از سوی دیگر، بسیاری از خانواده‌ها به‌دلیل تأخیر در ازدواج، برای فرزندآوری به سراغ سنین بالاتری می‌روند در این شرایط، سن مادران در هنگام تولد اولین فرزند به ۳۰ سال یا بیشتر می‌رسد و این می‌تواند تبعات جدی جسمی و تربیتی برای فرزندان و خانواده‌ها به‌دنبال داشته باشد. 

جانجانی با اشاره به عوامل مختلفی که موجب تأخیر در ازدواج و فرزندآوری در کرمانشاه و بسیاری از استان‌های دیگر شده، افزود: نخستین عامل، وضعیت اقتصادی است که بسیاری از جوانان به‌دلیل مشکلات اقتصادی و عدم اطمینان از آینده شغلی و مالی، ازدواج را به تعویق می‌اندازند، این مسئله به‌ویژه در استان‌هایی مانند کرمانشاه که شرایط اقتصادی و بازار کار آن‌ها به اندازه سایر مناطق کشور توسعه نیافته است، مشهودتر است. 

سرپرست امور بانوان استانداری کرمانشاه بیان کرد: فشارهای اجتماعی و فرهنگی مانند توقعات خانواده‌ها از جهیزیه‌های سنگین، برگزاری مراسمات پرهزینه و نگرش‌های سنتی در مورد زندگی زناشویی، به تأخیر در ازدواج و فرزندآوری دامن می‌زنند، این نگرش‌ها باعث می‌شود که جوانان فکر کنند برای ازدواج باید شرایط مالی بسیار خاصی داشته باشند، در حالی که این باور در حقیقت به کاهش ازدواج‌ها و تأخیر در فرزندآوری می‌انجامد. 

وی تأکید کرد: برای رفع این مشکلات، علاوه بر حمایت‌های اقتصادی و مالی از سوی دولت، نیاز به تغییرات فرهنگی اساسی در جامعه داریم؛ دولت باید با ارائه وام‌های ازدواج و تسهیلات دیگر، به تسهیل ازدواج و فرزندآوری کمک کند، اما این اقدامات به‌تنهایی کافی نیستند، فرهنگ‌سازی در این زمینه و نهادینه کردن مفهوم ازدواج آسان و کم‌هزینه در جامعه باید در دستور کار قرار گیرد. 

ترویج ازدواج آسان و کم‌هزینه

جانجانی تغییر نگرش در خصوص ازدواج‌های پرهزینه و تجملاتی را یکی از راهکارهای اساسی در کاهش تأخیر در ازدواج دانست و گفت: در گذشته ازدواج‌های ساده‌تری برگزار می‌شد که اکنون جای خود را به مراسم‌های پرهزینه و پر تجمل داده‌اند، باید به جوانان نشان داد که ازدواج در صورتی موفق خواهد بود که بر پایه محبت، هم‌افزایی و اهداف مشترک بنا شود، نه بر اساس تجملات و هزینه‌های غیرضروری. 

سرپرست امور بانوان استانداری کرمانشاه خاطرنشان کرد: خانواده‌ها باید از ابتدا به اهمیت خانواده و تربیت نسل‌های آینده توجه کنند و از تجملات اضافی که مانعی برای ازدواج می‌شود، بپرهیزند؛ برای مثال، باید به‌جای اولویت دادن به تحصیلات و شغل‌های بزرگ، به جوانان کمک کنیم تا مسیر تشکیل خانواده را انتخاب کنند. 

اقدامات حمایتی در استان کرمانشاه

وی با اشاره به اقدامات ویژه‌ای که برای تسهیل ازدواج جوانان در استان در حال اجرا است، افزود: برنامه‌هایی همچون ساخت خوابگاه‌های متأهلی برای دانشجویان و ارائه تسهیلات ویژه به مادران باردار و خانواده‌های جوان در دست اقدام است، این برنامه‌ها با هدف فراهم کردن شرایط زندگی آسان‌تر برای جوانان و کاهش فشارهای مالی و اجتماعی آن‌ها طراحی شده‌اند. 

