به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ورزش برای کودکان، نه‌تنها به عنوان یک سرگرمی مفید، بلکه به عنوان یکی از ارکان اساسی برای رشد جسمی و روحی آن‌ها شناخته می‌شود؛ زمانی که کودکان درگیر فعالیت‌های بدنی می‌شوند، به سلامت فیزیکی خود اهمیت می‌دهند و مهارت‌های اجتماعی، روانی و رفتاری آن‌ها نیز تقویت می‌شود. 

این فعالیت‌ها به بهبود انعطاف‌پذیری، قدرت عضلانی، و هماهنگی بین دست و چشم کمک می‌کنند؛ به علاوه، ورزش به کودکان این امکان را می‌دهد که با چالش‌ها روبه‌رو شوند و از آن‌ها برای تقویت اراده و اعتماد به نفس خود استفاده کنند.

نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که ورزش‌های کودکان باید متناسب با سن، توانایی‌ها و علایق آن‌ها انتخاب شود انتخاب یک ورزش مناسب باعث می‌شود که کودک از لحاظ جسمی بهبود یابد و درک بهتری از مسئولیت‌پذیری، تعهد و کار گروهی پیدا کند. 

به طور مثال، ورزش‌هایی مانند دو و میدانی، شنا و فوتبال از جمله گزینه‌های محبوبی هستند که می‌توانند تأثیرات مثبت زیادی بر کودکان بگذارند؛ این فعالیت‌ها نه‌تنها مهارت‌های جسمی را تقویت می‌کنند بلکه به کودکان می‌آموزند که چگونه با دیگران تعامل کنند و در قالب یک تیم عمل کنند.

ورزش‌های تیمی به‌ویژه برای کودکان اهمیت ویژه‌ای دارند، این نوع ورزش‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا مفاهیمی مانند همکاری، رقابت سالم و روحیه تیمی را فرا بگیرند؛ در ورزش‌های گروهی، کودکان یاد می‌گیرند که چگونه با مشکلات روبه‌رو شوند و برای رسیدن به اهداف مشترک تلاش کنند. 

فوتبال، بسکتبال، والیبال و حتی ورزش‌های گروهی در مدارس به طور معمول گزینه‌های محبوبی هستند که می‌توانند این ارزش‌ها را در کودکان تقویت کنند؛ علاوه بر این، ورزش‌های فردی مانند ژیمناستیک، دویدن یا شنا نیز به کودکان این امکان را می‌دهند تا از تمرکز فردی و احساس موفقیت در کنار پیشرفت جسمانی بهره‌مند شوند.

از آنجایی که فعالیت‌های ورزشی می‌توانند با آسیب‌های فیزیکی همراه باشند، نکات ایمنی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد؛ یکی از ابتدایی‌ترین اصول ایمنی برای کودکان، انتخاب تجهیزات مناسب است؛ برای مثال، استفاده از کفش‌های ورزشی مناسب، کلاه ایمنی و محافظ‌های مخصوص در هنگام ورزش‌های پرخطری همچون دوچرخه‌سواری و اسکیت‌بُرد می‌تواند خطرات ناشی از آسیب‌های فیزیکی را کاهش دهد. 

همچنین، والدین باید با دقت به نظارت بر کودکان در هنگام انجام ورزش‌ها بپردازند و اطمینان حاصل کنند که شرایط ایمنی به درستی رعایت می‌شود.

برنامه‌های ورزشی باید به گونه‌ای تنظیم شوند که به تدریج سطح دشواری آن‌ها افزایش یابد و کودک توانایی جسمانی و ذهنی خود را در انجام آن‌ها بهبود دهد؛ در این راستا، توصیه می‌شود که کودکان به طور متناوب در فعالیت‌های ورزشی مختلف شرکت کنند تا تمامی گروه‌های عضلانی بدن آن‌ها تقویت شوند و به رشد کامل دست یابند. همچنین، مدت زمان و شدت تمرینات باید به گونه‌ای تنظیم شود که کودک احساس خستگی شدید یا آسیب نکند و بتواند به طور مداوم و بدون خطر آسیب دیدگی تمرین کند.

