حالت تاریک
پنج‌شنبه, 22 آبان 1404
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن پایگاه اطلاع رسانی مرصاد هستید؟
معبد آناهیتا در انتظار توجه مسئولان کرمانشاهی
شکوه تاریخ زیر غبار فراموشی است؛

معبد آناهیتا در انتظار توجه مسئولان کرمانشاهی

معبد آناهیتا با وجود اهمیت تاریخی و فرهنگی بی‌بدیل خود، سال‌هاست که از کم‌مهری رنج می‌برد. این بنای ارزشمند که پس از تخت جمشید دومین سازه سنگی بزرگ ایران به شمار می‌رود، امروز در وضعیتی نابسامان و نگران‌کننده قرار دارد.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ کرمانشاه از جمله استان‌هایی است که با برخورداری از پیشینه‌ای غنی در حوزه تاریخ و تمدن، جایگاه ویژه‌ای در میراث فرهنگی کشور دارد. آثار تاریخی شاخصی همچون معبد آناهیتا در کنگاور، نشان از شکوه و تمدن درخشان مردمان این خطه در ادوار مختلف تاریخ ایران دارد. 

معبد آناهیتا با وجود اهمیت تاریخی و فرهنگی بی‌بدیل خود، سال‌هاست که از کم‌مهری رنج می‌برد. این بنای ارزشمند که پس از تخت جمشید دومین سازه سنگی بزرگ ایران به شمار می‌رود، امروز در وضعیتی نابسامان و نگران‌کننده قرار دارد. محوطه‌ای که می‌توانست نماد شکوه تمدن ایران باشد، اکنون با مشکلاتی از جمله انبوه علف‌های هرز، کمبود امکانات رفاهی، نبود رسیدگی و ضعف زیرساخت‌های گردشگری مواجه است و نارضایتی مردم محلی و بازدیدکنندگان را به همراه دارد.

گلایه‌مندی مردم و گردشگران از عملکرد ضعیف مسئولان

فرشته خسروی یکی از گردشگران در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: اگر این معبد در کشور دیگری بود، قطعاً به یکی از قطب‌های بزرگ گردشگری تبدیل می‌شد. اما اینجا به حال خود رها شده و متأسفانه مسئولان ضعیف عمل کرده‌اند. هر بازدیدکننده‌ای که بیاید، از وضع موجود گلایه دارد.

وی افزود: مردم به شهر و تمدن خود افتخار می‌کنند، اما وقتی می‌بینند این بنای باارزش بدون ساماندهی مانده، شرمنده می‌شوند. اگر اختیارش دست مردم بود، از ظرفیت‌های اجتماعی و سرمایه‌گذاری استفاده می‌کردند و با سنگفرش و فضای گردشگری مناسب، آن را به منبع درآمدی پایدار برای شهر تبدیل می‌کردند.

محوطه تاریخی معبد آناهیتا امکانات خاصی ندارد

مجتبی امیریان یکی دیگران از گردشگران در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ از بی‌توجهی، نبود امکانات و شرایط نامطلوب محوطه معبد گلایه‌ کرد و گفت: وضعیت معبد آناهیتا اکنون افتضاح است؛ جایی که باید نماد تمدن ایران باشد، پر از علف هرز، زباله و محل تجمع حشرات موذی شده است.

وی خاطرنشان کرد: گردشگر وقتی به اینجا می‌آید، هیچ امکاناتی نمی‌بیند. نه سرویس بهداشتی مناسب، نه پارکینگ و نه خدمات رفاهی. تنها هزینه ورودی را می‌گیرند اما در داخل هیچ‌گونه رسیدگی وجود ندارد.

مشکل اصلی برای ساماندهی معبد آناهیتا عدم اعتبار است

داریوش فرمانی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ضمن تأکید بر اهمیت تاریخی و معماری این بنای ارزشمند، اظهار داشت: معبد آناهیتا پس از تخت جمشید بزرگ‌ترین بنای سنگی ایران است. برخی باستان‌شناسان آن را مربوط به دوره اشکانی و برخی به دوره ساسانی نسبت می‌دهند، اما شواهدی وجود دارد که شالوده آن به دوران هخامنشی بازمی‌گردد.

وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در سال‌های اخیر افزود: در دو سال گذشته گام‌های مهمی در حوزه حفاظت فیزیکی معبد برداشته شده است. امروز خوشبختانه شاهد حضور افراد ولگرد یا آسیب‌زننده در محوطه نیستیم. همچنین ۴۰ دوربین حفاظتی و سه دکل نوری برای تأمین امنیت و روشنایی نصب شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه گفت: در بخش کاوش‌های باستان‌شناسی نیز یکی دو فصل کاوش جدید انجام شده و با حمایت استاندار کرمانشاه، امید می‌رود اعتبارات بیشتری برای ادامه کاوش‌ها تخصیص یابد.

وی با اشاره به کمبود منابع مالی بیان کرد: در پنج سال اخیر مجموع اعتبارات هزینه‌شده برای حفاظت و پژوهش در معبد کمتر از ۱۰ میلیارد تومان بوده، در حالی که برای احیای کامل و کاوش تمام بخش‌های آن، حدود ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است. معبد آناهیتا دست‌ کم به ۵۰ فصل کاوش نیاز دارد تا به ظرفیت واقعی خود برسد.

فرمانی ادامه داد: از محل اعتبارات نمایندگان مجلس، ۵ میلیارد تومان برای ساماندهی معبد اختصاص یافته است. همچنین در ضلع غربی مجموعه، ورودی جدیدی با سنگفرش و گیت الکترونیکی طراحی شده که حدود ۳ میلیارد تومان برای آن هزینه شده است. ساماندهی پارکینگ ضلع جنوبی نیز در حال واگذاری به سرمایه‌گذار بخش خصوصی است.