جانجانی همچنین از برنامه‌های مشاوره‌ای و آموزشی برای ارتقای مهارت‌های همسرداری و انتخاب همسر آگاهانه در استان خبر داد و گفت: این برنامه‌ها شامل آموزش‌های پیش از ازدواج، مشاوره‌های خانوادگی و ایجاد فضاهایی برای تبادل تجربیات میان زوج‌ها می‌شود. 

نقش خیرین و نهادهای مردمی

سرپرست امور بانوان استانداری کرمانشاه بر اهمیت همکاری نهادهای مردمی و خیرین در حل این بحران تأکید کرد و گفت: خیرین می‌توانند با تأمین مسکن ارزان‌قیمت و کمک به ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای زوج‌های جوان، نقش مهمی در حل مشکلات اقتصادی آن‌ها ایفا کنند، این اقدام می‌تواند به جوانان کمک کند تا بدون نگرانی‌های مالی، زندگی مشترک خود را آغاز کنند. 

وی همچنین به نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در ترویج فرهنگ فرزندآوری و حمایت از خانواده‌های پرجمعیت اشاره کرد و اظهار داشت: باید تلاش کنیم فرهنگ احترام به مادران چندفرزندی و ارزش‌گذاری به نقش مادر در جامعه گسترش یابد. 

تغییر نگرش نسبت به مهریه و حقوق زوجین

جانجانی خاطرنشان کرد: تغییرات در قوانین مرتبط با مهریه و حقوق زوجین می‌تواند به تسهیل ازدواج کمک کند؛ برخی از قوانین فعلی، به‌ویژه در مورد مهریه، فشارهای مالی زیادی بر دو طرف وارد می‌کنند، تغییر این قوانین، به‌ویژه با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، می‌تواند در کاهش تأخیر در ازدواج‌ها مؤثر باشد، این تغییرات قانونی باید در چارچوب حفظ کرامت انسانی و رعایت حقوق افراد انجام شود. 

سرپرست امور بانوان استانداری کرمانشاه تأکید کرد: برای مقابله با بحران جمعیتی کشور و افزایش نرخ ازدواج و فرزندآوری، باید تغییرات فرهنگی و اجتماعی اساسی در جامعه ایجاد شود، این تغییرات تنها از طریق همکاری دولت، نهادهای آموزشی، سازمان‌های مردم‌نهاد و خانواده‌ها به نتیجه خواهد رسید، هدف نهایی این است که شرایطی فراهم شود تا جوانان با اطمینان بیشتری به تشکیل خانواده بپردازند و از تجملات و فشارهای غیرضروری بپرهیزند. 

تشویق به فرزندآوری سرمایه‌گذاری در آینده کشور است

شهناز اجاقی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: کاهش نرخ‌زاد و ولد یک پدیده پیچیده است که به عوامل مختلفی بستگی دارد، تغییرات در ارزش‌ها و نگرش‌های اجتماعی، تاثیر جنگ‌های رسانه‌ای که به‌طور عمده برای تغییر الگوهای رفتاری در حال اجراست و همچنین تغییر در هویت فرهنگی مردم، باعث شده‌اند که مسئله فرزندآوری به یک چالش اساسی تبدیل شود؛ متأسفانه، این تغییرات باعث شده‌اند که جوانان و خانواده‌ها به فرزندآوری به‌عنوان یک اولویت اجتماعی نگاه نکنند. 

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه افزود: یکی از مشکلات مهم، تغییر در جایگاه مادری است؛ در گذشته، مادران در جامعه جایگاهی برجسته داشتند، اما امروزه با افزایش فشارهای اجتماعی و اقتصادی، این جایگاه کاهش یافته است؛ تنزل جایگاه مادری در کنار ضعف در اعتقادات دینی جوانان، در نهایت باعث شده است که بسیاری از خانواده‌ها از داشتن فرزند منصرف شوند؛ علاوه بر این، مدگرایی و نهادینه شدن فردگرایی در جوامع شهری، به‌ویژه در میان جوانان، بر این موضوع دامن زده است.

وی در ادامه به تاثیر بحران‌های اقتصادی اشاره کرد و گفت: مشکلات اقتصادی و تورم یکی از عوامل اصلی کاهش تمایل به فرزندآوری است، این مسائل به‌ویژه در قشرهای تحصیل‌کرده و متمول بیشتر نمایان است؛ در واقع بررسی‌های میدانی نشان داده است که‌ عدم تمایل به تشکیل خانواده و داشتن فرزند بیشتر در میان طبقات بالای اجتماعی شایع است و این نشان می‌دهد که تغییر نگرش و سبک زندگی در این قشر، بیش از دیگر اقشار تأثیرگذار است. 