در کنار تمامی فواید فیزیکی ورزش برای کودکان، باید به بُعد روانی و اجتماعی آن نیز توجه ویژه داشت؛ ورزش می‌تواند به تقویت اعتماد به نفس کودکان کمک کند، زیرا آن‌ها در فرآیند ورزش، موفقیت‌ها و شکست‌ها را تجربه کرده و از آن‌ها یاد می‌گیرند. 

این تجربه‌های ورزشی باعث می‌شود که کودکان توانایی مقابله با چالش‌ها و مشکلات زندگی را در آینده پیدا کنند؛ کودکان با یادگیری تکنیک‌های جدید، رشد مهارت‌های اجتماعی و تعامل با همسالان خود، حس ارزشمندی بیشتری پیدا می‌کنند که به پیشرفت کلی آن‌ها در زندگی کمک می‌کند.

مهم است که والدین و مربیان ورزش به انتخاب نوع فعالیت متناسب با شخصیت و نیازهای هر کودک توجه کنند؛ برخی از کودکان ممکن است به ورزش‌های فردی علاقه‌مند باشند، در حالی که دیگران ممکن است تمایل بیشتری به فعالیت‌های گروهی داشته باشند.

بنابراین، با تشویق و حمایت والدین، کودکان قادر خواهند بود که ورزش‌هایی را انتخاب کنند که مناسب بدنشان است و از نظر روانی نیز برای آن‌ها جذاب و انگیزشی باشند؛ به علاوه، این انتخاب‌ها می‌توانند به رشد عاطفی و اجتماعی کودک کمک کنند.

ورزش‌ها علاوه بر تأثیرات مثبت فیزیکی و روانی، به عنوان یک ابزار برای پیشگیری از مشکلات بهداشتی در سنین پایین نیز شناخته می‌شوند؛ تحقیقات نشان داده‌اند که کودکان فعال به مراتب کمتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی همچون چاقی، دیابت نوع ۲ و مشکلات قلبی قرار دارند. 

همچنین، فعالیت‌های ورزشی می‌توانند به بهبود کیفیت خواب، افزایش سطح انرژی و تمرکز در کودکان کمک کنند و این تأثیرات، به‌ویژه در دوران مدرسه، می‌تواند در پیشرفت تحصیلی و اجتماعی کودکان نقشی حیاتی ایفا کند.

آموزش نحوه رفتار با شکست‌ها و پیروزی‌ها نیز بخش مهمی از تربیت ورزشی کودکان است؛ در طول مسابقات و فعالیت‌های ورزشی، کودکان یاد می‌گیرند که نه فقط در پیروزی بلکه در شکست نیز باید به شیوه‌ای مثبت و سازنده رفتار کنند. 

این تجربه‌ها به کودک کمک می‌کند که به طور طبیعی و درک عمیق‌تری از زندگی پیدا کنند و بیاموزند که هر تجربه‌ای، چه موفقیت و چه شکست، فرصتی برای رشد و یادگیری است.

ایجاد یک محیط حمایتی برای ورزش‌های کودکان از جمله عواملی است که می‌تواند به موفقیت این فعالیت‌ها کمک کند؛ والدین، مربیان و مسئولان باید با فراهم آوردن امکانات و منابع مناسب، فضایی امن و انگیزشی برای ورزش کردن کودکان فراهم کنند. 

این فضا می‌تواند به کودکان این فرصت را بدهد که در زمینه‌های جسمی، اجتماعی و روانی به رشد و پیشرفت بپردازند که در این صورت، ورزش تبدیل به یک تجربه لذت‌بخش و سازنده برای کودکان خواهد شد که اثرات مثبت آن در طول زندگی ادامه خواهد یافت.

یادداشت به قلم شکیبا خاطری؛ فعال رسانه‌ای