وی در خصوص فضای سبز محوطه گفت: یک هکتار فضای سبز جدید ایجاد و ۸۰۰ مترمربع دیگر نیز درختکاری انجام شده است. با اضافه شدن یک هکتار دیگر در سال آینده، منظر محوطه بهبود چشم‌گیری خواهد یافت.

فرمانی درباره مشکلات حریم و ساخت‌ و سازها نیز افزود: حریم معبد بازنگری شده و ارتفاع مجاز ساختمان‌های اطراف از ۹ متر به ۱۳/۵ متر افزایش یافته است که به رفع تعارضات کمک کرده است. همچنین با همکاری شهرداری و فرمانداری، مشاغل مزاحم از اطراف محوطه جمع‌آوری شده و آن محدوده به فضای استراحت‌گاه عمومی تبدیل شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه با اشاره به ضرورت وجود طرح جامع گفت: طرح جامع ساماندهی و مرمت معبد آناهیتا آماده است و در برنامه هفتم توسعه نیز به عنوان اولویت استانی مطرح شده است. تنها مانع اجرای آن، کمبود اعتبار است.

وی در پایان تأکید کرد: تا زمانی که نگاه مدیران به این آثار به عنوان هزینه باشد، اتفاقی نخواهد افتاد. باید معبد آناهیتا را فرصت بدانیم؛ فرصتی برای رونق گردشگری، اشتغال‌زایی و معرفی تمدن دیرپای این سرزمین.

مدیران نگاه هزینه‌ای به میراث‌فرهنگی را تغییر دهند

محمدرضا محمدی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: کرمانشاه با داشتن آثار ارزشمند تاریخی از جمله بیستون، طاق‌بستان و معبد آناهیتا، ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های گردشگری کشور را دارد، اما این هدف تنها با برنامه‌ریزی دقیق، جذب سرمایه‌گذاری و اهتمام جدی مدیران در حفاظت از میراث فرهنگی محقق خواهد شد.

وی با انتقاد از وضعیت نگهداری آثار تاریخی کرمانشاه افزود: شرایط بسیاری از آثار تاریخی استان در برابر عوامل محیطی و انسانی نامناسب است و همین مسئله سبب شده تا بخشی از این آثار ارزشمند در معرض فرسایش و تخریب قرار گیرند.

این دانش‌آموخته باستان‌شناسی همچنین به وضعیت نامناسب معبد آناهیتا اشاره کرد و گفت: ساخت‌ و سازهای مسکونی در مجاورت این اثر باستانی، چالش‌های زیادی برای حفاظت از آن ایجاد کرده و منظر تاریخی اثر را از بین برده است.

محمدی افزود: این ساخت‌ و سازها باعث شده روند آزادسازی حریم معبد با دشواری همراه باشد و ضرورت دارد دستگاه‌های متولی برای سامان‌دهی این محدوده اقدام جدی انجام دهند.

وی با اشاره به اهمیت توجه به میراث تاریخی استان کرمانشاه، بیان کرد: تا زمانی که مسئولان و مدیران، ضرورت حفظ و احیای آثار تاریخی را احساس نکنند، دیگران هم از اهمیت این موضوع آگاه نخواهند شد.

وی افزود: فرمانداران و نمایندگان باید به طور جدی پیگیر جذب اعتبار برای چنین پروژه‌هایی باشند، زیرا بی‌توجهی به معبد آناهیتا به مرور این اثر را به یک مخروبه تبدیل خواهد کرد. ما در کشور چند معبد آناهیتا بیشتر نداریم و نباید اجازه دهیم این میراث ارزشمند از بین برود.

این دانش‌آموخته باستان‌شناسی تصریح کرد: بسیاری از مشکلات فرهنگی و تاریخی زمانی حل می‌شود که مدیران، نگاه خود را از «هزینه بودن» به «فرصت بودن» چنین اماکنی تغییر دهند. آثار تاریخی نه بار مالی، بلکه فرصتی برای رونق گردشگری، اشتغال و هویت‌بخشی به مناطق هستند.

وی گفت: باید فعل خواستن در مدیران ما جدی‌تر صرف شود. تنها با عزم و اراده و پیگیری مداوم است که می‌توان از وضعیت فعلی خارج شد و معبد آناهیتا را به جایگاه شایسته‌اش بازگرداند.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با وجود پیشینه تاریخی و فرهنگی درخشان کرمانشاه، روند احیا و مرمت بسیاری از بناهای تاریخی این استان از جمله معبد آناهیتا با چالش‌هایی روبه‌رو است. کمبود منابع مالی، ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی و کندی در اجرای طرح‌های حفاظت و بهره‌برداری از آثار تاریخی، سبب شده بخشی از ظرفیت فرهنگی و گردشگری منطقه همچنان مغفول بماند.

کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی بر این باورند که بی‌توجهی به معبد آناهیتا نه تنها باعث آسیب به یک اثر باستانی، بلکه موجب فراموشی بخشی از هویت فرهنگی و از دست رفتن ظرفیت اقتصادی منطقه می‌شود. هرچند در سال‌های اخیر اقدامات محدودی مانند حفاظت فیزیکی، نصب دوربین‌های امنیتی و طراحی ورودی جدید انجام شده، اما کمبود اعتبارات و نگاه کوتاه‌مدت به میراث فرهنگی، مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های این اثر تاریخی شده است. احیای معبد آناهیتا می‌تواند الگویی موفق از پیوند تاریخ، گردشگری و توسعه پایدار در کرمانشاه و ایران باشد.

انتهای خبر/

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!