راهکارها و راهبردهای عملی برای مقابله با بحران جمعیتی

اجاقی به راهکارهای مختلف برای مقابله با کاهش جمعیت اشاره کرد و گفت: افزایش آگاهی و تقویت خودباوری در جوانان، یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد؛ باید به جوانان نشان داد که داشتن خانواده و فرزند نه‌تنها یک ارزش اجتماعی است، بلکه می‌تواند بر سلامت روانی و اجتماعی آن‌ها تأثیرات مثبتی داشته باشد؛ به همین دلیل، تقویت آموزه‌های دینی و ترویج سبک زندگی - اسلامی ایرانی می‌تواند به‌عنوان یکی از سیاست‌های مؤثر در این زمینه باشد. 

وی در ادامه افزود: آگاهی دادن به دختران که ازدواج و تشکیل خانواده منافاتی با تحصیل و اشتغال ندارد نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ بسیاری از دختران جوان به دلیل نگرانی از قطع تحصیل یا عدم فرصت‌های شغلی، از ازدواج و فرزندآوری هراس دارند، باید به این افراد نشان داده شود که زندگی خانوادگی و حرفه‌ای قابل ترکیب است و ازدواج، به هیچ عنوان مانع پیشرفت‌های شخصی آن‌ها نخواهد بود. 

این مدرس دانشگاه به لزوم توجه سیاست‌گذاران به فضای اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد و گفت: به‌ویژه در حوزه رسانه‌ها و آموزش، باید اقداماتی انجام شود که جوانان را به اهمیت فرزندآوری و خانواده‌محوری آگاه کند؛ سیاست‌گذاران باید ضمن توجه به الگوهای رفتاری نهادینه شده در بین مردم، به بازسازی گفتمان‌های فرهنگی پرداخته و به نهادهای اجتماعی و فرهنگی فرصت دهند تا در این مسیر نقش‌آفرینی کنند. 

جایگاه نهادهای اجتماعی و فرهنگی در پیشبرد سیاست‌های جمعیتی

وی در ادامه به نقش نهادهای اجتماعی و فرهنگی در پیشبرد سیاست‌های جمعیتی پرداخت و اذعان کرد: یکی از عوامل مؤثر در ارتقای فرهنگ فرزندآوری، سرمایه‌گذاری فرهنگی و اجتماعی است، این سرمایه‌گذاری باید با استفاده از ظرفیت‌های مردمی و سازمان‌های غیردولتی انجام شود، تشکل‌های مردم‌نهاد سلامت محور و خانواده‌محور، می‌توانند به‌عنوان نهادهای برخاسته از بطن جامعه، نقش مهمی در اجرای سیاست‌های حمایت از خانواده و جوانی جمعیت ایفا کنند. 

اجاقی بیان کرد: در کنار این اقدامات، نهادهای دولتی باید قوانین و سیاست‌هایی را طراحی کنند که جوانان را به ازدواج و فرزندآوری تشویق کند؛ در این راستا، حمایت از خانواده‌ها و بهبود شرایط کاری و آموزشی برای زوجین جوان از ضروریات است، به‌ویژه باید تسهیلات و مشوق‌هایی برای ازدواج در نظر گرفته شود که به زوجین انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری برای تشکیل خانواده دهد. 

تشویق به فرزندآوری و تأثیر آن بر پویایی جامعه

این استاد دانشگاه به اهمیت تشویق به فرزندآوری و نقش آن در پویایی و توسعه جامعه اشاره کرد و گفت: جوانان مایه پویایی و نوآوری جوامع هستند، آن‌ها هستند که با خلاقیت‌های خود تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را ایجاد می‌کنند؛ تشویق زوج‌های جوان به فرزندآوری و ارائه مشوق‌ها برای آن‌ها، به این معناست که ما سرمایه‌گذاری در آینده کشور را انجام می‌دهیم، این سرمایه‌گذاری می‌تواند تضمینی برای جلوگیری از بحران‌هایی مانند پیرشدن جمعیت و کاهش نیروی کار در آینده باشد. 

ضرورت عزم ملی و حمایت نهادهای مختلف

وی به ضرورت عزم ملی و حمایت نهادهای اجرایی و حاکمیتی اشاره و خاطرنشان کرد: این موضوع یک چالش ملی است و نیاز به همکاری تمام ارگان‌ها و نهادها دارد؛ دستگاه‌های اجرایی، حاکمیتی و نهادهای فرهنگی باید دست در دست هم دهند تا این نگرانی‌های جوانان را رفع کرده و شرایط لازم را برای تشکیل خانواده‌های پرجمعیت و فعال فراهم کنند. 

اجاقی بیان کرد: چالش‌های اجتماعی دیگری مانند فردگرایی افراطی، رشد خانوارهای تک نفره و افزایش مشکلات روان‌شناختی به‌ویژه در افرادی که به دلیل زندگی مجردی احساس تنهایی می‌کنند باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرد، این مسائل تهدیدی برای انسجام اجتماعی و روان‌شناختی کشور هستند که در صورت ادامه روند فعلی، عواقب منفی زیادی به همراه خواهد داشت.

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در پایان گفت: جمعیت یکی از ارکان اصلی قدرت ملی است؛ نیروی جوان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های کشور، می‌تواند به رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کمک کند؛ توجه به سیاست‌های جمعیتی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای حمایت از خانواده‌ها، نه‎تنها برای بهبود وضعیت جمعیتی کشور، بلکه برای ارتقای کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی جامعه ضروری است. 

فرزندآوری کلید استحکام خانواده و پیشرفت جامعه اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی حاج‌آخوند در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: خانواده به‌عنوان یکی از سه محور اصلی تربیت اسلامی، نقشی بنیادین در شکل‌گیری و تثبیت ارزش‌های دینی و اخلاقی دارد، این سه محور شامل وراثت، محیط و خانواده است که در میان آن‌ها، خانواده به‌عنوان رکن اصلی شناخته می‌شود. 

کارشناس مسائل دینی افزود: حتی وراثت نیز به‌طور مستقیم به انتخاب‌های خانواده بازمی‌گردد؛ به عبارت دیگر، انتخاب صحیح همسر و تشکیل خانواده سالم، تأثیر زیادی بر کیفیت نسل‌ها و رفتارهای اجتماعی در آینده خواهد گذاشت، قرآن کریم با بیان آیاتی همچون «الطیبات للطیبین» و «الخبیثات للخبیثین»، بر اهمیت انتخاب‌های صحیح در ازدواج و تاثیر آن بر نسل‌های آینده تصریح کرده است، در این آیات، قرآن به‌وضوح اشاره دارد که انسان‌ها باید در انتخاب همسر خود دقت کرده و افراد صالح و پاک‌دامن را برای زندگی مشترک برگزینند تا نسل‌های آینده در محیطی سالم و اخلاقی رشد کنند. 

ضرورت تربیت دینی از ابتدای زندگی

وی با اشاره به آموزه‌های اسلامی، بیان کرد: اسلام بر این باور است که انسان‌ها بر اساس فطرت پاک الهی متولد می‌شوند و خداوند «فجورها و تقوا» را به انسان الهام کرده است، این بدین معناست که انسان‌ها از بدو تولد به‌طور طبیعی توانایی تمایز میان خوبی‌ها و بدی‌ها را دارند؛ در این راستا، خانواده‌ها باید به‌عنوان نخستین مربیان اخلاقی، این فطرت پاک را از طریق اعمال، گفتار و آموزه‌های خود تقویت کنند و به فرزندان خود کمک کنند تا درک صحیحی از مفاهیم اخلاقی و دینی پیدا کنند. 

حاج‌آخوند گفت: اشتباهی که برخی از افراد مرتکب می‌شوند، این است که گمان می‌کنند تربیت دینی و اخلاقی تنها از سن تکلیف آغاز می‌شود، در حالی‌که تربیت اخلاقی و دینی باید از پیش از تولد شروع شود، این فرآیند در انتخاب همسر، در رعایت اصول دینی در ازدواج و در محیط خانواده آغاز می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، پایه‌های تربیتی دینی باید از همان ابتدا و در محیط خانواده بنا نهاده شود. 

دوره‌های تربیتی در روایات اسلامی

این کارشناس دینی با اشاره به تقسیم‌بندی دوره‌های تربیتی در آموزه‌های اسلامی، گفت: تربیت فرزندان به سه دوره هفت‌ساله تقسیم می‌شود، این تقسیم‌بندی نه‌تنها در زندگی فردی فرزند اهمیت دارد، بلکه می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات تربیتی در خانواده‌ها باشد. 

وی اذعان کرد: دوره اول که هفت سال ابتدایی زندگی را شامل می‌شود، دوران بازی و آزادی کودک است، در این دوره فرزند نیاز به محیطی آزاد و بدون فشارهای تربیتی خاص دارد، پیامبر اسلام (ص) می‌فرمایند که در این دوره باید به فرزند آزادی داد تا به‌طور طبیعی و بدون محدودیت‌های اجتماعی به بازی و تفریح بپردازد، در حقیقت در این دوران باید به رشد جسمی و روانی کودک اهمیت داد و اجازه داد که کودک آزادانه کنجکاوی کند و دنیای پیرامون خود را کشف کند. 

حاج‌آخوند ادامه داد: در دوره دوم که از هفت تا ۱۴ سالگی است، خانواده باید آموزش‌های دینی و تربیتی را آغاز کند، این دوره، زمان آشنایی فرزند با اصول دین، احکام و اخلاق اسلامی است، تمرین نماز از سن هفت‌سالگی توصیه شده است تا فرزند به‌تدریج با اهمیت این فریضه الهی آشنا شود، در این دوره والدین باید به آموزش مفاهیم اخلاقی مانند صداقت، احترام، محبت و همدلی بپردازند تا فرزند بتواند در آینده مسئولیت‌های اجتماعی خود را به درستی انجام دهد. 

کارشناس مسائل دینی افزود: دوره سوم که از ۱۴ تا ۲۱ سالگی است، به‌عنوان دوران «وزیر بودن» فرزند شناخته می‌شود، در این مرحله، فرزند به بلوغ عقلی و دینی نزدیک شده و می‌تواند مسئولیت‌های بیشتری را بر عهده بگیرد، در این دوره، والدین باید به فرزند خود استقلال فکری دهند و او را در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت دهند، این مرحله، زمان آموزش و آماده‌سازی فرزند برای ورود به جامعه است، باید به فرزند آموخته شود که چگونه در زندگی اجتماعی عمل کند و با دیگران تعامل سازنده‌ای داشته باشد. 

فرزندآوری و استحکام خانواده

وی با اشاره به اهمیت فرزندآوری از منظر دینی، گفت: در احادیث پیامبر اسلام (ص)، فرزندان به‌عنوان «نور چشم» و «گل خوشبو» توصیف شده‌اند، پیامبر اسلام (ص) در یکی از احادیث خود می‌فرمایند: «فرزندان، نور چشم و گل خوشبویی برای قلب شما هستند.» این تأکید نشان‌دهنده جایگاه والای فرزندآوری در تقویت روابط خانوادگی و ایجاد حس نشاط و شادابی در خانواده است. 

حاج‌آخوند افزود: علاوه بر این، پیامبر اسلام (ص) مسلمانان را به تکثیر نسل تشویق کرده و فرموده‌اند: «ازدواج کنید و فرزند بیاورید، زیرا من به کثرت امت خود در روز قیامت مباهات می‌کنم.» این فرمایش به‌وضوح نشان می‌دهد که فرزندآوری نه‌تنها یک مسئولیت فردی است، بلکه به‌عنوان یک ارزش دینی و اجتماعی در اسلام مطرح است. 

نقش فرزندآوری در تقویت بنیان خانواده و جامعه اسلامی

کارشناس مسائل دینی تأکید کرد: فرزندآوری نه‌تنها به استحکام بنیان خانواده کمک می‌کند، بلکه در پویایی و پیشرفت جامعه نیز نقش کلیدی ایفا می‌کند؛ خانواده‌های بدون فرزند یا کم‌فرزند بیشتر در معرض تزلزل و جدایی قرار دارند؛ از سوی دیگر، جوامعی که دارای جمعیت جوان و پویا هستند، ظرفیت بیشتری برای پیشرفت در زمینه‌های علمی، اقتصادی و فرهنگی دارند. 

وی تصریح کرد: نبود نیروی جوان در جامعه منجر به رکود و پیری ساختارهای اجتماعی خواهد شد، در چنین جوامعی فشارهای اقتصادی و اجتماعی افزایش یافته و منابع انسانی با استعداد در جامعه کاهش می‌یابد، بنابراین فرزندآوری به‌عنوان یک اصل اساسی نه‌تنها به‌طور مستقیم بر استحکام خانواده‌ها تاثیر می‌گذارد، بلکه در رشد و پیشرفت جامعه نیز نقشی حیاتی دارد. 

لزوم حمایت دولت‌ها و نهادهای دینی

حاج‌آخوند در ادامه اظهار داشت: دولت‌ها و نهادهای دینی باید با ایجاد بسترهای مناسب، افراد را به فرزندآوری تشویق کنند، رفع نگرانی‌های اقتصادی خانواده‌ها و ارائه مشوق‌های مالی و اجتماعی می‌تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد، دولت‌ها باید با ارائه سیاست‌های حمایتی، همچون افزایش تسهیلات مسکن، وام‌های قرض‌الحسنه و دیگر حمایت‌های مالی، نگرانی‌های اقتصادی خانواده‌ها را کاهش دهند تا افراد به فرزندآوری ترغیب شوند. 

کارشناس مسائل دینی تأکید کرد: نهادهای دینی نیز باید از ابزارهای نوین مانند رسانه‌ها، فیلم‌های سینمایی، انیمیشن‌ها و فضای مجازی برای ترویج ارزش‌های دینی و باورهای مرتبط با فرزندآوری استفاده کنند، این ابزارها می‌توانند نقش بسیار مهمی در تغییر نگرش‌ها و تقویت باورهای دینی مردم نسبت به فرزندآوری ایفا کنند، آموزش و یادآوری این باورها از طریق رسانه‌ها می‌تواند نقش مهمی در ارتقای فرهنگ عمومی جامعه داشته باشد و مردم را به اهمیت تربیت فرزندان صالح و نقش آن‌ها در تقویت بنیان خانواده و جامعه آگاه کند. 

وی در پایان بیان کرد: خانواده به‌عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی و تربیتی، نقشی بی‌بدیل در شکل‌دهی نسل آینده دارد؛ تربیت دینی و اخلاقی فرزندان، توجه به فطرت پاک انسانی و ایجاد محیطی سالم و ایمن از وظایف مهم خانواده است؛ در کنار آن، فرزندآوری به‌عنوان یکی از ارزش‌های اسلامی، نه‌تنها بنیان خانواده را مستحکم‌تر می‌کند، بلکه در تقویت جامعه اسلامی و دستیابی به اهداف بلندمدت نیز نقشی حیاتی دارد، دولت‌ها و نهادهای دینی با حمایت و آموزش می‌توانند این روند را تسریع کنند و خانواده‌ها را در مسیر تحقق این اهداف یاری رسانند. 

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ برای مقابله با بحران کاهش نرخ باروری و پیری جمعیت در استان‌های مختلف، به‌ویژه کرمانشاه، تغییر نگرش در خصوص ازدواج و فرزندآوری ضروری است، این تغییر نگرش باید در سطح خانواده‌ها، جامعه و دولت‌ها صورت گیرد تا ازدواج‌ها از حالت تجملاتی و پرهزینه به یک امر ساده و هدفمند تبدیل شود. 

تسهیل شرایط اقتصادی و اجتماعی از طریق حمایت‌های مالی، تسهیلات ویژه و تغییرات فرهنگی می‌تواند به جوانان کمک کند تا با اطمینان بیشتری به تشکیل خانواده بپردازند؛ در نهایت، همکاری نهادهای دولتی و غیردولتی، رسانه‌ها، و افراد خیر در ترویج این فرهنگ نقش مهمی خواهد داشت تا ایران از بحران جمعیتی عبور کرده و به سمت آینده‌ای پایدار و پرجمعیت حرکت کند. 

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از